Súng chống tăng B41, nỗi khiếp sợ của kẻ thù, là pháo hay tên lửa?

B41 là tên gọi Việt Nam của súng RPG-7, viết tắt của cụm từ “Súng chống tăng không giật” tiếng Nga, một loại súng chống tăng không giật dùng cá nhân, là phiên bản nâng cấp của súng chống tăng B40.

B41 dễ chế tạo, uy lực mạnh và độ tin cậy cao, là súng chống tăng không giật phổ biến nhất thế giới, có ít nhất 50 nước sử dụng cho quân đội chính quy, chưa kể hàng trăm nhóm du kích, lực lượng vũ trang ở các nước khác. Nó có mặt trong hầu hết những cuộc chiến tranh và xung đột từ năm 1967 tới nay.

Nhờ giá thành rẻ, dễ sử dụng và hiệu quả chiến đấu cao, đã có hơn 9 triệu khẩu B41 đã được chế tạo. Cùng với thiết kế súng AK-47, B41 (RPG-7) là một trong những vũ khí cá nhân phổ biến nhất thế giới kể từ thập niên 1960 tới tận giữa thế kỷ 21.

Cuộc chiến đầu tiên mà B41 (RPG-7) xuất hiện với quy mô lớn là chiến tranh Việt Nam. Bắt đầu từ năm 1967, các đơn vị quân đội nhân dân Việt Nam bắt đầu sử dụng B41 trong chiến đấu và chúng phát huy hiệu quả rất tốt. So với súng RPG-2 (Việt Nam gọi là B40) thì B41 có tầm bắn và sức xuyên phá đều cao hơn gần gấp đôi, xe tăng chủ lực M48 Patton của Mỹ có giáp trước chịu được đạn B40, nhưng không thể chịu được đạn B41.

Tuy nhiên do số súng B41 không đủ để thay thế hết B40 nên cho tới hết chiến tranh thì quân đội Việt Nam vẫn dùng song song cả 2 loại súng. Đã có vài nghìn xe tăng - thiết giáp, hàng vạn xe cơ giới các loại của Mỹ bị phá huỷ trong cuộc chiến, một tỷ lệ lớn là do súng chống tăng B40 và B41.

Trở lại câu hỏi, đạn B41 là đạn pháo, theo khái niệm đầu đạn được đẩy đi thụ động bởi liều phóng phát nổ trong nòng súng, hay tên lửa, đầu đạn chủ động phóng đi nhờ động cơ tên lửa gắn trên nó?

Đạn B41 gồm 2 phần, liều phóng và đầu đạn. Cũng như B40, liều phóng được lắp vào đầu đạn trước khi lắp đạn vào súng. Đạn có 4 cánh gập ngược lên phía trước chứ không cuộn quanh thân đạn như B40, khi bắn ra khỏi nòng các cánh này xòe ra giúp cho đạn bay ổn định. Khi xạ thủ bóp cò, kim hỏa đập vào hạt nổ, kích nổ liều phóng, đạn B41 được đẩy ra khỏi đầu nòng nhờ áp suất nổ của liều phóng, với sơ tốc đầu nòng 115 m/s. Sau khi ra khỏi nòng 11 mét, động cơ tên lửa trên đầu đạn bắt đầu hoạt động, đẩy đạn B41 lên đến vận tốc 295 m/s. Đến 900 mét, đạn tự hủy bằng ngòi cháy chậm, nếu ngòi này không làm việc, đạn bay đến 1100 mét. Động cơ tên lửa khởi động chậm nhằm tránh cho xạ thủ khỏi dính vào luồng phụt của dộng cơ tên lửa. Liều phóng và tên lửa đẩy đều làm bằng hỗn hợp thành phần chính thuốc súng không khói, giúp cho khi bắn, súng chỉ có một một ít khói xanh, khó phát hiện vào ban ngày, không như B40 dùng thuốc nổ đen nhiều khói, điều này giúp hạn chế lộ vị trí bắn của xạ thủ.

Như vậy, nguyên lý bắn của đạn B41 là gồm cả đạn pháo và tên lửa, với 2 giai đoạn tách biệt. Đây là lý do làm cho người ta chỉ nhìn thấy viên đạn bay đi khi nó mới ra khỏi nòng súng, nhưng ngay sau đó sẽ không nhìn thấy gì. Vì sơ tốc đầu nòng của đạn B41 như đã nói ở trên là 115 m/s, thuộc ngưỡng tốc độ mắt thường nhìn thấy. Nhưng khi động cơ tên lửa hoạt động, đẩy vận tốc đầu đạn lên đến 295 m/s, vượt quá ngưỡng quan sát cửa mắt thường. Và đây cũng là lý do người ta gọi nó là “Súng chống tăng” chứ không phải là “Pháo chống tăng” hay “Tên lửa chống tăng”.

×