Tăng cường quản lý kỹ thuật an toàn trong khai thác khoáng sản

Luật Địa chất và Khoáng sản số 54/2024/QH15, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, bổ sung nhiều quy định nhằm tăng cường an toàn kỹ thuật trong hoạt động khai thác khoáng sản.

Ngoài ra, Luật đã quy định Nhà nước tổ chức thực hiện đóng cửa mỏ trong một số trường hợp đặc biệt như chủ dự án bị phá sản hoặc tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản không có khả năng thực hiện đóng cửa mỏ khoáng sản.

Theo Điều 60 của Luật, các mỏ có nguy cơ cao về mất an toàn phải đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt: nhân sự điều hành phải có đào tạo chuyên sâu; thiết bị khai thác phù hợp với điều kiện địa chất và nguy cơ cháy nổ; đồng thời bố trí lực lượng ứng cứu khẩn cấp bán chuyên trách tại chỗ.

Các quy định này đặt ra tiêu chuẩn cao hơn cho các doanh nghiệp khai thác khoáng sản, buộc họ phải đầu tư vào nhân sự, công nghệ và hệ thống ứng phó khẩn cấp. Điều này có thể làm tăng chi phí vận hành nhưng đổi lại sẽ giảm thiểu rủi ro pháp lý và trách nhiệm bồi thường trong trường hợp xảy ra sự cố.

Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn 2024

Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn 2024 được quốc hội thông qua ngày 26/11/2024 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 nhằm tăng cường kỷ cương và minh bạch trong hoạt động quy hoạch đô thị, nông thôn. Luật quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm nhằm siết chặt kỷ cương trong công tác quy hoạch, như: can thiệp trái pháp luật vào quy hoạch, cố ý cung cấp sai thông tin hoặc làm giả hồ sơ, hủy hoại mốc quy hoạch, sử dụng sai nguồn kinh phí hỗ trợ.

Vệc liệt kê các hành vi bị cấm giúp cơ quan quản lý và người dân dễ dàng nhận diện hành vi vi phạm, đồng thời tăng cường trách nhiệm giải trình của các tổ chức, cá nhân liên quan. Tuy nhiên, để thực thi hiệu quả, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ và chế tài đủ sức răn đe.

Một điểm mới đáng chú ý là quy định chi tiết về nội dung quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết đô thị. Trong đó, các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật, tổ chức không gian kiến trúc, bố trí nhà ở, hạ tầng, công trình công cộng ngầm và giải pháp bảo vệ môi trường được quy định rõ ràng.

Đặc biệt, trong vòng 15 ngày kể từ khi quy hoạch được phê duyệt, các nội dung phải được công bố công khai, trừ phần thuộc bí mật Nhà nước. Nội dung công bố bao gồm quyết định phê duyệt, bản vẽ, thuyết minh và quy định quản lý theo quy hoạch.

Chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn

Nghị định 156/2025/NĐ-CP ban hành ngày 16/06/2025 có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 55/2025/NĐ-CP ngày 09/06/2015 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn đã được sửa dổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 116/2018/NĐ-CP ngày 07/09/2018 của chính phủ.

Nghị định 156/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định nâng mức cho vay không có tài sản bảo đảm; giảm thủ tục cho khách hàng vay vốn có hiệu lực từ ngày 1/7 nhằm điều chỉnh chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp và nông thôn.

Văn bản này bổ sung nhiều điểm mới như: mở rộng đối tượng vay vốn ưu đãi, đơn giản hóa quy trình thẩm định, cho phép sử dụng tài sản hình thành trong tương lai làm tài sản bảo đảm. Đồng thời, khuyến khích các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phối hợp với địa phương xây dựng mô hình liên kết tín dụng - sản xuất bằng tiêu thụ để đảm bảo dòng vốn vận hành hiệu quả.

Chính sách mới được kỳ vọng sẽ tăng khả năng tiếp cận vốn cho người dân và doanh nghiệp nông thôn, thúc đẩy chuyển đổi số, nông nghiệp công nghệ cao và phát triển bền vững khu vực "tam nông".

Thẩm quyền của UBND cấp xã kể từ ngày 01/07/2025

Tại Nghị định số 131/2025/NĐ-CP, UBND xã và Chủ tịch UBND xã được trao nhiều thẩm quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường như:

Ở lĩnh vực Chăn nuôi - Thú y: Có quyền công bố dịch bệnh động vật trong phạm vi xã, bố trí kinh phí và tổ chức xử lý ổ dịch, giám sát cơ sở giết mổ, quản lý vận chuyển động vật, sản phẩm động vật, hỗ trợ vật tư phối giống nhân tạo gia súc.

Ở lĩnh vực Lâm nghiệp: Có quyền giao, cho thuê, thu hồi rừng; phê duyệt phương án quản lý rừng bền vững; chấp thuận khai thác gỗ trong rừng sản xuất; xử lý cháy rừng cấp xã.

Ở lĩnh vực Tài nguyên nước: Tiếp nhận đăng ký khai thác nước dưới đất của hộ gia đình; tổ chức xử lý ô nhiễm nguồn nước; phối hợp xác lập hành lang bảo vệ nguồn nước.

Ở lĩnh vực Môi trường: Tiếp nhận đăng ký môi trường; công bố sự cố môi trường; chỉ đạo ứng phó sự cố chất thải; tổ chức khảo sát và lập kế hoạch phục hồi môi trường.

Ở lĩnh vực Biển và hải đảo: Có quyền giao, thu hồi, gia hạn khu vực biển cho cá nhân Việt Nam để nuôi trồng thủy sản.

Nghị định 131/2025/NĐ-CP đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp thẩm quyền cho UBND cấp xã, giúp tăng cường vai trò của chính quyền cơ sở trong quản lý nông nghiệp, môi trường, lâm nghiệp, tài nguyên nước, và biển - hải đảo.

Các quy định này phù hợp với chủ trương phát triển bền vững và nâng cao hiệu quả quản lý tại địa phương. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả thực thi, cần có sự hỗ trợ về nguồn lực, đào tạo, và cơ chế giám sát chặt chẽ. UBND cấp xã cần chủ động nâng cao năng lực để đáp ứng các yêu cầu mới, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ.

Chủ tịch UBND cấp xã có quyền cấp sổ đỏ

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 151/2025/NĐ-CP, quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

Trong đó, thẩm quyền của UBND cấp huyện theo quy định của Luật Đất đai chuyển giao cho Chủ tịch UBND xã gồm: Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại điểm b khoản 1 Điều 136 và điểm d khoản 2 Điều 142 Luật Đất đai; xác định lại diện tích đất ở và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại khoản 6 Điều 141 Luật Đất đai.

Ngoài ra, việc ghi giá đất trong quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, chuyển hình thức sử dụng đất thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND xã đối với trường hợp áp dụng giá đất trong bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; ban hành quyết định giá đất thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND xã đối với trường hợp xác định giá đất cụ thể quy định tại khoản 4 Điều 155 Luật Đất đai 2024.

Phân cấp, phân quyền trong thực hiện TTHC lĩnh vực nông nghiệp và môi trường

Nhằm thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 136/2025/NĐ-CP.

Theo đó, từ ngày 1/7, người dân và doanh nghiệp có thể thực hiện nhiều TTHC lĩnh vực nông nghiệp và môi trường ngay tại địa phương thay vì phải gửi lên Bộ, ngành Trung ương như trước đây. Ngoài ra, tổ chức, cá nhân được lựa chọn nộp phí, lệ phí trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Mức phí, lệ phí, việc quản lý, sử dụng phí, lệ phí thực hiện theo quy định của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính hoặc Hội đồng nhân dân cấp tỉnh đối với phí, lệ phí tương ứng.

Như vậy, người dân, doanh nghiệp có quyền lựa chọn phương thức thanh toán thuận tiện mà không bắt buộc theo một hình thức duy nhất.

Trước thời điểm Nghị định số 136 có hiệu lực, việc nộp phí, lệ phí thường được thực hiện bằng tiền mặt tại quầy hoặc qua tài khoản ngân hàng trực tiếp. Việc tích hợp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia chưa được xác lập thống nhất cho tất cả thủ tục phân cấp.

×