Đánh giá theo KPI: Giải pháp khắc phục những bất cập kéo dài trong đánh giá cán bộ

Trao đổi với phóng viên Báo Dân Việt, đại biểu Phạm Văn Hòa nhấn mạnh, Dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) lần này có tác động rất lớn đến tổ chức bộ máy từ Trung ương đến địa phương. Ông đánh giá cao việc Tờ trình của Chính phủ đã nêu cụ thể, đi thẳng vào những bất cập kéo dài trong công tác đánh giá cán bộ, công chức thời gian qua.

Theo đại biểu Hòa, công tác đánh giá cán bộ hiện còn nhiều hạn chế như dàn trải, thiếu công bằng, thiếu khách quan. Đặc biệt, ông thẳng thắn chỉ ra tình trạng có cán bộ làm việc cầm chừng, hiệu quả thấp, thậm chí rơi vào kiểu “sáng cắp ô đi, chiều cắp ô về”.

Mặc dù làm đủ 8 tiếng mỗi ngày, năng suất và chất lượng công việc không cao, song nhiều trường hợp vẫn được đánh giá là hoàn thành, thậm chí hoàn thành tốt nhiệm vụ.

"Như vậy, theo quy định hiện hành, chỉ những cán bộ, công chức không hoàn thành nhiệm vụ mới bị buộc thôi việc", đại biểu Hòa dẫn chứng.

Trước thực trạng đó, ông bày tỏ sự đồng tình với điểm đổi mới trong dự thảo luật lần này: vẫn giữ nguyên các mức xếp loại (hoàn thành xuất sắc, hoàn thành tốt, hoàn thành nhiệm vụ…), nhưng thay đổi căn bản phương pháp, chuyển sang đánh giá theo vị trí việc làm và gắn với chỉ số KPI.

"Tôi cho rằng, đánh giá theo vị trí việc làm và KPI là rất quan trọng", đại biểu Hòa nhấn mạnh, đồng thời cho rằng phương pháp này đã được áp dụng hiệu quả tại nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn nước ngoài.

Việc đánh giá theo hiệu suất công việc của từng cán bộ, công chức là cách làm khoa học, thực chất và cần thiết trong giai đoạn hiện nay.

Dù thừa nhận việc áp dụng phương pháp mới có thể gặp khó khăn ban đầu, đại biểu Hòa cho rằng: “Khó khăn này không phải là vấn đề lớn, quan trọng là quyết tâm của người đứng đầu”.

Ông tin tưởng, nếu được triển khai một cách đồng bộ và nghiêm túc, phương thức đánh giá mới sẽ hợp lý, hiệu quả hơn hẳn so với cách đánh giá mang tính cảm tính, định tính hoặc nể nang như hiện nay. Qua đó, góp phần khắc phục hạn chế, tạo động lực để cán bộ, công chức làm việc hiệu quả và đóng góp tích cực hơn cho bộ máy nhà nước.

Đánh giá theo KPI: Những băn khoăn về cách lượng hóa công việc hành chính thành tiêu chí cụ thể

Đề xuất đánh giá cán bộ, công chức dựa trên sản phẩm đầu ra có minh chứng, gắn với KPI trong Dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) không chỉ thu hút sự quan tâm của giới chuyên gia, đại biểu Quốc hội, mà còn nhận được nhiều ý kiến từ chính đội ngũ cán bộ, công chức, những người sẽ chịu tác động trực tiếp nếu quy định này được áp dụng.

Bên cạnh sự đồng thuận, không ít ý kiến bày tỏ sự băn khoăn về những thách thức trong quá trình triển khai.

Anh Nguyễn Thành Thắng, một công chức tại tỉnh Nam Định, đồng tình với chủ trương đổi mới: "Tôi nghĩ việc đánh giá theo kết quả, theo sản phẩm là hướng đi đúng. Thực tế có những người làm việc chăm chỉ, có sản phẩm cụ thể đóng góp vào công việc chung, nhưng khi đánh giá cuối năm lại chỉ được xếp ngang với người làm việc cầm chừng, thậm chí đối phó. Việc đánh giá rõ ràng, minh bạch bằng số liệu, kết quả công việc sẽ tạo động lực để anh em làm việc thực chất hơn."

Tuy nhiên, chị Phạm Thị Liên, công chức cấp xã tại tỉnh Điện Biên, lại lo ngại về tính khả thi khi triển khai: "Công việc của chúng tôi liên quan nhiều đến tham mưu, xử lý hồ sơ, tiếp công dân... Không phải nhiệm vụ nào cũng dễ lượng hóa hay quy đổi thành KPI. Làm sao để xây dựng được bộ tiêu chí đánh giá vừa công bằng, vừa sát với từng vị trí và lĩnh vực công tác? Tôi lo việc này dễ rơi vào tình trạng hình thức, máy móc."

Một quan điểm khác được nhiều cán bộ trẻ chia sẻ là mối lo về yếu tố chủ quan trong quá trình đánh giá. Anh Trần Văn Thắng, công chức tại Hà Nội đặt vấn đề: "Dù có KPI hay tiêu chí rõ ràng đến đâu, thì cuối cùng vẫn là con người đánh giá. Ai là người chấm điểm? Làm sao để đảm bảo sự khách quan, không bị chi phối bởi cảm tính hay mối quan hệ cá nhân? Liệu có xảy ra tình trạng "chạy KPI", hoặc chỉ tập trung làm những việc dễ đong đếm để được đánh giá cao?"

Ngoài ra, nhiều ý kiến cũng bày tỏ băn khoăn về năng lực và điều kiện triển khai. Việc đánh giá dựa trên dữ liệu số và minh chứng đòi hỏi hệ thống công nghệ thông tin đồng bộ, hiện đại, trong khi thực tế tại nhiều địa phương, công tác này vẫn còn thủ công. Cùng với đó là câu hỏi về năng lực và sự chuẩn bị của đội ngũ làm công tác đánh giá.

"Người đánh giá liệu đã được tập huấn đầy đủ, nắm vững tiêu chí và biết cách áp dụng KPI chưa? Nếu không có hướng dẫn kỹ càng, nguy cơ đánh giá sai lệch hoặc biến tướng thành thủ tục hành chính hình thức là rất dễ xảy ra", anh Thắng nói thêm.

Dù còn nhiều câu hỏi đặt ra, phần lớn cán bộ, công chức đều kỳ vọng rằng, việc đổi mới phương thức đánh giá lần này sẽ mang lại hiệu quả thực chất, góp phần tạo lập môi trường làm việc công bằng, chuyên nghiệp, tạo động lực để mỗi cá nhân nỗ lực, cống hiến nhiều hơn cho sự phát triển của bộ máy hành chính nhà nước.

×