23 Nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND tỉnh

Tại Điều 17 của Luật Tổ chức Chính quyền địa phương sửa đổi, được Quốc hội thông qua ngày 16/6/2025 quy định cụ thể 23 Nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND tỉnh như sau:

1. Lãnh đạo và điều hành công việc của Ủy ban nhân dân; triệu tập và chủ tọa các phiên họp của Ủy ban nhân dân.

2. Lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện các nhiệm vụ thi hành Hiến pháp, pháp luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp mình.

3. Lãnh đạo và chịu trách nhiệm về hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước ở địa phương, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt của nền hành chính; về thực hiện cải cách hành chính, cải cách công vụ, công chức trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương; chịu trách nhiệm thực hiện hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động của chính quyền địa phương cấp mình và cấp xã trong giải quyết thủ tục hành chính và cung ứng dịch vụ công của địa phương theo quy định của pháp luật.

4. Lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra công tác của các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân cấp mình, Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã.

5. Chỉ đạo và chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện dự toán ngân sách của địa phương; quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn lực tài chính, nguồn ngân sách, tài sản công, cơ sở hạ tầng của địa phương thuộc phạm vi quản lý theo quy định của pháp luật.

6. Chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phát triển các ngành, lĩnh vực, phát triển đô thị, phát triển kinh tế tư nhân, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ở địa phương; tổ chức thực hiện quản lý nhà nước tại địa phương trong các lĩnh vực tài chính, đầu tư, đất đai, nông nghiệp, tài nguyên, môi trường, thương mại, dịch vụ, công nghiệp, xây dựng, giao thông vận tải, giáo dục, y tế, xây dựng pháp luật, hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp, công tác pháp chế, nội vụ, lao động, thông tin, văn hóa, xã hội, du lịch, thể dục, thể thao của địa phương theo quy định của pháp luật.

7. Chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về đối ngoại theo quy định của pháp luật.

8. Chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội tại địa phương theo quy định của pháp luật; xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân; xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, lực lượng dự bị động viên, lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở và chế độ, chính sách đối với các lực lượng này ở địa phương theo quy định của pháp luật.

9. Chỉ đạo và chịu trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ về bảo vệ tài sản của cơ quan, tổ chức, bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tự do, danh dự, nhân phẩm, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của công dân, bảo đảm quyền con người; phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác tại địa phương theo quy định của pháp luật.

10. Chỉ đạo việc thực hiện các chính sách về dân tộc, tôn giáo ở địa phương; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số, tín đồ tôn giáo ở địa phương theo quy định của pháp luật.

11. Chỉ đạo và tổ chức thực hiện quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, các quy hoạch, kế hoạch ngành, lĩnh vực, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội cấp tỉnh đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt tại địa phương; quản lý các khu công nghiệp, khu kinh tế của địa phương theo quy định của pháp luật.

12. Chỉ đạo và chịu trách nhiệm bảo đảm an sinh xã hội, thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng, các đối tượng bảo trợ xã hội; quản lý các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục trung học phổ thông, cơ sở y tế, cơ sở phúc lợi xã hội thuộc phạm vi quản lý của địa phương theo quy định của pháp luật.

13. Chỉ đạo và chịu trách nhiệm trong công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức, viên chức, sử dụng và phát triển nguồn nhân lực, lao động, việc làm, bảo hiểm xã hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật; quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, cách chức, khen thưởng, kỷ luật người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ủy ban nhân dân cấp mình.

14. Chỉ đạo, xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp liên quan đến thiên tai, dịch bệnh, thảm họa tại địa phương; quyết định áp dụng các biện pháp cấp bách khác quy định của pháp luật hoặc vượt thẩm quyền trong trường hợp thật cần thiết vì lợi ích quốc gia, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, bảo đảm tính mạng, tài sản của Nhân dân trên địa bàn, sau đó báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng và Thủ tướng Chính phủ trong thời gian sớm nhất.

15. Chỉ đạo việc thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn và xử lý vi phạm trong việc thi hành Hiến pháp, pháp luật và các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên tại địa phương.

16. Chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước và trong các hoạt động kinh tế - xã hội tại địa phương theo quy định của pháp luật.

17. Phê chuẩn kết quả bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm và quyết định điều động, cách chức Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; giao quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; quyết định tạm đình chỉ công tác đối với Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp mình, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; quyết định bổ nhiệm, điều động, tạm đình chỉ, cách chức người đứng đầu cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban nhân dân cấp mình, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Ủy ban nhân dân cấp mình.

18. Ban hành quyết định, chỉ thị và các văn bản hành chính khác về những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của mình; bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung, thay thế văn bản do mình ban hành khi xét thấy không còn phù hợp hoặc trái pháp luật.

19. Đình chỉ việc thi hành, bãi bỏ một phần hoặc toàn bộ văn bản trái pháp luật của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp mình và văn bản trái pháp luật của Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã.

20. Đình chỉ việc thi hành văn bản trái pháp luật của Hội đồng nhân dân cấp xã, báo cáo Ủy ban nhân dân cấp mình để đề nghị Hội đồng nhân dân cùng cấp bãi bỏ.

21. Được thay mặt Ủy ban nhân dân cấp mình quyết định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân, trừ những nội dung quy định tại khoản 2 Điều 40 của Luật này và báo cáo Ủy ban nhân dân tại phiên họp gần nhất.

22. Căn cứ tình hình thực tiễn, tăng cường phân cấp, ủy quyền các nhiệm vụ, quyền hạn của mình cho Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã nhằm tăng cường hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả trong quản lý nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, quản lý và phát triển đô thị, đặc khu.

23. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, ủy quyền và các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.

Quyền hạn được mở rộng, gắn với trách nhiệm cao hơn

Theo Điều 17 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 16/6/2025, Chủ tịch UBND tỉnh là người đứng đầu chính quyền cấp tỉnh, chịu trách nhiệm toàn diện trong tổ chức, điều hành bộ máy chính quyền địa phương.

Như vậy, từ ngày 1/7/2025, Chủ tịch UBND tỉnh sẽ trực tiếp lãnh đạo, điều hành toàn bộ hoạt động của UBND, triệu tập và chủ tọa các phiên họp, đảm bảo tính thông suốt, thống nhất trong thực thi chính sách. Đặc biệt, Chủ tịch UBND tỉnh sẽ chịu trách nhiệm cao nhất trong việc tổ chức thực hiện Hiến pháp, pháp luật và các chỉ đạo từ Trung ương đến cấp tỉnh, cấp xã.

Bên cạnh đó, Chủ tịch tỉnh còn được giao quyền chỉ đạo và tổ chức thực hiện dự toán ngân sách địa phương; sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính, tài sản công, cơ sở hạ tầng. Đồng thời, người đứng đầu UBND tỉnh chịu trách nhiệm chính trong triển khai các chương trình phát triển kinh tế, xã hội, phát triển đô thị, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng được quyết định trong tình huống khẩn cấp, tăng cường phân cấp và xử lý sai phạm.

Một điểm mới đáng chú ý là Chủ tịch UBND tỉnh được trao thẩm quyền quyết định các biện pháp cấp bách, kể cả vượt thẩm quyền trong các tình huống khẩn cấp như thiên tai, dịch bệnh, thảm họa, nhằm bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân và phải báo cáo ngay với cấp có thẩm quyền.

Luật mới cũng khẳng định vai trò chủ động của Chủ tịch UBND tỉnh trong việc phân cấp, ủy quyền cho UBND cấp dưới, đặc biệt là cấp xã, góp phần tăng hiệu quả quản lý nhà nước, phát huy vai trò của chính quyền cơ sở trong phát triển địa phương và đô thị.

Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh có quyền đình chỉ, bãi bỏ các văn bản trái pháp luật của cơ quan chuyên môn, chính quyền cấp dưới, xử lý sai phạm trong bộ máy hành chính, kể cả trong lĩnh vực thanh tra, kiểm tra, tiếp dân, phòng chống tham nhũng, lãng phí.

Trách nhiệm toàn diện trong nhiều lĩnh vực trọng yếu

Theo quy định mới, Chủ tịch UBND tỉnh chịu trách nhiệm toàn diện trong các lĩnh vực như đất đai, đầu tư, môi trường, nông nghiệp, y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao, lao động, an sinh xã hội... Đồng thời, được quyền quyết định việc tuyển dụng, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật công chức, viên chức trong phạm vi tỉnh quản lý.

Trong công tác đối ngoại, quốc phòng  an ninh, Chủ tịch tỉnh cũng giữ vai trò đầu mối lãnh đạo thực hiện chính sách đối ngoại tại địa phương, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, an ninh cơ sở, và chỉ đạo bảo đảm trật tự an toàn xã hội.

Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND tỉnh có quyền phê chuẩn hoặc miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND cấp xã, quyết định các điều động, tạm đình chỉ công tác đối với các chức danh này khi cần thiết.

Với những nhiệm vụ, quyền hạn được mở rộng và tăng tính chủ động, Chủ tịch UBND tỉnh được kỳ vọng sẽ là “tư lệnh” địa phương thực thụ  đủ tầm quyết đoán, đủ lực triển khai, đủ trách nhiệm giám sát và điều hành hiệu quả bộ máy chính quyền trên địa bàn.

Từ ngày 1/7/2025, nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND tỉnh được mở rộng theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi năm 2025, trong đó bao gồm: chỉ đạo toàn diện mọi lĩnh vực phát triển địa phương, xử lý tình huống khẩn cấp, phòng chống tiêu cực, thực hiện chuyển đổi số, tăng cường phân cấp cho cấp xã, đồng thời chịu trách nhiệm trước Trung ương và nhân dân về hiệu quả quản lý, điều hành tại địa phương.

×