Những ca khúc viết về các tỉnh đã chia tách, sáp nhập nhưng vẫn để lại cho người nghe nhiều ký ức đẹp

"Về Hà Tây đi em"

Tỉnh Hà Tây được thành lập ngày 1/7/1965 theo Quyết định số 103-NQ-TVQH của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 21/4/1965 trên cơ sở sáp nhập hai tỉnh Sơn Tây và Hà Đông. Sau một số lần hợp nhất, chia tách, từ 1/8/2008, toàn bộ diện tích, dân số của tỉnh Hà Tây được sáp nhập vào Hà Nội (riêng xã Tân Đức được tách ra khỏi Ba Vì, sáp nhập vào thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ ngày 14/7/2008). Thành phố Hà Đông trở thành một quận của Hà Nội, còn thành phố Sơn Tây trở lại thành thị xã Sơn Tây.

Làng Kiều Thị, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây xưa (nay thuộc Hà Nội) là nơi gắn liền với ký ức tuổi thơ của nhạc sĩ Đoàn Bổng. Những ký ức về tuổi thơ với giếng nước, sân đình, những ngôi chùa nhỏ khiến ông viết nên ca khúc Dòng sông quê em, dòng sông quê anh vào thời điểm tỉnh Hà Sơn Bình được thành lập (hợp nhất 2 tỉnh Hà Tây (cũ) và Hòa Bình vào năm 1975). Thời điểm bài hát này phát sóng trên sóng phát thanh, tác giả từng được các BTV tại đây cho biết, tác phẩm là một trong hai bài hát nhận được nhiều thư từ thính giả nhất, bên cạnh Khúc tâm tình của người Hà Tĩnh của nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý.

Sau này, khi tỉnh Hòa Bình và Hà Tây tách riêng, tác giả tiếp tục sáng tác ca khúc Về Hà Tây đi em. Dù Hà Tây đã sáp nhập với Hà Nội, cho tới nay, bài hát ấy vẫn được nhiều người thể hiện. Chia sẻ với Dân Việt, nhạc sĩ Đoàn Bổng từng thổ lộ: "Đâu đâu trên các làng, xã Hà Tây cũng đều có dấu chân của tôi. Nó gắn bó máu thịt với tôi và cũng mang cho tôi rất nhiều cảm xúc để viết những ca khúc mang dáng dấp nông thôn Việt".

Ông cũng cho biết: "Thời gian qua, tôi đọc nhiều bài báo về vấn đề sáp nhập, trong đó đặc biệt là Báo điện tử Dân Việt. Tôi nghĩ đặt tên cho mỗi địa phương sau khi sáp nhập không chỉ là một quyết định hành chính, bởi sau mỗi cái tên còn là văn hóa, là bản sắc, là niềm tự hào của người con quê hương".

"Bình Trị Thiên khói lửa"

Tỉnh Bình Trị Thiên được thành lập vào năm 1975 trên cơ sở sáp nhập hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị với tỉnh Thừa Thiên. Đến năm 1989, tỉnh Bình Trị Thiên được chia tách thành ba tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế như thời điểm hiện tại.

Năm 1948, cố nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương viết ca khúc Bình Trị Thiên khói lửa khi đang còn là cán bộ bưu điện liên khu IV. Ông tâm sự: "Xúc động trước thực cảnh nhiều phụ nữ, trẻ em bị xô xuống sông, rồi biết bao tấm gương anh dũng của nhân dân Bình Trị Thiên xông pha đánh giặc, trong đó có bố mẹ, vợ con của tôi, tôi đã viết ca khúc này trong hai đêm vào tháng 8/1948…".

Lời ca khúc Bình Trị Thiên khói lửa như lời hiệu triệu, đã sống với ký ức của nhiều thế hệ: "Đồng bào ơi cùng Bình Trị Thiên đứng lên/Đứng lên ta nguyện giết loài lang sói/ Căm thù đây phải trút hết/Loài hung tàn phải quét hết/ Ta tiến lên giữ lấy nương đồng"

Sau  gần 80 năm, ca khúc của cố nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương đã được nhiều thế hệ nghệ sĩ thể hiện, có thể kể tới NSND Quang Thọ, NSND Quốc Hưng, NSƯT Đăng Dương, Trọng Tấn, Ánh Tuyết, Vũ Thắng Lợi... Ca khúc trở thành biểu tượng cho tinh thần quả cảm, quyết chiến nhằm bảo vệ mảnh đất thân yêu của những người dân các tỉnh Bắc Trung Bộ.

"Quảng Nam Đà Nẵng - đất nặng nghĩa tình"

Cuối thế kỷ thứ XIX, thực dân Pháp đã tách Đà Nẵng khỏi Quảng Nam. Năm 1975 khi hòa bình lập lại, Đà Nẵng sáp nhập với Quảng Nam và là TP trực thuộc tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng. Tới năm 1997, hai địa danh này một lần nữa được tách thành tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng, trở thành một trong các thành phố trực thuộc Trung ương.

Quảng Nam Đà Nẵng - đất nặng nghĩa tình là ca khúc của cố nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý. Tác phẩm đưa người nghe qua những địa danh lịch sử, từ núi Hòn Tàu, Núi Thành – nơi ghi dấu những trận chiến kiên cường chống giặc Mỹ, đến núi Ngũ Hành với tượng Bác Hồ vững chãi.

Bên cạnh những ký ức hào hùng, bài hát còn khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên và cuộc sống yên bình với hương thơm quế Trà My, trái bòn bon ngọt lành và cảnh tượng lao động hăng say trên hồ nước lớn Phú Ninh.

Cho tới những năm gần đây, ca khúc vẫn vang lên trên nhiều sân khấu lớn, thể hiện sự gắn bó, đoàn kết của người dân giữa hai địa phương này. 

×