Theo clip ghi lại, một người phụ nữ trung niên ra điểm chuyển tiền quốc tế thực hiện chuyển tiền cho con gái đang ở nước ngoài với lý do bị công ty xử phạt và có thể bị trục xuất về nước. Điều đáng nói là người này trong một buổi sáng ra điểm chuyển tiền tới 3 lần, chỉ cách nhau 1 tiếng. Lần đầu chuyển 10 triệu, lần thứ hai chuyển 20 triệu và lần thứ ba được yêu cầu chuyển 30 triệu.

Cho đến lần thứ ba, người làm dịch vụ chuyển tiền thấy có điều bất ổn trong cuộc gọi video của người mẹ với con gái qua ứng dụng messenger (Facebook). Theo đó, ở hình ảnh video bên kia, khuôn mặt không nhìn rõ kèm theo hiệu ứng khá giống với cách giả mạo bởi công nghệ Deepfake, cộng thêm việc chất lượng âm thanh cũng chập chờn.

Người làm dịch vụ chuyển tiền ngỏ ý muốn người mẹ kia tạm dừng chuyển tiền để xác minh có chính xác là con gái của mình hay không vì nghi ngờ rằng Facebook đã bị hack và kẻ gian dùng công nghệ Deepfake để lừa đảo. Người làm dịch vụ chuyển tiền muốn thực hiện lại cuộc gọi video nhưng phía con gái nhắn lại đang bận, khi nào người mẹ về nhà thì gọi lại.

Mặt khác, ở 2 lần chuyển tiền trước, tài khoản nhận đều đứng tên người khác thay vì của con gái, với lý do đưa ra "nhờ tài khoản vì tài khoản của con bị lỗi". Sau khi được khuyên bảo, người mẹ cũng thấy có điểm bất thường và ngưng chuyển tiền lần ba. Cho đến khi bà nhắn cho một người bạn cùng phòng với con gái ở nước ngoài thì mới biết bị lừa.

Đây không phải là trường hợp mới mà các đối tượng lừa đảo lợi dụng hình ảnh, video công khai của người dân để chỉnh sửa, cắt ghép, bằng các video giả mạo. Hơn thế, các chiêu trò lừa đảo này thường khai thác yếu tố tâm lý như sự khẩn cấp, sợ hãi hoặc quyền lực, khiến nạn nhân hành động vội vàng mà không kiểm tra kỹ tính xác thực.

Mới đây, trước tình hình lừa đảo ngày càng tinh vi, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) tiếp tục đưa khuyến cáo người dân cảnh giác với những lời khuyên đầu tư từ người nổi tiếng trên mạng xã hội; cảnh giác với những tin nhắn, email hoặc cuộc gọi không xác định; cần quan sát kỹ những biểu cảm khuôn mặt không tự nhiên trong các video.

Người dân cũng cần hạn chế đăng tải nội dung liên quan đến thông tin cá nhân lên mạng xã hội để tránh trường hợp bị các đối tượng xấu đánh cắp thông tin như hình ảnh, video hoặc giọng nói; đồng thời, cài đặt tài khoản ở chế độ riêng tư để bảo vệ thông tin cá nhân.

Trong khi, chuyên gia công nghệ Dương Ngô Anh nói với PV Dân Việt: "Các đối tượng lừa đảo luôn có những kịch bản hết sức bài bản và đặc biệt là khả năng thao túng tâm lý nạn nhân tinh vi. Đặc biệt với nhóm người lớn tuổi, họ thường không nắm rõ về công nghệ, chỉ cần thấy hình ảnh và video của người thân thì không có sự đề phòng, rất dễ bị cảm xúc lấn át lý trí".

"Trước đây tạo Deepfake đòi hỏi công nghệ phức tạo nhưng giờ đây bất kì ai cũng có thể tạo video giả chỉ với vài thao tác đơn giản trên điện thoại hoặc máy tính. Các phần mềm Deepfake giá rẻ hoặc miễn phí xuất hiện tràn lan giúp kẻ gian dễ dàng tạo nội dung giả mạo để lừa đảo tài chính".

Cảnh báo về điều này, ông Dương Ngô Anh cho biết: "Người dân cần quan sát kĩ khuôn mặt và chuyển động trong cuộc gọi video bởi Deepfake dù sao vẫn có lỗi nhỏ về chuyển động miệng, mắt hoặc ánh sáng không tự nhiên. Nếu thấy lời nói và khẩu hình không khớp, có thể đó là Deepfake. Giọng nói trong Deepfake vẫn có độ trễ hoặc âm thanh méo nhẹ".

"Nếu có ai gọi điện mượn tiền, hãy xác minh lại bằng cách gọi trực tiếp số điện thoại. Hoặc nếu cuộc gọi video có gì đó quá sốc, bất thường, hãy kiểm tra kĩ trước khi tin bằng nhiều cách xác thực khác nhau, qua nhiều người".

×