Hiện nay, cả nước đang sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó, ở cấp tỉnh, các địa phương đang triển khai các nhiệm vụ trọng tâm nhằm chuẩn bị cho quá trình hợp nhất đơn vị hành chính…; ở cấp huyện và cấp xã đang tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân về việc đặt tên, đổi tên đơn vị hành chính xã, phường sau sáp nhập…

Về việc này, TS Nguyễn Viết Chức, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về Văn hóa - Xã hội (Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) cho rằng, tên gọi là một vấn đề, một khía cạnh văn hóa. Trong phát triển kinh tế - xã hội, phải luôn luôn nhớ tới yếu tố văn hóa. Thiếu yếu tố này là thiếu đi một vấn đề lớn. Đặc biệt, với cán bộ, phải trân trọng, tôn trọng văn hóa của từng địa phương.

Theo TS Nguyễn Viết Chức, chúng ta phải phải đặt vấn đề lớn hơn nữa, mỗi người, mỗi cán bộ phải coi trọng yếu tố văn hóa. “Các phường, các xã khi sáp nhập, lãnh đạo không thể cục bộ địa phương, 'phường anh, phường tôi’ mà phải trân trọng văn hóa chung, trân trọng từng nét đặc trưng riêng của từng phường, từng phố, từng xã, từng làng. Tên làng, tên xã cũng nằm trong văn hóa lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc”, ông Chức nói.

Đáng chú ý, dẫn lời Tổng Bí thư Tô Lâm khi nói về thực hiện chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, chúng ta phải đặt vấn đề, tư duy tầm nhìn rộng hơn nữa - “đất nước là quê hương” và “đây là thời điểm tốt nhất để sàng lọc cán bộ”, TS Nguyễn Viết Chức cho rằng, nếu cán bộ vẫn còn tư tưởng địa phương chủ nghĩa, phe cánh, trù dập người khác, cứ “quê tôi, quê anh, tỉnh tôi, tỉnh anh” gây mất đoàn kết nội bộ thì phải bị xử lý.

“Trên cơ sở vì cái chung, cán bộ, lãnh đạo cần nhìn về một hướng, tập trung tất cả cho công việc. Ai còn tư tưởng cục bộ địa phương thì phải chấm dứt. Cán bộ mà còn phân biệt tỉnh tôi, tỉnh anh thì không thể phát triển được, vẫn là ‘ngủ trong giường chiếu hẹp”’, TS Nguyễn Viết Chức nói, nhấn mạnh: “Những người như thế cần đứng sang một bên cho người khác làm. Thế hệ trẻ bây giờ rất tài năng, nếu chúng ta trọng dụng họ, xếp đúng chỗ, giao đúng việc, có kiểm tra, giám sát, bồi dưỡng lộ trình phát triển, lớp trẻ có thể gánh vác các công việc lớn của đất nước không thua kém thế hệ cha ông…”.

Ông Lê Như Tiến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội cho rằng, sáp nhập cấp tỉnh, cấp xã là một thách thức lớn về tổ chức bộ máy, trong đó công tác nhân sự là khâu rất nhạy cảm. Thực tế cho thấy, khi bầu chọn lãnh đạo, ở đâu đó vẫn còn tâm lý “xã mình – xã người”, “tỉnh mình – tỉnh bạn”, dễ dẫn đến tư duy cục bộ, chia ghế, chia quyền.

Để khắc phục điều này, ông Tiến cho rằng cần có tiêu chí rõ ràng. Ai nổi bật hơn về trình độ, kinh nghiệm, phẩm chất, năng lực thì người đó được chọn, bất kể xuất thân từ đâu. Ví dụ, nếu có ba ứng viên cho vị trí Chủ tịch UBND thì phải lựa chọn người có ưu điểm vượt trội nhất. Chọn người xứng đáng, không chọn người quen.

“Muốn làm được điều này, trong công tác lựa chọn cán bộ, cần xóa cho được tâm lý ‘tỉnh anh, tỉnh tôi’, tư duy cục bộ địa phương. Có như vậy mới đặt lợi ích quốc gia lên trên lợi ích vùng miền, mới thực sự vì dân, vì nước”, ông Lê Như Tiến nhìn nhận.

Phát biểu tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai Nghị quyết Trung ương 11 (khóa XIII) vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nêu quan điểm: "Công tác nhân sự đã rất quan trọng, nay lại càng quan trọng hơn trước yêu cầu mới". Tình hình hiện nay đang đòi hỏi chúng ta phải "làm tốt công tác lựa chọn, bố trí lãnh đạo, nhất là người đứng đầu các cơ quan cấp tỉnh, cấp xã sau khi sáp nhập".

Tổng Bí thư cũng nêu rõ, các cấp uỷ, tổ chức đảng, người đứng đầu các cấp phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan triển khai quyết liệt các công việc trên tinh thần "đúng vai, thuộc bài", phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng, chặt chẽ từ Trung ương đến các địa phương và giữa các địa phương với nhau, không được có tư tưởng "quyền anh, quyền tôi", địa phương này, địa phương kia, tất cả vì lợi ích chung của đất nước, vì Nhân dân.

Về thực hiện chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, Tổng Bí thư cho rằng triển khai thực hiện chủ trương này sẽ tác động nhất định đến tâm tư, tình cảm của cán bộ, đảng viên và Nhân dân - Đây là điều dễ hiểu bởi mỗi con người Việt Nam chúng ta đều in sâu trong ký ức những hình ảnh về quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của mình. Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển mới của đất nước, chúng ta phải thay đổi về tư duy, tầm nhìn; thống nhất về nhận thức, tư tưởng; phải vượt lên chính mình, hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của đất nước; vượt qua những băn khoăn, lo lắng, tâm lý, thói quen bình thường; vượt qua những tâm lý, tâm trạng vùng miền để hướng tới tư duy, tầm nhìn rộng lớn hơn - "đất nước là quê hương".

Về công tác cán bộ, Tổng Bí thư Tô Lâm lưu ý, việc lựa chọn, bố trí cán bộ lãnh đạo các cơ quan ở địa phương sau khi sáp nhập, hợp nhất là trách nhiệm của ban thường vụ cấp uỷ theo phân cấp, đề nghị các đồng chí phải bàn bạc, thống nhất để bố trí "đúng người, đúng việc" theo tinh thần Kết luận số 150-KL/TW của Bộ Chính trị về hướng dẫn xây dựng nhân sự cấp uỷ cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới.

×