Những chia sẻ trên được Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Nguyễn Thành Công nói tại Diễn đàn "Kết nối sản xuất và thương mại nông lâm sản các tỉnh Tây Bắc", do Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Hội Làm vườn Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Sơn La tổ chức, chiều 1/7.

Theo ông Công, những năm qua, Sơn La nông nghiệp dịch vụ và công nghiệp luôn là những lĩnh vực giúp tỉnh giữ được đà tăng trưởng. Trong đó, Sơn La đã thực hiện thành công các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, giảm nghèo bền vững, Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND, UBND với mục tiêu xây dựng vùng nông thôn và đô thị phát triển gắn với giảm nghèo bền vững.

Sơn La đã được kết quả như kỳ vọng, mỗi 1 năm số hộ nghèo trên địa bàn tỉnh giảm 3,5%, kết thúc giai đoạn 2021-2025, tỷ lệ giảm nghèo đạt 10,8%, bình quân đạt 3,5%/năm và đến tháng 10 tới đây, Sơn La sẽ đạt con số 8%.

Có được kết quả trên, tỉnh đã chú trọng phát triển kinh tế nông nghiệp. Giờ đây, Sơn La đã có vùng sản xuất nông nghiệp lớn, phát triển ổn định, bền vững, ứng dụng công nghệ cao. Trong tổng diện tích sản xuất nông nghiệp gần 120.000ha, cây ăn quả chiếm 85.000ha, cây công nghiệp 35.000ha, gần 24.000ha cà phê Arabica, 6.000ha chè, cao su, sắn… Ngoài ra, mía đường của Sơn La cũng đang giữ được đà phát triển.

Nhà máy mía đường của Sơn La là nhà máy duy nhất ở miền Bắc giữ ổn định phát triển và có lãi liên tục trong nhiều năm. Hiện, ngành mía đường của tỉnh đang rất phát triển, tạo vùng nguyên liệu trên 12.000ha. Tiếp đó, tỉnh đang phát triển các loại cây trồng mới, phù hợp với thổ nhưỡng, đất đai để tăng giá trị gia tăng trên một đơn vị diện tích canh tác.

Vừa qua, tỉnh Sơn La tổ chức tổng kết 10 năm phát triển cây ăn quả trên đất dốc, trong đó, đề ra một loạt mục tiêu của giai đoạn 2025-2030.

"Nếu như giai đoạn trước tập trung vào diện tích, sản lượng, thu hút nhà máy chế biến, thì giai đoạn tới sẽ tập trung vào chăm sóc sức khỏe của đất, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng, phát triển tốt, từ đó cho ra sản lượng và chất lượng tốt nhất. Đồng thời, đi vào chiều sâu của sản phẩm, tạo ra những sản phẩm đột phá và có chất lượng, giá trị kinh tế cao", ông Công cho biết.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La lấy ví dụ về một số trái cây đặc sản như mận Ruby, lê ở Phiêng Khoài, dâu tây, mận tam hoa… và không chạy theo sản lượng, tập trung giữ ổn định vùng sản xuất, phát triển giá trị theo chiều sâu. Đây là điều kiện tiên quyết để nông nghiệp Sơn La tiếp tục phát triển.

Gắn với phát triển chiều sâu là tổ chức lại sản xuất. Theo đó, phải sản xuất theo chuỗi, không thể sản xuất theo hướng "mạnh ai nấy làm". Chú trọng sản xuất cây trồng theo vùng miền, thổ nhưỡng, khí hậu...

Ngoài ra, tiếp tục phát triển, ứng dụng các vùng nông nghiệp công nghệ cao. Sơn La đã có 9 vùng (8 cây ăn quả, 1 vùng bò sữa) và phát triển hơn nữa. Trong năm nay, tỉnh phải hoàn thành mục tiêu xây dựng khu ứng dụng công nghệ cao. Đây sẽ là nơi chọn tạo, nghiên cứu, ứng dụng KHCN và đưa ra hoạch định, chính sách, tham vấn cho tỉnh về cách đi trong sản xuất nông nghiệp thời gian tới.

"Nếu chúng ta không giữ ổn định, cách đi tốt thì sẽ không giữ được vùng cây ăn quả như hiện nay", ông Công khẳng định.

Bên cạnh đó, tập trung thực hiện các giải pháp xử lý sâu bệnh hại. Ví dụ như sâu đục thân trên cây cà phê Arabica. Vừa qua, Viện Bảo vệ thực vật đã giúp Sơn La nghiên cứu, đánh giá để tập trung xử lý sâu bệnh hại trên cà phê và một số cây trồng khác.

Ngoài ra, sản phẩm đi sâu vào các nhà máy chế biến lớn. Với các nhà máy đã có sẵn phải tập trung ứng dụng hàm lượng KHCN. Hàm lượng KHCN càng cao thì giá trị kinh tế càng cao và chuỗi sản xuất càng ổn định.

Về thương mại, kết nối thị trường, ông Công khẳng định, Sơn La "rất chịu khó làm thị trường", đi khắp nơi làm tuần hàng, quảng bá giới thiệu sản phẩm, mạnh dạn tham dự các hội chợ quốc tế.

Ông cho biết, cà phê Sơn La đã tham dự hội chợ tại Milan (Ý) với 196 nước; Sơn La cũng tham gia hội chợ ASIAN CAEXPO 20 tại Nam Ninh (Trung Quốc) và đoạt giải nhất. "Đó là sự cố gắng trong quảng bá thương hiệu, làm thương mại, mở ra tầm nhìn, chiến lược mới", ông Công nói.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Nguyễn Thành Công cũng cho rằng, nông nghiệp của tỉnh còn nhiều tồn tại, hạn chế. "Nói thế thôi, nông nghiệp còn manh mún lắm, chưa là vùng chuyên canh lớn. Bà con mình thì vẫn còn tham, trong cùng 1ha trồng nhiều loại cây, rất khó để canh tác, chăm sóc, chi phí đầu vào cao hơn", ông Công cho hay.

Bên cạnh đó, điểm yếu cơ bản các tỉnh Tây Bắc và Sơn La đó là công nghệ bảo quản sau thu hoạch. Đây là yếu tố vô cùng kém. Đến nay, Tây Bắc chưa có nổi 1 công nghệ bảo quản sản phẩm sau thu hoạch nào.

Ông chia sẻ: "Quả dâu tây nếu không đưa vào xe lạnh, vận chuyển 8 tiếng xuống Hà Nội sẽ bị nhũn hỏng, mận hậu năm nay 100.000 tấn nếu bán không kịp cũng sẽ nhũn. Vì vậy, công nghệ bảo quản sau thu hoạch sẽ quyết định giá trị sản phẩm".

Ông Công nhớ lại thời điểm khi đưa nhãn của Sơn La sang Hà Lan để giới thiệu sản phẩm thì chỉ 24 ngày chất lượng đã giảm 32%, trong khi đó, cùng 1 sản phẩm nhãn nhưng của Thái Lan bảo quản được 45 ngày.

Ngoài ra, chế biến phải theo chuỗi sản xuất phải khép kín, ổn định, đi vào chiều sâu thì sản xuất nông nghiệp mới bền vững.

×