Mạc Mậu Hợp cướp vợ thuộc hạ, khiến cơ đồ nhà Mạc sụp đổ

Theo sách "Đại Việt thông sử", vào đầu năm 1592, Mạc Mậu Hợp thấy quân Nam triều rút thì cho rằng quân của nhà Lê yếu. Khi trở về kinh thành, nhà vua lại hưởng lạc như cũ, không lo lắng việc phòng chống quân Trịnh và tổ chức phản công. Không những thế, cũng vào chính thời điểm này, vua Mạc Mậu Hợp còn thực hiện âm mưu giết bề tôi để cướp vợ và đây là sự việc có một không hai trong các triều đại phong kiến Việt Nam.

Mạc Mậu Hợp vì mê đắm vợ của tướng Bùi Văn Khuê mà lập mưu giết vị tướng này nhằm cướp vợ. Nguyên lão tướng Nguyễn Quyện của nhà Mạc sinh được 2 người con gái. Con gái lớn là Hoàng hậu của Mạc Mậu Hợp. Con gái thứ Nguyễn Thị Niên là vợ tướng Bùi Văn Khuê. Tháng 8/1592, Nguyễn Thị Niên vào cung thăm chị mình là Hoàng hậu. Vua Mạc Mậu Hợp nhìn thấy Nguyễn Thị Niên liền bị sắc đẹp của Thị Niên lôi cuốn, nảy sinh tình ý và muốn giữ lại bên mình.

Khi biết Nguyễn Thị Niên là vợ của tướng Bùi Văn Khuê, Mạc Mậu Hợp bèn triệu Nguyễn Thị Niên vào trong phòng, giữ lại trong cung tới sáng. Mạc Mậu Hợp dự định giữ Nguyễn Thị Niên lại luôn rồi sẽ triệu tướng Bùi Văn Khuê lúc này đang trấn thủ ngoài kinh về để giết. Biết được âm mưu của vua Mạc Mậu Hợp, Nguyễn Thị Niên đã vô cùng sợ hãi. Nguyễn Thị Niên lén sai người hầu cận mật chạy đi báo cho Bùi Văn Khuê.

Khi Bùi Văn Khuê biết chuyện, bèn dẫn quân bản bộ về giữ hạt Gia Viễn, không nghe theo mệnh lệnh của triều đình nữa. Vua Mạc Mậu Hợp mấy lần vời vào cung Bùi Văn Khuê cũng không tới. Vậy là vua Mạc Mậu Hợp bèn sai tướng dẫn quân tới hỏi tội Bùi Văn Khuê.

Viết về sự kiện có một không hai này, sách "Lê triều thông sử" có chép: Vợ viên trấn thủ Nam đạo Sơn quận công Bùi Văn Khuê là Nguyễn Thị Niên, tức con gái Nguyễn Quyện. Chị gái của Thị Niên là vợ của Mậu Hợp nên Thị Niên thường được ra vào cung. Mậu Hợp thấy Thị Niên, đem lòng yêu mến bèn ngầm tính kế giết Văn Khuê để cướp vợ y.

Còn trong sách "Khâm định Việt sử thông giám cương mục" lại viết: Chúa Mạc là Mậu Hợp ngày ngày say đắm tửu sắc. Nguyễn thị là con gái của Nguyễn Quyện và là vợ Bùi Văn Khuê, nhân có em gái là vợ của Mạc Mậu Hợp, nên thường ra vào trong cấm cung. Mậu Hợp ưng ý Nguyễn thị vì nàng có nhan sắc, nên muốn giết Văn Khuê để chiếm lấy nàng.

Bùi Văn Khuê biết chuyện bèn đem quân bản bộ tự ý rút về Gia Viễn, đóng binh một chỗ, không chịu vào chầu. Mạc Mậu Hợp sai quân đến bức bách để bắt Bùi Văn Khuê sai con trai là BùiVăn Nguyên chạy vào Thanh Hoa, dâng lễ đầu hàng và xin cứu viện. Trịnh Tùng ưng nhận cho hàng và mừng rỡ nói: Bùi Văn Khuê đầu hàng, thế là trời giúp cho ta được chóng thành công. Đất đai bản triều có thể hẹn ngày khôi phục được.

Sau khi Bùi Văn Khuê cùng cánh quân thủy, vốn là sở trường của quân Mạc, về hàng Nam triều, Trịnh Tùng bèn sai Hoàng Đình Ái dẫn một đạo quân đi trước, để cứu Bùi Văn Khuê và khởi đại binh theo sau. Trong khi đó, một đại tướng khác là Trần Bách Niên thất vọng với việc Mạc Mậu Hợp chỉ biết ăn chơi, hưởng lạc cũng sang hàng Nam triều. Vậy là, trong một thời gian ngắn, liên tiếp có hơn 10 tướng nhà Mạc sang đầu hàng nhà Lê. Tình hình nhà Mạc ngày càng nguy cấp. Trong triều lúc này chỉ còn trông cậy vào một mình Mạc Ngọc Liễn.

Mạc Mậu Hợp là vị vua thứ 5 của nhà Mạc thời Nam Bắc triều. Sử cũ chép rằng, Mạc Mậu Hợp là người sống xa hoa, kiêu ngạo, hay nghe xiểm nịnh, thường ít lắng nghe lời bàn luận, khuyên can của các bậc lương thần. Đặc biệt, ông là người rất hoang dâm hiếu sắc. Để thỏa mãn dục vọng của mình, Mạc Mậu Hợp đã không ngần ngại "mưu giết bề tôi, đoạt mỹ nhân". Cụ thể, do thích vợ của viên trấn thủ Nam đạo Sơn quận công Bùi Văn Khuê, ông đã lên kế hoạch giết danh tướng này để cướp vợ. Kế hoạch bị đổ bể khiến Bùi Văn Khuê đem quân quay sang quy phục vua Lê và chúa Trịnh Tùng.

Không những thế, theo gương Bùi Văn Khuê, cùng lúc đó có hơn 10 tướng nhà Mạc cũng bỏ Mạc Hậu Hợp để chạy sang phe Lê - Trịnh. Và chính điều này đã khiến choquân Mạc suy yếu nghiêm trọng và bị quân Trịnh Tùng đánh tan tác sau đó không lâu. Mạc Mậu Hợp phải bỏ kinh thành trốn chạy nhưng không thoát, cuối cùng đã bị Trịnh Tùng treo sống 3 ngày rồi chém đầu tại bãi cát Bồ Đề. Người xưa đã dạy rằng "thần thiêng nhờ bộ hạ", nhưng Mạc Mậu Hợp chẳng những không làm gương mà còn đẩy cấp dưới vào chỗ chết để cướp vợ của thuộc hạ thì thật quá tồi tệ. Chính cái chết của ông ta cùng sự suy sụp của nhà Mạc là cái gia mà Mạc Mậu Hợp phải trả. Và cái gương tày liếp về dâm dục là vậy, nhưng tiếc rằng thời nay không phải ai cũng tự rút cho mình bài học. Vì thế cho nên mới có không ít người thân bại danh liệt vì chuyện này.

×