Bình luận
0
Đến nay dòng họ Đinh Văn đã trải qua 19 đời, phát triển thành 6 chi và nhiều nhánh, phái nhỏ. Quá trình tồn tại và phát triển của dòng họ này đã hun đúc nên nhiều truyền thống tốt đẹp, trong đó tiêu biểu là yêu nước, hiếu học và khoa bảng.
Vào thời Lê trung hưng, dòng họ có ông Đinh Văn Thực giữ chức Phó Thiên hộ, được sắc phong Tráng tiết tướng quân. Đến thời Nguyễn, dòng họ có nhiều người làm quan, giữ chức vụ trong triều đình. Gia đình với truyền thống hiếu học, có một Phó bảng và 4 Tiến sĩ lừng lẫy: Đinh Văn (Hồng) Phiên, Đinh Văn Phác, Đinh Văn Chất, Đinh Văn Chấp, Đinh Văn Nam.
Nhưng đây cũng là gia tộc chịu nhiều khổ đau, từng 2 lần bị án "tru di tam tộc" do chống lại triều đình và thực dân Pháp. Lần thứ nhất vào năm 1833 khi Phó bảng Đinh Hồng Phiên tham gia cuộc khởi nghĩa của Lê Văn Khôi ở Gia Định chống lại triều đình nhà Nguyễn. Lần thứ hai vào năm 1887 khi Hoàng giáp Đinh Văn Chất hưởng ứng hịch Cần Vương tham gia nổi dậy chống Pháp ở Nghệ An.
Khai khoa cho dòng tộc là Phó bảng Đinh Hồng Phiên (1764 - 1833). Khoa thi năm Quý Mão (1783) đời vua Lê Hiển Tông, ông đỗ Hương cống (Cử nhân) tại trường thi Nghệ An. Cũng trong khoa thi này, danh sĩ Nguyễn Du đỗ Sinh đồ (Tú tài). Khoa thi năm 1787, ông thi đỗ Tam trường trúng cách kỳ thi Hội (tương đương Phó bảng thời Nguyễn), được bổ làm Toản tu Quốc sử quán triều Lê.
Thời Tây Sơn, ông không ra làm quan mà lui về quê mở trường dạy học, sáng tác văn thơ. Sau khi Gia Long lên ngôi, lập nên nhà Nguyễn, để tránh kỵ húy, ông đổi tên thành là Hồng Phiên. Tháng 5 năm 1815, vua Gia Long nhà Nguyễn xuống chiếu: "Lấy Hương cống đời Lê là Đinh Văn Phiên làm đốc học Quảng Nam". Sau vài năm, ông được thăng Đông các học sĩ điều về kinh làm Phó sứ sang nhà Thanh.
Đầu triều Minh Mạng năm 1820, ông được vua sai định khuôn mẫu, thể thức các cáo sắc cho triều đình. Đến tháng 5/1821, ông được chọn làm Toản tu, trong nhóm biên soạn sách "Liệt thánh thực lục", rồi làm Thị trung trực học sĩ (hầu cận cho vua liên quan đến vấn đề từ chương).
Cuối năm 1821, Đinh Hồng Phiên là Giám thi kỳ thi Hương ở kinh đô và nhiều tỉnh khác, và là người lo việc thi Hội ở khoa thi đầu của triều Nguyễn vào năm 1822. Ông cũng là người được giao chăm lo việc lễ lạt ở bộ Lễ… Trong thời gian làm quan, Đinh Hồng Phiên chứng tỏ là người uyên bác và được vua tin cậy giao nhiều công việc liên quan đến từ chương, chữ nghĩa, được giữ nhiều chức vụ khá quan trọng trong triều…
Năm 1823, vì cấp dưới phạm lỗi sắp lẫn vài sắc phong của Tây Sơn vào bản tấu nên ông bị phạt đánh 100 trượng, bị cách chức, đày đi Hà Tiên để làm việc chuộc tội. Sau vua xét lại công lao nên chỉ bị phát phối đi Quảng Ngãi. Năm 1828, ông được phục chức Chủ bạ ở Trấn Ninh, rồi sung Huấn đạo Bình Dương.
Tháng 5/1833, khi đã 70 tuổi, ông xin về hưu nhưng Tổng đốc An Biên quý tài văn học nên trình vua bổ làm Giáo thụ Tân Bình. Không lâu sau đó, cuộc nổi dậy Lê Văn Khôi nổ ra, Đinh Hồng Phiên ủng hộ Lê Văn Khôi, thay Văn Khôi thảo hịch kêu gọi dân chúng ủng hộ cuộc nổi dậy, đánh đổ nhà Nguyễn, phục hưng nhà Lê, được nhiều người hưởng ứng.
Tuy nhiên, sau đó triều đình nhà Nguyễn phản công mạnh mẽ khiến cuộc khởi nghĩa thất bại. Giữa tháng 8/1833, Đinh Hồng Phiên đầu hàng. Các nguồn sử liệu chép, ông bị chết trên đường áp giải về kinh đô nhưng vẫn bị phanh thây, bêu đầu ở Gia Định và Nghệ An rồi vứt xác xuống sông. Vợ và 4 con trai của ông cũng bị hành hình tại chợ Nghệ An. Nhiều học trò của ông cũng bị bãi chức.
Con trai của Đinh Hồng Phiên là Đinh Văn Phác (1790 - 1833) là người học giỏi nổi tiếng. Ân khoa Tân Tỵ (1821), ông trúng Cử nhân. Kỳ thi Hội một năm sau đó, ông đỗ Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân, là một trong 8 Tiến sĩ đầu tiên của triều đình nhà Nguyễn.
Sau khi đỗ đạt, ông được triều đình bổ nhiệm làm sơ thọ Hàn lâm viện biên tu. Năm 1823, ông được bổ làm Tri phủ Bình Thuận. Thời gian trấn nhậm của ông ở đây tuy ngắn ngủi, nhưng ông có tiếng liêm khiết, chính trị nghiêm minh.
Tháng 12 năm Quý Tỵ 1823, cha ông là Đinh Hồng Phiên bị triều đình xét tội không kiểm tra phát hiện được việc các thuộc cấp sắp lẫn mấy cái sắc phong của Tây Sơn vào bản tấu. Ông xin từ quan, theo hầu cha lưu đày cho đến tận năm 1828 mới được triều đình phục chức.
Tháng 8 năm 1833, do liên đới việc thân phụ ủng hộ Lê Văn Khôi chống lại triều đình nhà Nguyễn, mà ông và gia đình bị triều đình xét tội hành hình trước chợ Nghệ An, đoạt hết các bằng sắc, đục tên trên bia Tiến sĩ.
Vợ ông là bà Nguyễn Thị Tiềm - con gái quan Tham tri Lễ bộ Nguyễn Du. Ông bà sinh được một con trai tên là Đinh Văn Kế, là thân phụ của Tiến sĩ Đinh Văn Chất sau này.
Đinh Văn Chất (1843 - 1887, là cháu nội Tiến sĩ Đinh Văn Phác và là cháu ngoại của Đại thi hào Nguyễn Du. Từ nhỏ, Đinh Văn Chất đã được dạy dỗ chu đáo về lễ nghĩa, phép tắc, tỏ rõ là người ham học, tư chất thông minh. Ông tham dự các kỳ thi và lần lượt đỗ Tú tài, Cử nhân, đặc biệt năm 1875, ông đỗ Đệ tam giáp Tiến sĩ, đệ nhị danh.
Sau khi thi đỗ, ông được bổ làm Tri phủ phủ Nghĩa Hưng (Nam Định); ông là một vị quan thanh liêm, có trách nhiệm, công minh, gắn bó với nhân dân nên rất được tín nhiệm. Nhờ vậy phủ Nghĩa Hưng thời kỳ này rất yên ổn. Năm 1882, ông được vua Tự Đức tặng thưởng Kim khánh - khắc bốn chữ "Liêm, bình, cần, cán".
Khi thực dân Pháp tấn công vào Nam Định, Đinh Văn Chất lúc đó được được triều đình phong làm Tán tương quân vụ Nam Định với nhiệm vụ giữ thành Nghĩa Hưng, ông đã chỉ huy quân dân chiến đấu quyết liệt, nhưng do thế giặc mạnh nên phải rút lui. Sau khi kinh thành thất thủ, thấy được sự nhu nhược của triều đình nên Đinh Văn Chất đã treo ấn từ quan về quê hưởng ứng chiếu Cần Vương, chiêu lập nghĩa binh chống Pháp.
Đinh Văn Chất cùng với nghĩa quân tổ chức nhiều trận chiến quyết liệt giữa nghĩa quân với thực dân Pháp ở nhiều địa bàn thuộc huyện Nghi Lộc và Thanh Chương. Sau căn cứ bị lộ, địch bao vây, Đinh Văn Chất bị thực dân Pháp bắt và giao cho chính phủ Nam triều. Năm 1887, triều đình kết ông tội "Khi quân" và hạ chiếu "tru di tam tộc".
Ngày 28/11/1887 ông bị hành hình tại huyện Thanh Chương. Bà con xóm làng đã che giấu người con trai thứ hai của ông là Đinh Văn Chí (sau đổi tên là Đinh Văn Chấp) lúc bấy giờ mới 6 tuổi thoát khỏi án "tru di tam tộc". Ghi nhớ công lao to lớn của ông, năm 1904 học trò cùng con cháu dòng họ đã dựng bia đá tại nhà thờ, khắc chữ Hán với nội dung ca ngợi công lao, nhân cách của Đinh Văn Chất.
Đinh Văn Chấp (1882 - 1953), là con trai thứ 2 của Tiến sĩ Đinh Văn Chất. Lúc 6 tuổi gia đình bị đại nạn, Đinh Văn Chấp được cứu thoát rồi đưa sang Phúc Kiến (Trung Quốc) lánh nạn. Năm 1898 trở về nước, đổi tên để tiếp tục được đi học. Năm 1909, ông được một người thân giới thiệu vào học tại trường Quốc Tử Giám.
Năm 1912, Đinh Văn Chấp thi đỗ Cử nhân. Đến năm 1913, ông đỗ Đình nguyên Đệ nhị giáp Tiến sĩ (Hoàng giáp), rồi được bổ chức Đốc học Quảng Nam - đúng 100 năm sau ngày cụ nội của ông là Phó bảng Đinh Hồng Phiên nhậm chức Chánh Đốc học dinh Quảng Nam (6/1815).
Ông từng giữ nhiều chức vụ khác nhau như Tri phủ Vĩnh Linh, Tri phủ Tư Nghĩa (Quảng Ngãi), Tuần phủ Quảng Trị, Tri phủ Bồng Sơn, Án sát Khánh Hòa, Án sát Hà Tĩnh, Bố chánh Hà Tĩnh, Tuần phủ Quảng Ngãi, Tham tri bộ Kinh tế rồi Toản tu Quốc sử quán… Năm 1936, ông về kinh làm Tham tri bộ Cải cách nông thôn sau đó về hưu. Trong suốt thời gian giữ chức ông là người liêm khiết, thương dân.
Trong thời gian nghỉ hưu ở quê nhà, ông tập trung vào nghiên cứu về Phật học, thơ văn. Ông từng dịch 123 bài thơ Lý - Trần đăng trên tạp chí Nam Phong và dịch nhiều bài thơ chữ Hán khác. Sự kiện này được đánh giá là lần đầu tiên trong lịch sử văn học Việt Nam, thơ Lý - Trần được dịch chuyển sang chữ Quốc ngữ, góp phần to lớn trong việc bảo tồn di sản thơ văn nói chung và văn học thời Lý - Trần nói riêng.
Khi làm Đốc học Quảng Nam, gia đình Tiến sĩ Đinh Văn Chấp sống tại Vĩnh Điện và vào năm 1918, ông sinh người con thứ tư đặt tên là Đinh Văn Nam (hòa thượng Thích Minh Châu). Sinh ra trong gia đình có truyền thống khoa bảng, nho học. Từ nhỏ, Đinh Văn Nam đã rất chăm chỉ học hành, thông minh, mẫn tiệp và chịu ảnh hưởng tư tưởng Phật giáo từ cha mình.
Năm 1939, ông thi đỗ bằng Cao đẳng Tiểu học Đông Dương, năm 1940 đỗ Tú tài toàn phần tại trường Khải Định (nay là trường Quốc học - Huế) và cùng thời gian này, được bổ làm Thư ký tòa Khâm sứ, tỉnh Thừa Thiên (năm 22 tuổi). Ông cùng em là GS Minh Chi đến tham gia với phong trào học Phật từ năm 1936, vừa nghiên cứu Phật học vừa đảm nhiệm chức Chánh văn phòng của Việt Nam phật học.
Từ năm 1953, ông du học tại nhiều nước rồi qua Ấn Độ. Ông thi đỗ bằng Thạc sĩ Anh Văn đặc biệt, Tiến sĩ Phật học, Tiến sĩ Pàli tại Ấn Độ. Sau đó, ông được mời ở lại giảng dạy tại trường Bihar, thuộc viện đại học Nalanda, Ấn Độ. Đến năm 1964, ông về nước và giữ nhiều chức vụ khác nhau trong hệ thống Phật giáo.
Ông đã để lại một kho tàng trước tác và dịch thuật về Phật giáo đồ sộ, có giá trị to lớn. Hòa thượng Thích Minh Châu là người đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển Phật giáo tại Việt Nam, giữ vai trò quan trọng trong việc thống nhất các tổ chức Phật giáo, giáo dục, đoàn kết và phát huy các giá trị tích cực của Phật giáo để xây dựng xã hội tốt đẹp.
Càn Long nổi tiếng không chỉ phong lưu, đa tình mà còn là một vị vua sống lâu nhất trong thời cổ đại Trung Quốc. Tuy nhiên, ở thời kỳ của ông lại không xảy ra việc tranh giành ngôi vàng kịch liệt giữa các con trai.
Bộ Ngoại giao Nga chính thức tuyên bố rằng Moscow không còn coi mình bị ràng buộc bởi các hạn chế tự áp đặt trước đó về việc triển khai tên lửa tầm trung và tầm ngắn (INF), với lý do là các mối đe dọa ngày càng leo thang từ phương Tây.
Chia sẻ
Một chiến dịch không kích ồ ạt mang tên “Kền Kền”, với 60 pháo đài bay B-29, hàng trăm máy bay hộ tống và thậm chí cả… bom nguyên tử, từng được Mỹ lên kế hoạch để "giải cứu" Điện Biên Phủ. Nhưng rốt cuộc, kế hoạch đầy tham vọng ấy đã bị khai tử từ trong chứng nước, bởi một sự thật không thể chối cãi: không có thứ vũ khí nào đủ sức cứu nổi một cuộc chiến sai lầm.
Chia sẻ
UBND TP Hà Nội yêu cầu cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng lộ trình, chế tài xử lý dứt điểm, nhất là hơn 700 điểm giết mổ trong khu dân cư, hoàn thành trước tháng 9/2025.
Chia sẻ
Tờ Micro Sports (Campuchia) cho hay, CLB Becamex TP.HCM đang lên kế hoạch chiêu mộ tiền vệ Sos Suhana của Nagaworld FC.
Chia sẻ
Thông tin trên được Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết khi trả lời báo chí, ngày 4/8, liên quan đến công tác phòng, chống dịch tả lợn châu Phi.
Chia sẻ
Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu triển khai thực chất, đưa Nghị quyết đi vào cuộc sống, tạo phong trào, xu thế và đóng góp của doanh nghiệp tư nhân, kinh tế tư nhân vào phát triển kinh tế - xã hội.
Chia sẻ
“Chi tiết 'Ba lần tiễn con đi, hai lần khóc thầm lặng lẽ' giống như một bức tranh bi tráng, hào hùng của dân tộc... Khi đọc đến chi tiết này, tôi đã bật khóc”. Đó là chia sẻ của ca sĩ Trọng Tấn với PV Dân Việt khi nói về chi tiết đặc biệt trong bài hát "Đất nước" của nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn (phổ thơ Tạ Hữu Yên).
Chia sẻ
MC Quyền Linh lên tiếng xin lỗi, thừa nhận có sai sót trong việc quảng cáo, bày tỏ mong nhận được sự thấu hiểu của khán giả.
Chia sẻ
Tổng thống Zelensky đã lọt vào tầm ngắm của Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và Viện Công tố Chuyên trách Chống Tham nhũng (SAP), họ hiện đang thu thập tài liệu để xét xử ông, Viktor Medvedchuk, cựu lãnh đạo đảng Cương lĩnh Đối lập - Vì Sự sống và là chủ tịch phong trào "Ukraine Khác" cho biết.
Chia sẻ
Vừa qua, trong khuôn khổ Hội nghị CEO Summit 2025 do Vietnam Report phối hợp cùng báo Vietnamnet tổ chức, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) vinh dự được xướng tên trong danh sách Top 10 Ngân hàng Thương mại Việt Nam uy tín năm 2025.
Chia sẻ
Trong các loại cá đồng, cá diếc luôn đứng đầu vì thịt mềm, thơm ngon và hàm lượng dinh dưỡng cao. Thực đơn hôm nay sẽ gồm có món cá diếc kho ăn kèm rau mồng tơi.
Chia sẻ
Thị trường tài sản số hôm nay 5/8 tiếp tục có sự phục hồi mạnh mẽ. Thay vì hoảng loạn, các nhà đầu tư dường như đang quay trở lại với tiền điện tử, coi mức giá hiện tại là cơ hội mua vào.
Chia sẻ
Loài cỏ dại "lên đời" thành cây cảnh được ưa thích này nhờ những bông hoa xinh đẹp, thời gian ra hoa dài bất thường và khả năng chịu hạn tốt.
Chia sẻ
Đại hội Đảng cấp xã, phường ở Nghệ An sẽ không tổ chức chương trình văn nghệ chào mừng và không mua quà tặng cho đại biểu nhằm tránh hình thức và lãng phí.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay 5/8, thị trường dầu thô thế giới diễn biến thất thường, dầu thô giao dịch sáng nay bất ngờ tăng, sau nhiều phiên suy giảm.
Chia sẻ
Sau khi chia tay Thép xanh Nam Định, tiền đạo Joseph Mpande đã chuyển sang đầu quân cho CLB PVF-CAND.
Chia sẻ
Ngày 14/7, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Trịnh Minh Hoàng đã dẫn đầu đoàn kiểm tra thực tế tại các mô hình nuôi biển công nghệ cao trên địa bàn tỉnh, trong đó khu vực Đầm Bấy (phường Nha Trang).
Chia sẻ
Từ 23/8/2025, người làm nhiệm vụ phòng thủ dân sự sẽ được hưởng lương làm thêm giờ, phụ cấp trực đêm, trợ cấp đặc thù và hỗ trợ khi gặp rủi ro. Đây là một trong những chính sách mới tại Nghị định 200/2025/NĐ-CP, nhằm bảo đảm quyền lợi và điều kiện làm việc cho lực lượng được huy động.
Chia sẻ
Trong những năm gần đây, ngành du lịch tỉnh Lạng Sơn đang có một cuộc chuyển mình mạnh mẽ, thu hút du khách bằng những sản phẩm du lịch độc đáo.
Chia sẻ
Xã Hàm Thuận Nam, tỉnh Lâm Đồng (được sáp nhập từ hai xã Hàm Minh và thị trấn Thuận Nam, thuộc huyện Hàm Thuận Nam tỉnh Bình Thuận cũ) đang chuyển mình để phát triển. Vùng đất này được xem là thủ phủ cây thanh long lớn nhất tỉnh Lâm Đồng, trên núi có tượng Phật Thích Ca nhập Niết Bàn dài nhất Đông Nam Á.
Chia sẻ
Liên tiếp có bệnh nhân nhập viện trong tình trạng co cứng người, tính mạng nguy kịch do nhiễm trùng uốn ván từ các vết thương hở rất nhỏ.
Chia sẻ
Cùng đất nước bước vào giai đoạn lịch sử, những người dân phường Trà Lý, tỉnh Hưng Yên (trước sáp nhập tỉnh Thái Bình với tỉnh Hưng Yên, phường Trà Lý là một phần diện tích của thành phố Thái Bình) hôm nay không khỏi tự hào và khấp khởi kỳ vọng.
Chia sẻ
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 127/CĐ-TTg ngày 4/8/2025 yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung hoàn thành cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC), điều kiện kinh doanh.
Chia sẻ
Lỡ “vượt ngưỡng” vì thưởng Tết, nhiều người thu nhập thấp hoang mang liệu còn đủ điều kiện mua nhà ở xã hội. Bộ Xây dựng vừa lên tiếng, làm rõ cách tính thu nhập theo quy định.
Chia sẻ
HLV Lê Đức Tuấn vừa có những chia sẻ trên FPT Play về quá trình chuẩn bị của CLB SHB Đà Nẵng cho mùa giải 2025/2026, trong đó đặc biệt chú trọng vào cuộc đua trụ hạng rất khốc liệt tại V.League.
Chia sẻ
"Nếu có ai hỏi tôi: “Việt Nam trong bạn là gì?”, tôi sẽ không nói đến GDP hay đô thị hóa. Tôi sẽ chỉ vào mẹ tôi – người phụ nữ 70 tuổi, sống qua thời đổi mới, gánh cả nhà trên một chiếc xe đạp cũ, và vẫn giữ ước mơ: Được vẫy cờ trong ngày lễ 2/9, nhìn đoàn quân đi qua".
Chia sẻ
Tuyên bố của các chính trị gia phương Tây về mối đe dọa dường như là xuất phát từ phía Nga không hề tương ứng với thực tế, bởi Moscow từ lâu đã đưa ra những yêu cầu rõ ràng về giải quyết xung đột ở Ukraine, cựu chuyên gia phân tích của CIA Ray McGovern tuyên bố trên kênh YouTube Judging Freedom.
Chia sẻ
Trong tình cảm của người dân Thanh Lam Bồ, thôn thuần nông của xã Phú Vang, TP Huế, (được sáp nhập từ xã Phú Gia, Vinh Hà, thị trấn Phú Đa, huyện Phú Vang cũ), ông Hồ Văn Lời là “kiện tướng nông dân”, thành viên tích cực của câu lạc bộ “Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi” của xã, hàng chục năm qua cần mẫn trên 9ha ruộng, vươn đến cuộc sống ấm no.
Chia sẻ
Tập đoàn Vingroup vừa ban hành Nghị quyết của HĐQT phê duyệt chủ trương về việc đầu tư dự án Khu bến cảng và Trung tâm logistics Nam Đồ Sơn.
Chia sẻ
UBND TP.HCM kiến nghị tăng số lượng biên chế đối với công chức cấp xã, đồng thời sửa đổi Nghị quyết 98 để phù hợp với điều kiện phát triển mới
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Siêu (Theo Giáo Dục và Thời Đại) 
