Mùa mưa-mùa bọ cạp, mưa rào xuống, bọ cạp chui ra khỏi ổ

Việc bọ cạp xuất hiện trong nhà khi trời mưa rào thể hiện bản năng sinh tồn của côn trùng.

Khi các trận mưa rào đổ xuống, đất, các hang hốc trong rừng, trên đồi, ngoài nương rẫy, trong vườn nhà bị ngập lụt, độ ẩm vượt ngưỡng sinh tồn, nên côn trùng, trong đó có loài bọ cạp bị mất đi chỗ trú ẩn và tìm đến không gian khô ráo hơn, trong đó các ngóc ngách, khe, kẽ hở của ngôi nhà là nơi lý tưởng để trú ngụ.

Mùa mưa, sau một thời gian dài "ngủ đông, tránh nắng hạn", loài côn trùng, trong đó có bọ cạp bước vào mùa sinh trưởng, sinh sản mới. Ngoài tự nhiên, các loài động vật, thực vật bước vào mùa sinh trưởng mới, chuỗi thức ăn lại vận hành với khối lượng lớn.

Động vật hoang dã, côn trùng, trong đó có bọ cạp phải ra ngoài để săn mồi, tìm kiếm thức ăn.

Quá trình săn mồi, tìm kiếm thức ăn trong mùa mưa cũng là quá trình các loài động vật hoang dã "tìm bạn tình, cặp đôi", tiến hành giao phối và sinh sản.

Mùa mưa là mùa sinh sản của các loài động vật hoang dã, trong đó có bọ cạp

Theo Vi.Wikipedia, Bọ cạp có khả năng tự tái tạo, mỗi loài bọ cạp đều có con đực và cái riêng biệt. Bọ cạp sinh sản bằng cách chuyển bào tinh trùng từ con đực qua con cái.

Đầu tiên bọ cạp đực giữ lấy các chân kìm sờ của con cái rồi bắt đầu một điệu nhảy. Trên thực tế, con đực đang dẫn dắt con cái tìm nơi để đặt túi bào tinh của nó.

Nghi thức này còn có thể bao gồm thêm vài hành động khác như rung mạnh hoặc hôn vào chân kìm của con cái (đôi lúc con đực bơm một ít nọc độc của nó vào người con cái), tất cả những hành động trên là để làm yên lòng con cái.

Một con bọ cạp núi ở vùng rừng Đồng Nai. Ảnh: Tùng Nguyễn.

Khi tìm được nơi thích hợp, bọ cạp đực đặt túi bào tinh và hướng dẫn con cái giữ lấy nó.

Con cái sẽ đưa túi bào tinh vào trong nắp sinh dục của mình, bào tinh sẽ vỡ ra đưa tinh trùng vào người con cái. Việc giao cấu có thể mất từ 1 đến hơn 25 giờ tùy thuộc vào khả năng của bọ cạp đực tìm thấy nơi đặt túi tinh của nó nhanh hay chậm. Nếu quá chậm, con cái có thể mất kiên nhẫn và bỏ đi.

Một khi giao cấu xong, chúng sẽ tách nhau ra. Con đực sẽ rút lui thật nhanh chóng để phòng trường hợp bị bạn tình của mình ăn sống, mặc dù tục ăn sống này hiếm khi xảy ra ở bọ cạp.

Không giống các loài côn trùng thuộc lớp Nhện, loài bọ cạp đẻ con. Con bọ cạp non được sinh ra từng con một và bám trên lưng bọ cạp mẹ cho tới khi chúng trải qua ít nhất một kỳ lột xác.

Trước kỳ lột xác đầu tiên, con bọ cạp con không thể sống sót nếu không phụ thuộc vào mẹ của chúng . Bọ cạp con khá giống bố mẹ của chúng.

Bọ cạp có khả năng tự tái tạo, mỗi loài bọ cạp đều có con đực và cái riêng biệt. Bọ cạp sinh sản bằng cách chuyển bào tinh trùng từ con đực qua con cái.

Mùa mưa, bọ cạp sinh sản nên số lượng cá thể loài này tăng nhanh, việc nhân đàn và tách đàn cũng có thể diễn ra nhanh chóng. Chính điều này khiến bọ cạp bò khắp nơi tìm nơi trú ẩn, trong đó có việc chui vào nhà.

Bộ phận nào của bọ cạp có độc, nọc độc của bọ cạp có nguy hiểm không?

Nọc độc của hầu hết các loài bò cạp nằm ở đốt cuối cùng trên thân bò cạp. Đốt này gồm có một túi chứa, một cặp tuyến độc và một mũi tiêm nọc độc vào con mồi.

Nọc độc của đa số các loài bò cạp ở Việt Nam đều gây ảnh hưởng đến thần kinh của “nạn nhân”. Người bị bò cạp cắn thường bị đau nhức dữ dội, tê cứng hoặc sưng phồng ở vết thương và khu vực gần đó. 

Những độc tố đó chứa một lượng nhỏ natri, cation kali và protein. Bò cạp dùng nọc độc để giết hoặc làm tê liệt con mồi.

Tuy nhiên, trong đa số trường hợp, nọc độc này không gây nguy hại đến tính mạng của người bị bò cạp cắn.

Một con bọ cạp săn mồi, đang kẹp bắt con dế bằng đôi càng phía trước.

Theo kinh nghiệm dân gian ở khu vực Tây Nguyên và Đông Nam bộ, các con bọ cạp to lớn, màu đen thường chích, đốt ít đau, sưng hơn là các con bọ cạp loại bé, màu vàng. Ảnh: Tùng Nguyễn.

Để biết bị bò cạp cắn phải làm sao; chúng ta cần biết các dấu hiệu và triệu chứng nhẹ khi bị bò cạp cắn bao gồm: Đau nhức, có thể khá dữ dội; sưng nhẹ xung quanh vết cắn; tê và ngứa râm ran xung quanh vết cắn.

Các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng bao gồm: Nôn mửa; cơ co giật; đổ mồ hôi; chảy nước dãi; tăng huyết áp hoặc hạ huyết áp; cử động đầu, cổ và mắt bất thường; bồn chồn, khó chịu hoặc quấy khóc (ở trẻ em); tim đập nhanh hoặc nhịp đập không ổn định (loạn nhịp tim).

Cách sơ cứu nhanh khi bị bọ cạp chích, đốt (nhiều người nhầm gọi là bị bọ cạp cắn)

Theo trang Helobacsi, những bước giúp bạn xử lý vết cắn hiệu quả và cách trị bò cạp chích, đốt: Rửa vết đốt bằng xà phòng và nước, đồng thời tháo tất cả đồ trang sức ra vì mô sưng lên có thể cản trở quá trình lưu thông máu...

Hãy chườm mát lên khu vực bị ảnh hưởng trong 10 phút. Sau đó nghỉ 10 phút và chườm lại nếu cảm thấy khó chịu. Chườm lạnh sẽ giúp làm dịu cơn đau do bọ cạp chích hiệu quả.

Bắt một con bọ cạp chui vào nhà dân ở phường Linh Trung, Thủ Đức, TP HCM. Ảnh: Vi Quang Nam.

Lưu ý khi trẻ em dưới 5 tuổi bị bọ cạp đốt, sau khi sơ cứu nhanh, bạn nên đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức để được chăm sóc đặc biệt.

Với người lớn, khi các triệu chứng của việc bị bọ cạp chích, đốt tăng nặng, cần đưa ngay người bị chích, đốt đó đến bệnh viện để thăm khám, bác sỹ sử lý kịp thời.

Ngăn, chặn bọ cạp bò vào nhà trong mùa mưa

Hai việc cần làm là loại bỏ nguồn thức ăn của bọ cạp có thể có ở trong nhà như dọn, loại bỏ độ ẩm dư thừa; bịt kín các kẻ hở, lối vào nhà bằng các vật liệu như lưới, tấm dán...

Loại bỏ, dọn sạch các ngóc, ngách, kẻ, khe hở- nơi ẩn náu của bọ cạp. Tìm kiếm bọ cạp quanh nhà và đưa đi xa khỏi khu vực nhà. Khám phá các khu vực bọ cạp có thể ẩn náu như dưới đống đá, bụi rậm, khe, kẻ hở dọc theo gờ chân tường, và trên gác mái. Cuối cùng, nếu mật độ bọ cạp, tần suất xuất hiện của bọ cạp nhiều, cần tiến hành phun thuốc diệt côn trùng dành riêng cho bọ cạp.

Đối với nông dân, người làm trang trại, làm vườn, khi lao động sản xuất cần mang các đồ bảo hộ lao động, quần áo bảo hộ lao động hợp lý.

×