Ổi, loại trái cây “nhỏ mà có võ”

Chia sẻ về hành trình xuất khẩu ổi, anh Nguyễn Hoàng Trọng Hiếu, Giám đốc HTX Nông nghiệp ổi Thanh Kiên cho biết: “Ổi Việt Nam có tiềm năng rất lớn để xuất khẩu, nhưng thực tế chúng ta vẫn chưa phát huy được hết vì gặp nhiều rào cản về kỹ thuật, thủ tục hành chính, đầu ra chưa ổn định”.

Theo anh Hiếu, ổi là loại cây dễ trồng, chi phí đầu tư thấp, thích nghi được với nhiều điều kiện khí hậu, cho trái quanh năm. Đặc biệt, giá trị kinh tế của ổi rất cao nếu được chăm sóc đúng quy trình và bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.

Ngoài ra, đây là loại trái cây giàu vitamin C bậc nhất trong các loại quả, gấp 4 lần cam, 10 lần chanh, giúp tăng sức đề kháng, chống oxy hóa mạnh. Không chỉ vậy, ổi còn chứa nhiều kali giúp ổn định huyết áp, giảm cholesterol xấu, tốt cho tim mạch, giàu chất xơ hỗ trợ tiêu hóa, giảm táo bón, cải thiện hoạt động đường ruột.

“Ổi gần như có quanh năm nhưng bán mạnh nhất vào mùa thu. Dân gian vẫn nói: Ăn vài trái ổi sẽ không phải gặp bác sĩ cả năm, minh chứng cho giá trị tuyệt vời của loại quả này”, anh Hiếu chia sẻ.

Hiện nay, HTX đang trồng 15 ha ổi, định hướng mở rộng lên 35 ha. Trung bình, 1 ha mỗi ngày cho thu hoạch khoảng 800 kg ổi, thu trái cách ngày.

Để trái ổi đạt chất lượng cao, to, đẹp, không bị cháy nắng hay ruồi vàng đục trái, nông dân phải bọc ổi bằng hai lớp túi: Xốp thưa bên trong, nilon bên ngoài sau 15-20 ngày đậu trái.

Ngay từ đầu, HTX đã xác định đi theo hướng hữu cơ, tuyệt đối không dùng phân bón hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật. Thay vào đó, chỉ sử dụng phân chuồng ủ hoai kết hợp chế phẩm vi sinh để bón cho cây.

Sau mỗi đợt thu hoạch, nông dân phải cắt tỉa các cành đã cho trái, kích thích cây ra mầm mới, cho hoa, đậu trái liên tục quanh năm.

Nhược điểm của hướng sản xuất hữu cơ là cây ổi có hình thức lá không xanh mướt, trái không bóng bẩy, sản lượng ban đầu thấp, chi phí cao.

Chính điều này khiến một số xã viên HTX bỏ cuộc, quay lại trồng theo cách truyền thống dùng phân bón hóa học.

Tuy nhiên, anh Hiếu khẳng định: “Chúng tôi kiên trì với con đường hữu cơ, vì sản phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng chính là hướng phát triển bền vững”.

Cần xây dựng chuỗi liên kết bền vững

Anh Hiếu cho biết: “Trước đây, dù đã cố gắng tiếp cận thị trường nhưng phần lớn ổi của HTX vẫn phải bán qua khâu trung gian, giá cả bấp bênh, nhiều lúc hàng thu hoạch không tiêu thụ kịp, phải mang đi khắp các chợ vẫn không bán hết. Hạn chế lớn nhất là HTX chưa đưa được ổi vào các siêu thị lớn vì vướng quá nhiều thủ tục, quy định khắt khe.

Điểm sáng, đến khi Sở Nông nghiệp và Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Bình Dương hỗ trợ HTX xúc tiến thương mại, kết nối đối tác. Từ đó, sản phẩm ổi Thanh Kiên được khách hàng trong và ngoài nước biết đến, tạo điều kiện xuất khẩu thành công sang nhiều quốc gia, trong đó có Úc, thị trường nổi tiếng khó tính mà HTX là đơn vị đầu tiên xuất khẩu chính ngạch ổi Việt Nam”.

“Thật hạnh phúc khi sản phẩm của mình được người tiêu dùng trong và ngoài nước đánh giá cao về chất lượng, dù mẫu mã không bóng đẹp như ổi trồng bằng phân hóa học” anh xúc động chia sẻ.

Anh Hiếu cho rằng, nhu cầu tiêu thụ ổi trong và ngoài nước hiện rất lớn. Nhưng muốn phát triển bền vững, phải xây dựng được chuỗi liên kết khép kín từ khâu sản xuất – chế biến – xuất khẩu.

Cần hướng dẫn, tập huấn bà con kỹ thuật trồng đúng chuẩn, liên kết với doanh nghiệp chế biến để gia tăng giá trị sản phẩm, không chỉ dừng ở trái ổi tươi mà còn chế biến thành nước ép, mứt, ổi sấy… giúp giá trị tăng gấp nhiều lần.

“Đặc biệt, các cơ quan chức năng cần hỗ trợ nhiều hơn nữa về vốn vay ưu đãi, thủ tục, tạo điều kiện cho nông dân, HTX tiếp cận thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời, cần đẩy mạnh giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ, triển lãm nông sản quốc tế, để nắm bắt, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng toàn cầu,” anh Hiếu nói.

Tuy nhiên, từ năm 2022-2025 do gá sầu riêng lên cao, bà con trong HTX nói riêng và trên cả nước nói chung chạy theo nhuận chặt ổi chuyển sang trồng sầu riêng.

Do đó, doanh thu HTX giảm xuống do không đủ nguồn hàng cung cấp cho thị trường trong và ngoài nước.

Ông Trương Thành Quang, Phó Chủ tịch Hội Nông dân TP. HCM cho biết: "HTX ổi Thanh Kiên là minh chứng rõ nét cho sự mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật, sản xuất sạch, phát triển thương hiệu nông sản Việt trên thị trường quốc tế.

Những thành công bước đầu đã mở ra hy vọng lớn cho mô hình sản xuất ổi sạch, an toàn tại TP. HCM nói riêng, nông nghiệp Việt Nam nói chung, từng bước khẳng định giá trị nông sản Việt trên bản đồ xuất khẩu thế giới".

×