Cây vầu được phân bố trong tự nhiên và trong rừng trồng ở các địa phương miền núi tỉnh Phú Thọ. Cây vầu sinh trưởng tốt ở các khe núi, chịu bóng, ưa ẩm ở tầng dưới có cây gỗ lớn.

Những ngày này, bà con nông dân huyện miền núi Tân Sơn có thú rủ nhau vào rừng đào măng vầu. Theo lý giải của bà con nơi đây, dịp Tết mưa nhiều làm cho đất núi mềm và ẩm nên măng vầu cựa mình mọc măng non. Từ trong lòng đất sâu, măng "uống ngụm" mưa xuân đội đất mà lên. Người dân thường cầm dao, cuốc, thuổng nhỏ đi tìm chỗ đất nứt để đào măng.

Măng vầu có hai loại là vầu ngọt và vầu đắng. Hàng năm, cứ sau Tết Nguyên đán, đặc biệt là những ngày tháng 2 âm lịch, vào các xã vùng cao Xuân Đài, Kim Thượng, Mỹ Thuận… (huyện Tân Sơn), chúng ta bắt gặp nhiều người dân đi tìm măng vầu. Mỗi ngày, có gia đình thu hái được cả tạ măng, bán cho thương lái thu về tiền triệu. Nhờ "lộc rừng" – măng vầu, người dân có thêm nguồn thu đáng kể, cải thiện cuộc sống.

Anh Hà Văn Toàn (là người dân tộc Mường ở khu Muỗi Bòng, xã Xuân Đài, Tân Sơn) năm nay ngoài 30 tuổi là một tay cừ khôi, thợ hái lộc rừng có tiếng trong xã Xuân Đài.

Theo lời anh Toàn, những ngày này không chỉ có thanh niên như anh mà người người, nhà nhà ở quê đều bận rộn đi vào các khu rừng già từ sáng sớm để tìm kiếm, đào măng vầu.

Người thì lấy ít về ăn, người vì kinh tế đi tìm măng về bán. Măng vầu sau khi được người dân tìm thấy, đào lên mang về sẽ chuyển đến nơi thương lái thu mua.

Từ đây, măng tươi ngon sẽ được chuyển đi khắp các khu chợ trên địa bàn tỉnh Phú Thọ và xuống tận các tỉnh miền xuôi, với giá bán măng đầu vụ 15.000-20.000 đồng/kg.

Cũng theo lời anh Toàn, mấy hôm nay, măng vầu được nhiều tài khoản mạng xã hội cập nhập chia sẻ hình ảnh nên bất ngờ nhiều thương lái thu mua hơn.

Từ một món ăn dân dã, loại măng này nhanh chóng được săn lùng, kéo theo nhu cầu bùng nổ và giá tăng vọt, bán từ 25.000-30.000 đồng/kg.

"Giá tăng nhưng lượng măng vầu khan hiếm, vẫn không đủ bán. Bà con đi rừng về đào được bao nhiêu măng vầu là dễ dàng bán hết ngay, lấy tiền tươi trong ngày", vừa nói, anh Toàn vừa chỉ tay về phía bao măng đang nằm gọn trên chiếc xe máy, miệng cười tươi.

Người đàn ông đồng bào Mường còn bảo, một ngày anh lên rừng lấy măng vầu ít được hơn yến, nhiều được hơn 30kg.

"Nếu bằng giá hôm qua thì bao măng đầy này cũng phải được đến 500.000 đồng", anh Toàn nhẩm tính.

Tuy nhiên, anh Toàn nhấn mạnh rằng, hái măng không phải đơn giản, để có măng ngon thì phải chịu khó vào sâu, nhất là những cánh rừng ít người đến, thậm chí đi vài chục cây số trong ngày. Đặc biệt, loại lộc rừng này chỉ dễ kiếm và bán được giá trong tháng 1, tháng 2 âm lịch.

Người lấy măng thường đi theo từng nhóm 2 đến 5 người. Khi vào rừng, mỗi người đi theo lối mòn riêng, khi măng đầy thì về lại địa điểm ban đầu để xuống núi. Trước đây, chủ yếu bà con đào về dùng trong gia đình, nhưng bây giờ măng đã được thu mua, mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ dân.

"Trước đây măng rừng thường được chế biến luộc, xào ăn trong ngày hoặc phơi khô ăn quanh năm. Bây giờ người ta mua nhiều hơn nên đi hái lộc rừng (măng vầu) đến đâu là bán hết đến đó. Mỗi năm chỉ có khoảng 2 tháng mùa xuân, mưa nhiều đầu năm là măng ngon nên ai cũng phải tranh thủ đi kiếm măng mùa này", anh Toàn chia sẻ thêm.

Theo chia sẻ kinh nghiệm của anh Toàn, để đào được những cây măng vầu ngon, cần phải tìm nơi đất nẻ, có măng mới nhú để đào. Lúc này, măng vẫn nằm trong lòng đất sẽ ngon, ngọt hơn. Những gốc măng đã mọc cao dễ tìm nhưng đắng.

Măng vầu là món ăn dân dã, rẻ tiền, dễ kiếm, dễ chế biến, món ăn chủ yếu ở vùng miền núi nay đã trở thành món đặc sản của người thành phố, thực đơn của các nhà hàng, khách sạn sang trọng.

Các món ăn phổ biến từ măng vầu như: Măng vầu xào tỏi, măng vầu luộc chấm mẻ, măng vầu nhồi thị, măng vầu kho cá, măng vầu nấu canh xương, cá, vịt…

×