Từ việc phải “đau đầu” tìm giải pháp xử lý chất thải trong chăn nuôi bò, năm 2015, nông dân Nguyễn Văn Chào (SN 1974) ngụ xã Thông Bình, huyện Tân Hồng (tỉnh Đồng Tháp) mạnh dạn đem con trùn quế về nuôi thử nghiệm. 

Sau hơn 7 năm gắn bó, mô hình nuôi trùn quế không chỉ giúp anh Chào giải quyết dứt điểm “bài toán” ô nhiễm trong chăn nuôi mà còn hiện thực hóa ước mơ làm giàu từ sản phẩm phân hữu cơ trùn quế “Made in Đồng Tháp”.

Trang trại nuôi trùn quế của anh Nguyễn Văn Chào (bên trái) tại ấp Thị, xã Bình Phú, huyện Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp.

Phát triển nuôi trùn quế ở vùng biên

Từ lâu đời, vùng biên giới Tân Hồng được xem là địa phương có tổng đàn trâu, bò lớn nhất, nhì của tỉnh Đồng Tháp. Nghề chăn nuôi trâu, bò vỗ béo không những giúp nhiều nông hộ nơi đây thoát nghèo mà còn phát triển kinh tế, vươn lên khá, giàu. 

Anh Nguyễn Văn Chào có gần 10 năm gắn bó với nghề nuôi bò sinh sản và bò vỗ béo, giúp gia đình “ăn nên làm ra”. Tuy nhiên, đến khoảng năm 2014 - 2015, khi tổng đàn bò tăng vọt lên đến 140 -150 con thì vấn đề ô nhiễm môi trường bắt đầu trở thành nan giải đối với anh.

Anh Nguyễn Văn Chào kể: “Khi đàn bò lên đến gần 150 con, lượng chất thải mỗi ngày rất lớn, tình trạng ô nhiễm bắt đầu trở nên căng thẳng. Tôi cũng thử nhiều cách nhưng vẫn không thể giải quyết dứt điểm. 

Qua tìm hiểu trên báo, đài, tôi thấy nhiều nơi nông dân lấy phân bò làm thức ăn nuôi trùn quế và sau một thời gian thu hoạch được phân trùn quế, bón lại cho cây trồng đạt hiệu quả kinh tế rất cao. Tôi thấy đây là mô hình khá hay và phù hợp với điều kiện hiện tại của mình nên cuối năm 2015, tôi mạnh đạn đầu tư xây dựng 500m2 chuồng trại chuyên dụng nuôi trùn quế”.

Giai đoạn đầu, do chưa am hiểu về đặc tính sinh trưởng của trùn quế nên có những thời điểm trùn quế trong trại của anh Chào hao hụt từ 90 - 95%, vốn đầu tư lần lượt “đội nón” ra đi. Mặc dù thất bại nhiều lần, nhưng anh không bỏ cuộc rút tỉa kinh nghiệm dần về cách thức nuôi trùn quế. 

Khi nắm vững kỹ thuật nuôi trùn quế, anh mạnh dạn mở rộng quy mô trang trại nuôi trùn quế. Từ chỗ chỉ nuôi một vài chuồng nhỏ lẻ, hiện tại, trang trại nuôi trùn quế của anh Chào rộng trên 3,5ha. Bên cạnh trang trại trùn quế của gia đình, anh còn liên kết với hơn 10 hộ dân và một số trang trại vệ tinh ở nhiều nơi để nhân rộng mô hình. 

Với quy mô sản xuất hiện tại, trung bình mỗi tháng, anh Chào cung cấp cho thị trường khoảng 50 tấn phân trùn quế thành phẩm.

Làm giàu với sản phẩm phân hữu cơ “Made in Đồng Tháp”

Năm 2018, nhận thấy phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ đang trở thành xu hướng, anh Chào mạnh dạn thành lập Công ty TNHH Thành Chào (ấp Thị, xã Thông Bình, huyện Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp) hoạt động trong lĩnh vực sản xuất phân bón hữu cơ từ trùn quế. 

Từ đây, anh Chào có những nghiên cứu sâu hơn về việc phát triển các sản phẩm có liên quan đến con trùn quế phục vụ sản xuất nông nghiệp hữu cơ. 

Từ một, hai sản phẩm ra mắt thị trường giai đoạn đầu, hiện doanh nghiệp của anh có nhiều dòng sản phẩm mới được thủy phân từ trùn quế như: dịch trùn quế thủy phân sử dụng trên cây trồng, dịch trùn quế thủy phân dùng trong chăn nuôi thủy sản...

Đặc biệt, một trong những dòng sản phẩm mới được nhiều nông dân quan tâm và đánh giá cao trong thời gian gần đây là phân trùn quế dạng viên sử dụng chuyên cho cây lúa.

Phân trùn quế viên là sản phẩm “đo ni đóng giày” dành riêng cho cây lúa mà anh Chào bỏ công nghiên cứu và thử nghiệm trong thời gian dài. 

Anh tâm tình: “Gắn bó với nghề nông mấy chục năm, tôi nhận thấy việc luân canh, tăng vụ liên tục trong thời gian dài là nguyên nhân khiến cho nguồn dinh dưỡng trong đất mỗi ngày cạn dần. Tôi nghĩ, nếu muốn sản xuất lúa bền vững, người nông dân có nguồn thu nhập cao hơn từ cây lúa thì nhất định phải hướng đến sản xuất theo hướng hữu cơ”.

Sau thời gian mày mò, nghiên cứu và sản xuất thành công sản phẩm phân trùn quế dạng viên, anh Chào bắt đầu khăn gói đi khắp những cánh đồng của các huyện: Tân Hồng, Hồng Ngự, Tháp Mười và một số địa bàn lân cận của tỉnh Long An để giới thiệu sản phẩm phân trùn quế. Thời gian đầu, nhiều nông dân vẫn còn ngần ngại về tính hiệu quả của phân trùn quế. 

Tuy nhiên, sau khi được sự hướng dẫn chân tình của anh Chào, nhiều nông dân bắt đầu tin tưởng và chuyển hướng sang áp dụng mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ ngày một nhiều. 

Là một trong những nông dân đi tiên phong trong việc sử dụng phân hữu cơ từ trùn quế cho cây lúa, anh Nguyễn Tri Phương ở xã Tân Hộ Cơ, huyện Tân Hồng, chia sẻ: “Ngay khi biết tại địa phương có anh Nguyễn Văn Chào sản xuất thành công phân hữu cơ từ trùn quế cho cây lúa, tôi đã mạnh dạn liên kết với anh để sản xuất lúa theo hướng hữu cơ. 

Khi áp dụng quy trình sản xuất này, tôi nhận thấy cây lúa phát triển tốt, khỏe và ít sâu bệnh hơn so với trước đây, từ đó, số lần phun thuốc cũng giảm đi. Mặc dù giảm số lần phun xịt thuốc, song năng suất lúa không giảm so với các ruộng lúa ngoài mô hình. Đây là điểm cốt lõi khiến tôi quyết tâm gắn bó và duy trì mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ thời gian qua”.

Ngoài việc liên kết với nhiều nông dân thực hiện mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ ở huyện Tân Hồng, anh Chào còn mở rộng mô hình liên kết ở nhiều địa phương khác như: Hồng Ngự, Tháp Mười. 

Trong vụ lúa đông xuân 2022 - 2023, dự kiến Công ty TNHH Thành Chào tiếp tục liên kết với nhiều hộ nông dân thực hiện mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ khoảng 200ha. Không chỉ dừng lại ở việc liên kết cung cấp các sản phẩm hữu cơ đầu vào, anh Chào đang “bắt tay” với một số doanh nghiệp chế biến gạo để thực hiện chuỗi sản xuất lúa gạo theo hướng hữu cơ khép kín, giúp nông dân yên tâm gắn bó với mô hình.

Ông Hồ Văn Lý - Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tân Hồng, chia sẻ: “Mô hình sản xuất phân hữu cơ trùn quế của nông dân Nguyễn Văn Chào thật sự là mô hình hay và hiệu quả. Mô hình này góp phần hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường, giúp nhiều địa phương ở Tân Hồng khắc phục được tình trạng mất vẻ mỹ quan do người dân phơi phân bò.

Đây còn là mô hình sản xuất triển vọng giúp nông dân tăng lợi nhuận gấp nhiều lần từ chuỗi sản xuất nông nghiệp. Với những hiệu quả bước đầu của mô hình, địa phương đang tiếp tục phối hợp với Công ty TNHH Thành Chào và nông dân ở một số hợp tác xã sản xuất lúa ở địa phương mở rộng mô hình liên kết sản xuất lúa theo hướng hữu cơ. 

Cùng với đó, trên các loại cây trồng khác như: cây ăn trái, hoa màu, ngành nông nghiệp cũng dự kiến sẽ triển khai mô hình sản xuất theo hướng hữu cơ để người dân thấy được hiệu quả thiết thực, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững.

Với sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng, mô hình nuôi trùn quế và sản xuất phân hữu cơ từ trùn quế đã giúp anh Chào phát triển kinh tế ổn định, doanh thu hằng năm khoảng 3 - 5 tỷ đồng. 

Từ những kết quả nông dân Nguyễn Văn Chào đạt được có thể thấy rằng, việc phát triển mô hình nông nghiệp bền vững, nông nghiệp tuần hoàn đang trở thành xu hướng mới, có thể giúp nông dân khai thác được tối đa những lợi ích mà chuỗi giá trị nông nghiệp mang lại, từ đó có thể làm giàu từ sản xuất nông nghiệp.

×