Tổng thống Nga Putin. Ảnh BBC

Tuy nhiên, Ukraine sẽ phải kiên nhẫn. Bộ trưởng Không quân Mỹ Frank Kendall nói với CNN rằng sẽ mất ít nhất "vài tháng" trước khi họ có thể nhận được chiếc máy bay mà họ đã kêu gọi từ lâu để chống lại Nga.

Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine, Mỹ và các đồng minh đã từng bước tăng cường cung cấp vũ khí gây chú ý. HIMARS, lựu pháo M777, xe tăng Leopard, Challenger và gần đây nhất là các hệ thống tên lửa Patriot đều đã tạo ra sự khác biệt trong cuộc chiến mà cho đến nay chưa có phản ứng nghiêm khắc nào từ Nga. 

Nhưng liệu điều đó có thể thay đổi với cam kết của Tổng thống Joe Biden về việc Mỹ sẽ đào tạo các phi công Ukraine và cho phép các đồng minh của họ chuyển giao những chiếc máy bay vượt trội so với những chiếc Mig-29 và Su-27 thời Liên Xô mà Kiev chủ yếu sử dụng ?

Tom Roberts, trợ lý giáo sư tại Đại học Smith, Northampton, Massachusetts, cho biết: "Putin có thể coi việc chuyển giao máy bay chiến đấu là một lằn ranh đỏ, mặc dù vẫn còn phải xem liệu Nga sẽ phản ứng như thế nào và khi nào".

Roberts nói với Newsweek: "Mặc dù rất khó để ước tính việc chuyển giao máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine sẽ tác động như thế nào đến quỹ đạo của cuộc chiến, nhưng nó có thể được hiểu là một dấu hiệu leo thang và bị cuốn vào một câu chuyện rộng lớn hơn về sự xâm lược của phương Tây".

Đã được Moscow mô tả là "sự leo thang", những chiếc F-16 có thể được đóng khung như một phần của câu chuyện được truyền thông của Điện Kremlin nói về sự gây hấn của phương Tây đối với Nga.

"Việc chuyển giao F-16 cho Ukraine chắc chắn sẽ mang lại cho ông Putin nhiều cơ hội hơn để tuyên bố rằng phương Tây, đặc biệt là Mỹ, đang leo thang chiến tranh và phương Tây là kẻ xâm lược", Gary Rose, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Ukraine nhận định.

"Tôi nghi ngờ điều đó cũng sẽ khuyến khích ông ấy đưa ra những tuyên bố, như ông ấy đã làm trước đây, rằng Nga có thể phải sử dụng các biện pháp hà khắc, chẳng hạn như phản ứng hạt nhân, để chống lại sự leo thang của phương Tây",  ông nói với Newsweek .

Trước đó, nhà lãnh đạo Nga đã đe dọa vào tháng 10 rằng, "không phải là một trò lừa bịp" khi nói rằng ông sẽ sử dụng mọi biện pháp để bảo vệ đất nước của mình.

Tiêm kích F-16. Ảnh IT

Đe dọa hạt nhân

Tuy nhiên, các nhà phân tích nói rằng ông Putin sẽ không có lợi thế vì Trung Quốc, Ấn Độ và các đồng minh chính của Nga sẽ phản đối việc sử dụng vũ khí hạt nhân. Những thất bại trên chiến trường và những điểm yếu bộc lộ trong lực lượng quân sự của Moscow đã hạn chế những gì ông Putin có thể làm tiếp theo để đáp lại việc Mỹ cung cấp F-16 cho Ukraine.

"Nói một cách đơn giản, trừ khi ông Putin sẵn sàng triển khai vũ khí hạt nhân, Moscow không thể trả đũa một cách có ý nghĩa", Wes Renfro, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quinnipiac, Hamden, Connecticut đánh giá.  Ông nói với Newsweek: "Việc leo thang bằng vũ khí hạt nhân là một trò chơi mạo hiểm và khó có thể xảy ra".

Các chi tiết về cách thức chuyển giao F-16 cho Ukraine vẫn chưa được xác định và thời gian đào tạo điển hình cho một phi công là hai năm. Ngay cả khi khung thời gian đó bị cắt ngắn do Ukraine muốn thì vẫn còn một thời gian dài để xem liệu họ có thay đổi mọi thứ trên mặt đất hay không.

Peter Rutland, giáo sư nghiên cứu về Nga, Đông Âu và Á-Âu tại Wesleyan, cho biết: "Ý nghĩa chính của quyết định cho phép giao F16 cho Ukraine của Biden là cách để Mỹ thể hiện cam kết lâu dài của mình với Ukraine". 

Giáo sư Rutland nói với Newsweek : "F-16 sẽ không thể thay đổi cuộc chơi trên chiến trường, xét đến sức mạnh của hệ thống phòng không Nga. Nhưng Putin đang chơi một trò chơi chờ đợi, hy vọng rằng phương Tây sẽ không còn quan tâm đến việc hỗ trợ Ukraine nếu cuộc giao tranh vào mùa xuân này không thể phá vỡ thế bế tắc trên chiến tuyến".

Trong khi đó, các nhân vật quân sự, nhà phân tích và nhân vật đối lập Nga đã liên tục lập luận rằng Kiev nên được cung cấp tất cả các loại vũ khí cần thiết, đặc biệt là với mục tiêu chiếm lại Crimea, đã được sáp nhập vào Nga năm 2014.

Mỹ và các đồng minh đã thể hiện sự thận trọng trong việc tăng cường hỗ trợ cho Ukraine mà không bị coi là đang leo thang. "Mặt khác, những lo ngại rằng việc cung cấp một loại hình hỗ trợ mới cho Ukraine sẽ kích động một cuộc tấn công thông thường của Nga nhằm vào một quốc gia NATO mà bỏ qua việc quân đội Nga đã hoạt động kém hiệu quả như thế nào kể từ những tháng đầu tiên của cuộc chiến", David W. Rivera, phó giáo sư tại Hamilton College nhận xét.

Cam kết mới nhất của Biden được đưa ra trong G7 ở Hiroshima, Nhật Bản, là để Washington cung cấp thiết bị trị giá 375 triệu đô la. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đảm bảo với ông Biden rằng F-16 sẽ không được sử dụng trên lãnh thổ Nga, nhưng hệ thống tên lửa và radar của máy bay phản lực có thể khiến Điện Kremlin lo ngại về các cuộc tấn công từ xa.

Lewis Griffith, giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Denver, cho biết: "Sẽ có giới hạn về vũ khí và khả năng hỗ trợ được cung cấp và tôi cho rằng các hệ thống vũ khí như vậy và hỗ trợ cho chúng sẽ đi kèm với giới hạn về cách chúng có thể được sử dụng".

Griffith nói với Newsweek rằng Mỹ coi F-16 giống như xe tăng Abrams trước đó , là "một bước tiến công nghệ đối với người Ukraine nhưng dưới sự tham gia trực tiếp của Mỹ và NATO và không phải là một hệ thống với số lượng này làm thay đổi các tính toán chiến lược cơ bản.

Griffith nói thêm: "Do đó, họ (Mỹ và Ukraine) cho rằng mức độ này sẽ ở dưới ngưỡng leo thang mà Nga thiết lập".

×