Trường Quốc tế Mỹ Việt Nam, Chủ tịch Nguyễn Thị Út Em bị bắt và bức tranh khủng hoảng toàn diện

Động thái tố tụng từ Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM vào ngày 1/5/2025 được Viện Kiểm sát Nhân dân huyện Nhà Bè phê chuẩn, bắt nguồn trực tiếp từ những diễn biến căng thẳng xảy ra vào ngày 26/3/2025.

Theo kết quả điều tra ban đầu, bà Út Em (62 tuổi) cùng một nhóm người, bao gồm cả nhân viên và phụ huynh, đã đến cổng trường AISVN tại xã Long Thới, huyện Nhà Bè. Tại đây, nhóm người này bị cáo buộc đã thực hiện các hành vi "gây rối", "đập phá" và "cố ý chiếm lại trường", gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự khu vực.

Phía "nhóm nhà đầu tư mới" - đơn vị đã báo cáo vụ việc với cơ quan chức năng - còn cáo buộc bà Út Em sử dụng con dấu không còn hiệu lực pháp lý trong quá trình này.

Từ tài chính sụp đổ đến tranh chấp quyền lực

Để hiểu gốc rễ vấn đề, cần nhìn lại bức tranh tài chính và quản trị đầy bất ổn tại AISVN trong thời gian dài. Ngôi trường từng thu hút hơn 1.200 học sinh với học phí lên đến 725 triệu đồng/năm đã phải đối mặt với tình trạng mất cân đối tài chính nghiêm trọng.

Cụ thể, Chi cục Thuế khu vực quận 7 - Nhà Bè cho biết, Công ty Cổ phần Giáo dục quốc tế Mỹ AIS (chủ đầu tư trường AISVN) nợ thuế hơn 100 tỷ đồng. Cơ quan thuế đã áp dụng nhiều biện pháp cưỡng chế như trích tài khoản ngân hàng, ngừng sử dụng hóa đơn, tạm hoãn xuất cảnh với người đứng đầu nhưng không hiệu quả.

Chi cục Thuế khu vực quận 7 - Nhà Bè đề nghị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của Công ty Cổ phần Giáo dục quốc tế Mỹ AIS vào ngày 28/8/2024.

Bên cạnh đó, tình trạng nợ lương, nợ bảo hiểm xã hội của giáo viên đã gây ra các cuộc đình công vào cuối năm 2023 và đầu năm 2024, làm gián đoạn hoạt động dạy và học. Bản thân bà Út Em cũng từng bị cấm xuất cảnh vào năm 2024 do nợ thuế cá nhân, hé lộ những vấn đề trong quản lý tài chính.

Song song đó, mô hình huy động vốn thông qua các "Hợp đồng vay vốn" hay "Hợp đồng đầu tư giáo dục" với phụ huynh trở thành tâm điểm tranh cãi.

Hàng trăm phụ huynh đã đóng hàng chục tỷ đồng với lời hứa con em được học miễn phí hoặc hoàn trả tiền sau này, nhưng đứng trước nguy cơ mất trắng khi trường mất khả năng chi trả. Nhiều người đã tố cáo bà Út Em về hành vi "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".

Nghiêm trọng hơn, Thanh tra TP.HCM sau khi vào cuộc đã chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra, đề nghị làm rõ dấu hiệu huy động vốn trái phép và việc sử dụng nguồn vốn này. Trước tình hình đó, Sở GDĐT TP.HCM đã phải ra quyết định đình chỉ hoạt động của trường trong 12 tháng, bắt đầu từ ngày 1/7/2024, do không đảm bảo các điều kiện hoạt động.

Bà Nguyễn Thị Út Em và mạng lưới các doanh nghiệp khác

Tính đến tháng 5/2025, bà Nguyễn Thị Út Em 62 tuổi. Bà sinh năm 1963 tại tỉnh Vĩnh Long.

Bà giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Trường (hoặc Hội đồng Quản trị) của AISVN. Bà cũng được "nhóm nhà đầu tư mới" nhắc đến như là "Chủ trường".

Ngoài AISVN, bà Út Em còn có liên quan đến một mạng lưới các doanh nghiệp khác, chủ yếu trong lĩnh vực giáo dục, với tên gọi tương tự nhau, bao gồm: Công ty Cổ phần Giáo dục quốc tế Mỹ (sở hữu Trường AISVN), Công ty Cổ phần Đầu tư Đại học quốc tế Mỹ, Công ty Cổ phần Tập đoàn giáo dục quốc tế, Công ty Cổ phần Tập đoàn quốc tế Mỹ, Chi nhánh Công ty Cổ phần Giáo dục quốc tế Mỹ (AIS) và Trường AISVN.

Bà là người đại diện pháp luật của Công ty Cổ phần Tập đoàn quốc tế Mỹ (thành lập năm 2018, hoạt động trong lĩnh vực giáo dục mầm non) và Công ty Cổ phần Đầu tư Đại học quốc tế Mỹ (thành lập năm 2017), cả hai đều có cùng địa chỉ.

Bà cũng là cổ đông chính (90% vốn) của Công ty Cổ phần Giáo dục quốc tế Mỹ khi công ty này được thành lập vào năm 2018. Bà còn liên quan đến Công ty CP Quản trị Tài nguyên Tri Thức (IRM), công ty đã đầu tư xây dựng Trường AISVN vào năm 2009.

Trong quá khứ, bà Út Em đã bị cấm xuất cảnh vào năm 2024 do nợ thuế thu nhập cá nhân.

×