Rạng sáng 3/4 giờ Việt Nam (tối ngày 2/4 giờ Mỹ), chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế 10% đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ, trong đó, Việt Nam là một trong những quốc gia bị đánh thuế đối ứng cao 46% mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ.

Theo chuyên gia, những ngành công nghiệp chính của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng và dễ bị tổn thương nhất là đồ điện tử, thiết bị máy móc, dệt may, giày dép và đồ gỗ, thủy sản... khi Mỹ áp thuế quan đối ứng 46%.

Liên quan đến các lĩnh vực của ngành nông nghiệp và môi trường sẽ chịu tác động khi Mỹ áp thuế quan đối ứng 46%, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho hay, "chúng ta sẽ có giải pháp phù hợp", nhưng trước mắt, cần tiếp tục nâng cao năng suất, chất lượng, mở rộng thị trường xuất khẩu.

- Mỹ vừa thông báo áp thuế 46% đối với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam. Vậy, với các mặt hàng nông lâm thủy sản xuất khẩu của chúng ta sẽ chịu tác động thế nào thưa Thứ trưởng?

Việt Nam đang xuất khẩu nông lâm thủy sản sang khoảng 200 quốc gia, vùng lãnh thổ. Trong đó, Mỹ và Trung Quốc là hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Hiện, thị trường Mỹ đứng đầu với giá trị 13,8 tỷ USD, chiếm 21,7% thị phần, Trung Quốc đứng thứ hai với 13,6 tỷ USD, chiếm 21,6%.

Để xuất khẩu được vào Mỹ, thời gian qua, các mặt hàng nông lâm thuỷ sản của Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều rào cản, như thuế chống bán phá giá, hay các tiêu chuẩn về chất lượng… nhưng chúng ta đều vượt qua.

Với mức thuế 46% mà Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, trong đó, nông sản Việt Nam được dự báo sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp. Thời gian tới, chúng ta vẫn tiếp tục phải có ý kiến với phía Mỹ về mức thuế trên, bởi Mỹ và Việt Nam đang là đối tác chiến lược toàn diện.

Vừa rồi, Chính phủ đã họp 2 phiên bàn thảo về vấn đề này, tôi tin chúng ta sẽ có giải pháp phù hợp. Tuy nhiên, “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, trước mắt, chúng ta phải tập trung chỉ đạo sản xuất, ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ, làm sao để vừa nâng cao năng suất, chất lượng, đạt được tiêu chí, tiêu chuẩn, quy chuẩn của thị trường; vừa có thể hạ giá thành để cạnh tranh với các thị trường khác. Mặt khác đẩy mạnh mở rộng thị trường xuất khẩu, không để phụ thuộc vào một thị trường nào.

Bên cạnh thị trường Mỹ, Trung Quốc, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore… cũng đang là những thị trường lớn, nhiều tiềm năng với ngành xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam.

Đơn cử như thị trường Trung Quốc với 1 tỷ 4 dân, đang là thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản đứng thứ hai của Việt Nam. Nếu khai thác tốt thì rất nhiều mặt hàng của chúng ta có thể xuất sang Trung Quốc. Đặc biệt, những mặt hàng nông sản đã được 2 nước ký Nghị định thư như sầu riêng đông lạnh, dừa tươi, cá sấu, thanh long… cùng nhiều mặt hàng khác.

Thưa Thứ trưởng, thời gian tới chúng ta cần ưu tiên triển khai những giải pháp gì?

- Trong cơ cấu, xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào Mỹ chiếm tỷ trọng lớn, bên cạnh các thị trường như châu Âu hay Trung Quốc. Vì vậy, chúng ta cần xem lại cơ cấu từng ngành hàng, ví dụ hai ngành trọng điểm là cá tra, tôm.

Tôm Việt Nam có sản lượng 1,3 triệu tấn mỗi năm, xuất khẩu đạt 4,3 tỷ USD, trong khi cá tra sở hữu năng suất dẫn đầu thế giới với sản lượng 1,65 triệu tấn, giá trị trên 2 tỷ USD.

Với ngành tôm, chúng ta cần làm mới động lực của ngành này, từ đó có thể cạnh tranh được với tôm của Ấn Độ và Ecuador.

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 740.000ha nuôi tôm, nếu nuôi quảng canh ao đất chỉ có 6 tấn/ha. Chúng ta cần chuyển đổi sang nuôi thâm canh vì phương pháp này có thể tăng năng suất gấp 10 lần, tới 60 tấn/ha.

Đối với cá tra, cần chú ý các khâu kiểm tra, chứng nhận an toàn thực phẩm thủy sản xuất khẩu. Đồng thời đảm bảo con giống, làm sao để tăng tỷ lệ sống, giảm tiêu tốn thức ăn, nhưng đầu ra có độ đồng đều cao để đưa nguyên liệu vào chế biến. Ngoài ra, cần nâng cao sản lượng và chất lượng sản xuất.

Bên cạnh đó, hệ thống giống cá tra cần được hoàn thiện. Mỗi năm Đồng bằng sông Cửu Long cần 4,5 tỷ con giống cá tra, trong khi Việt Nam mới nghiên cứu được 2 dòng cá tra.

Mỗi đối tượng đều có điểm nghẽn riêng, cần phải khơi thông. Trong đó, phải nâng cao năng lực và chủ động hội nhập. Đồng thời năng cao sản lượng, từ đó đóng góp vào mục tiêu xuất khẩu 65 tỷ USD của năm nay và các năm tiếp theo.

Quý I/2025, ngoài thủy sản, giá trị xuất khẩu gỗ và lâm sản, gạo, cà phê, cao su, điều... đều đều tăng. Ngoài việc chú ý các mặt hàng xuất khẩu, chúng ta cũng cần lưu ý yêu cầu của các thị trường như Mỹ, Trung Quốc, EU… từ đó, phát huy được lợi thế, góp phần thực hiện mục tiêu xuất khẩu 65 tỷ USD năm 2025.

- Nhiều Hiệp hội, ngành hàng và các doanh nghiệp xuất khẩu nông lâm thủy sản đều cho rằng, Mỹ áp thuế 46% đối với Việt Nam là quá cao. Vậy theo Thứ trưởng, Bộ sẽ có kế hoạch điều chỉnh mục tiêu xuất khẩu 4% năm 2025?

Năm 2025, ngành Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng là 4%. Đến nay, tính đến hết quý I, chúng ta dự kiến đạt 3,69% trong khi mục tiêu tăng trưởng 3,7%, như vậy đã xấp xỉ đạt.

Năm nay, Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu nông lâm thủy sản 65 tỷ USD thì kết thúc quý I đã đạt 15,72 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu như có tác động từ thị trường Mỹ, chúng ta sẽ phải bàn xem cần tổ chức thực hiện, đưa ra các giải pháp để kịp thời thích ứng của từng ngành, lĩnh vực, từ đó, hoàn thành mục tiêu Chính phủ giao cho ngành nông nghiệp và môi trường.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản tháng 3 năm 2025 của Việt Nam ước đạt 6,14 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản 3 tháng đầu năm 2025 đạt 15,72 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2024.
Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt 8,53 tỷ USD, tăng 12,2%; giá trị xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi đạt 131,3 triệu USD, tăng 18,5%; giá trị xuất khẩu thủy sản đạt 2,29 tỷ USD, tăng 18,1%; giá trị xuất khẩu lâm sản đạt 4,21 tỷ USD, tăng 11,2%; giá trị xuất khẩu đầu vào sản xuất đạt 549,5 triệu USD, tăng 19,6%; giá trị xuất khẩu muối đạt 2,3 triệu USD, tăng 2,4 lần. Cụ thể:
- Cà phê, đạt 509.500 tấn, đạt 2,88 tỷ USD, giảm 12,9% về khối lượng nhưng tăng 49,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.
- Cao su, đạt 396.100 tấn và 765,8 triệu USD, giảm 4,4% về khối lượng nhưng tăng 26,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.
- Thủy sản đạt 2,29 tỷ USD, tăng 18,1% so với cùng kỳ năm 2024. Trung Quốc, Nhật Bản và Mỹ là 3 thị trường tiêu thụ hàng thủy sản lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần lần lượt là 21,7%, 15,6% và 15,1%.
- Gỗ và sản phẩm gỗ đạt 3,95 tỷ USD, tăng 11,6% so với cùng kỳ năm 2024. Mỹ là thị trường tiêu thụ gỗ và sản phẩm gỗ lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần 53,1%. Nhật Bản và Trung Quốc là hai thị trường lớn tiếp theo với thị phần tương ứng là 13,2% và 10,6%.
- Hồ tiêu đạt 47.300 tấn và 323,6 triệu USD, giảm 16,7% về khối lượng nhưng tăng 37,3% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.
- Gạo đạt 2,2 triệu tấn và 1,14 tỷ USD, tăng 0,6% về khối lượng nhưng giảm 19,7% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.

×