Những ngày qua, mạng xã hội lan truyền thông tin về một biện pháp "đơn giản nhưng thần kỳ" cứu sống bệnh nhân: "Đứng lên và ho thật mạnh sẽ bắn bay được cục máu đông gây tắc nghẽn mạch".

Cụ thể, một người tên C.N. đăng tải nội dung khi lên cơn đau tim ngay lập tức cố đứng thẳng lên và ho thật mạnh. "Rặn ra mà ho nhé! Ho liên tục thì sẽ qua được cơn đột quỵ! Chỉ có cách duy nhất này là giúp được bạn thôi! Trên xe lúc du lịch trở về tự nhiên mình lên cơn đau tim (trước đây tim mình rất khỏe không có vấn đề gì). Đau khủng khiếp, lúc bấy giờ mình nhớ ra có bài bày cách chữa này nhưng không nhớ như thế nào.

Mình nghĩ chắc có cục máu đông ở động mạch tim nên day day mà không đỡ. Mình tính hít thở sâu nhưng không hít thở được. Lúc này hơi thở chỉ ngắn bằng 1/5 hơi thở bình thường thôi. Chừng một phút trôi qua mình mới nói với ông chồng ngồi bên cạnh: em bị đau tim! May lúc trước mình có phổ biến kiến thức chữa đột quỵ cho ông ý! May quá ông ý nhớ nên nói: Ho đi,ho mạnh vào! Mình nghe tới đây nhớ bài liền thế là ho hết cỡ luôn".

PGS.TS BS Nguyễn Lân Hiếu - Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho rằng, cần cẩn trọng với thông tin này. PGS Nguyễn Lân Hiếu cũng nhận được tin nhắn của bạn bè hỏi về tác dụng của việc gây ho giúp "bắn bay cục máu đông".

"Thật ra tôi đã sử dụng nghiệm pháp gây ho từ rất lâu, khi bắt đầu bước chân vào ngành tim mạch can thiệp. Đó là trong trường hợp bệnh nhân nằm trên bàn chụp mạch vành xuất hiện tình trạng nhịp tim chậm, huyết áp thấp gây thiếu máu lên não. Lúc này, chúng tôi thường bảo bệnh nhân ho lên vài tiếng để tăng cường lượng máu về tim vì áp lực trong lồng ngực tăng lên, có thể giúp bệnh nhân duy trì ý thức trong vài giây. Đã có nghiên cứu thực nghiệm trên tình nguyện viên khỏe mạnh, ho có thể tăng lượng máu về tim lên đến 700ml", BS Nguyễn Lân Hiếu thông tin.

Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho hay, đây có thể là biện pháp tạm thời trong các bối cảnh như phòng thông tim can thiệp, khi bệnh nhân tỉnh táo và được theo dõi liên tục bằng máy ghi điện tâm đồ. Điều dưỡng hoặc bác sĩ có thể hướng dẫn bệnh nhân ho mạnh khi phát hiện rối loạn nhịp tim đột ngột.

Tuy nhiên, y học là môn khoa học thực chứng nên các nghiên cứu trên diện rộng không cho thấy hiệu quả "thần tiên" của liệu pháp gây ho. Khái niệm hồi sức tim phổi bằng ho (CPR ho) không được khuyến cáo sử dụng thường quy khi cấp cứu ngừng tuần hoàn.

Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA) cũng đã đưa qua quan điểm của mình: Không xác nhận CPR ho.

"CPR ho không nên được dạy trong các khóa học hồi sức tim phổi của người cứu hộ không chuyên vì không hữu ích bên ngoài bệnh viện. Tình trạng không phản ứng của người bệnh báo hiệu sự cố khẩn cấp, không thể thực hiện CPR ho. Nếu loay hoay cố bắt bệnh nhân ho sẽ làm chậm thời gian vàng của hồi sức tim phổi", PGS Nguyễn Lân Hiếu nhấn mạnh.

Khuyến nghị của AHA vẫn là nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo của ngừng tim - mất phản ứng đột ngột và không thở bình thường, sau đó gọi cấp cứu và bắt đầu hồi sức tim phổi.

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu cũng chung quan điểm trên và khuyến cáo đây là phương pháp không hiệu quả với tất cả bệnh nhân. Vì vậy, không nên hoãn việc điều trị bằng các biện pháp như dùng thuốc, sốc điện chuyển nhịp, phá rung... "Không thần thánh hóa, không cố ép người đang có dấu hiệu nguy hiểm đến tính mạng phải ho cho bằng được", BS Nguyễn Lân Hiếu khuyên.

×