Trong suốt 12 năm đèn sách, các con đã phải trải qua rất nhiều kỳ thi khác nhau, từ thi đầu vào, thi kiểm tra chất lượng và xếp lớp, thi kiểm tra giữa kỳ, thi cuối kỳ, kỳ thi chuyển cấp. Nhưng hai kỳ thi chuyển cấp lên lớp 6 và lớp 10 vẫn là những kỳ thi được đánh giá là quan trọng và căng thẳng nhất vì tính cạnh tranh khốc liệt của nó.

Đặc biệt là kỳ thi chuyển cấp từ THCS lên THPT mà mọi người quen gọi là kỳ thi vào lớp 10 trong những năm qua được nhà nhà quan tâm với tâm trạng lo hơn cả kỳ thi vào đại học. Hàng năm, cứ đến mùa hè, mùa thi thì ở nhiều nơi, nhiều gia đình luôn là tình trạng, con lo 1 thì cha, mẹ lo gấp 10 lần.

Là một người quan tâm đến lĩnh vực giáo dục và cũng là một ông bố có con đang tuổi cắp sách đến trường, Nhà văn Bùi Ngọc Phúc đã có những chia sẻ về các kỳ thi chuyển cấp hiện nay. Có thể nói, đó là một "sự hồi hộp, gay cấn đến phút chót". Nhà văn Bùi Ngọc Phúc là đồng tác giả cuốn sách "Cùng con bước qua các kỳ thi" đang được phụ huynh quan tâm và yêu thích.

Dưới đây là chia sẻ của nhà văn Bùi Ngọc Phúc:

Kỳ thi vào lớp 6 trường điểm: Cuộc đua của các chiến binh

Nếu như tuyển sinh lớp 6, các trường tuyển sinh theo tuyến, địa bàn cư trú thì không có gì phải bàn. Vấn đề là ở hai thành phố lớn nhất cả nước, mọi sự quan tâm, chú ý dường như dồn vào một số trường nổi tiếng, đặc biệt dư luận luôn quan tâm quy chế tuyển sinh vào hai trường mà mọi người vẫn gọi là trường điểm: trường THCS chuyên Trần Đại Nghĩa TP.HCM và trường THCS Hà Nội – Amsterdam. Bởi vì, đây là hai ngôi trường công được tuyển sinh các học sinh giỏi xuất sắc theo cơ chế riêng.

Để cho con mình chắc suất vào được ngôi trường mơ ước thì ngay từ bậc Tiểu học, nhiều gia đình đã không tiếc công sức để tìm thầy, tìm lớp cho các con theo học. Chính sự đồng hành không biết mệt mỏi của các bậc cha mẹ đã làm nên thành công của con mình.

Nhiều bạn trước khi bước vào kì thi lớp 6 đã có được rất nhiều thành tích đáng nể trong các cuộc thi học sinh giỏi cấp thành phố, các giải thưởng cao trong các kì thi tiếng Anh do Sở Giáo dục tổ chức. Thậm chí nhiều gia đình có chiến lược ôn luyện, học thêm các môn học Toán, tiếng Việt, tiếng Anh từ năm lớp 1 và cần mẫn, không quản ngày đêm học hành ôn luyện suốt 5 năm tiểu học.

Chính vì vậy, nói không quá thì với nhiều học sinh và phụ huynh, kỳ thi và xét tuyển vào lớp 6 trường điểm như trường Trần Đại Nghĩa và Hà Nội – Amsterdam là cuộc đua của các chiến binh.

Kỳ thi vào 10: Đòn cân não với từng thí sinh và phụ huynh

Nếu như kỳ vào lớp 6 chỉ diễn ra cuộc đua ở những trường điểm, trường chuyên hàng đầu của thành phố, các thí sinh vẫn còn nhiều lựa chọn ở các trường đúng tuyến thì ngược lại, cuộc thi vào 10 là cuộc thi khốc liệt và hại não nhất đối với phụ huynh và học sinh từ trong Nam ra đến ngoài Bắc. Để đỗ được vào một ngôi trường THPT công lập top đầu các tỉnh, thành phố, thí sinh phải cân nhắc, lựa chọn nguyện vọng 1, 2 các trường phù hợp với năng lực, với điểm thi vào 10 của mình.

Trong kỳ thi tuyển sinh năm học 2018 - 2019, ngay tại Hà Nội đã có 32.000 thí sinh trượt công lập và phải chọn trường dân lập là nơi theo học, còn ở TP. HCM con số thí sinh trượt công lập cũng lên đến 24.000 em.

Mỗi mùa thi chuyển cấp, giữa cái nắng như đổ lửa của mùa hè, các phụ huynh mong ngóng từng ngày Sở GD – ĐT công bố điểm chuẩn vào 10 của các trường công lập. Việc nộp hồ sơ giữ chỗ ở các trường dân lập cũng dẫn đến bao rắc rối sau này. Nhiều gia đình đã nuối tiếc khi mà con em mình chỉ thiếu có 0,5 hay 1 điểm là được vào công lập. Bao công sức của 9 năm đèn sách bỗng tan thành mây khói, trường dân lập có tiếng thì cũng không đủ điểm vào, đành chấp nhận xuống học trường top dưới. Thất vọng, buồn bực là tâm trạng của nhiều phụ huynh thời điểm đó.

Ngược lại, nhiều em đã thi đỗ vào trường mình lựa chọn, đem lại niềm vui cho bố mẹ, những người luôn đồng hành cùng con. Vì vậy, với nhiều gia đình, kỳ thi vào 10 là kỳ thi của nước mắt, nụ cười và áp lực mà các con cũng như các gia đình phải chịu là vô cùng lớn.

Đó cũng chính là nguyên nhân mà các trung tâm luyện thi, các lớp học thêm ở khắp các hang cùng, ngõ hẻm luôn tấp nập học sinh và sáng đèn tất cả các buổi tối trong tuần, khi những ngày thi chuyển cấp tới gần. Hình ảnh quen thuộc nhất mà ta bắt gặp là rất đông các ông bố, bà mẹ kiên nhẫn ngồi đợi con tan học để đón về sau một ngày dài chỉ có học và học.

Chính áp lực kì thi vào 10 như vậy, nên từ tháng 10/2018, thông tin Sở Giáo và Đào tạo (GD - ĐT) Hà Nội cho biết UBND TP.Hà Nội đã có quyết định số 5417/QĐ-UBND phê duyệt kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2019-2020 đã thực sự thu hút sự quan tâm của dư luận.

Theo đó, khác với các kỳ thi trước chỉ phải làm 2 bài thi Toán – Văn cho kỳ thi này, từ năm 2019, học sinh thi vào lớp 10 THPT không chuyên, sẽ phải thực hiện thi tuyển 4 bài thi độc lập, gồm: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và bài thi thứ 4 "tổ hợp", được chọn ngẫu nhiên trong các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Giáo dục công dân, Địa lí. Bài thi thứ 4 này chỉ được công bố vào trước khi thi chính thức khoảng 3 tháng, nghĩa là từ tháng 3/2019.

Có lẽ, những thay đổi trong tuyển sinh vào lớp 10 THPT của Hà Nội từ năm 2019 mang đến nhiều cung bậc khác nhau cho học sinh và phụ huynh trong mùa tuyển sinh từ năm học 2019-2020. Chắc chắn những thay đổi trong việc thi thêm nhiều kiến thức, nhiều môn học cho kỳ thi này sẽ khiến dư luận xôn xao và tốn nhiều giấy mực của báo giới trong thời gian tới. Và xem ra, kỳ vọng giảm áp lực cho các kỳ thi chuyển cấp của xã hội là chuyện khá xa vời.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT: "Cá chép vượt vũ môn"

Đây là kỳ thi khép lại 12 năm đèn sách của học sinh và cũng là kỳ thi để lại nhiều dư âm nhất. Người ta hay nói "trồng cây sắp đến ngày cho quả" nhưng mỗi năm đến kỳ thi tốt nghiệp THPT báo chí lại điểm danh những trường hợp không thể buồn hơn được.

Một thí sinh hoàn thành tốt bài thi và lên nộp bài cho giám thị, khi đang chuẩn bị ký để ra về thì bà mẹ đứng ngoài sốt ruột vì chưa thấy con ra nên bấm điện thoại gọi. Chuông reo đồng nghĩa với việc con bị đình chỉ thi vì vi phạm quy chế, hai mẹ con chỉ biết ôm nhau khóc ngoài cổng trường.

Một ông bố ngủ quên không đặt đồng hồ báo thức, khi tỉnh giấc đưa con đến thì cổng trường khóa chặt và đề thi đã bóc, vậy là 12 năm đèn sách bỗng chốc tiêu tan, nước mắt của cả cha và con không ngừng rơi trong nỗi ân hận muộn màng.

Một thí sinh được bà mẹ tận tâm đưa đến điểm thi, con bước vào cổng thì mẹ bị xe quệt vậy là lìa xa nơi trần thế. Thí sinh đành nuốt nước mắt để gắng gượng thi nốt những ngày còn lại…và còn rất nhiều trường hợp khác nữa.

Cứ mỗi năm, khi Sở GD-ĐT công bố mẫu đề tham khảo thi vào 10 là phụ huynh và học sinh lại bước vào một mùa thi mới với nỗi lo không hề cũ. Có thể nói, trong những năm qua, dù đã có nhiều thay đổi tích cực nhưng nhìn chung, nền giáo dục Việt Nam vẫn nặng về ứng thí, học để thi.

Sau rất nhiều cải cách, thay đổi hệ thống thi cử, các kỳ thi chuyển cấp vẫn luôn tạo áp lực lên toàn xã hội. Tuy nhiên, do nhu cầu thực tế, khi phát sinh những bất cập trong mỗi kỳ thi, mỗi giai đoạn nhất định thì ngành giáo dục các cấp, các địa phương lại đưa ra các chính sách, các quy định mới để rút kinh nghiệm, cải tiến nhưng vô hình chung, "nhất cử nhất động" những thay đổi dù nhỏ của ngành giáo dục đều khiến học sinh và phụ huynh lo lắng.

×