Phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Trình Văn Nhã, Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương về những giải pháp, mô hình hiệu quả để giảm nghèo bền vững và định hướng phát triển bền vững trong thời gian tới.

Thưa ông, với đặc thù là huyện miền núi còn nhiều khó khăn, huyện Thanh Chương đã triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025 ra sao để phù hợp với điều kiện thực tiễn?

- Trong điều kiện địa phương còn nhiều khó khăn, huyện Thanh Chương xác định rõ giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ chính trị hàng đầu, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Trên tinh thần đó, huyện đã tích cực triển khai đồng bộ các chính sách giảm nghèo theo chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An, bám sát tình hình thực tế.

Chúng tôi tập trung đầu tư phát triển hạ tầng thiết yếu như đường giao thông, trường học, trạm y tế, tạo điều kiện để người dân tiếp cận các dịch vụ cơ bản. Bên cạnh đó, huyện đa dạng hóa sinh kế, hỗ trợ mô hình sản xuất, chăn nuôi, đào tạo nghề… đặc biệt chú trọng khu vực nông thôn, vùng tái định cư, vùng dân tộc thiểu số.

Nhờ các giải pháp đồng bộ, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm đáng kể, hiện còn 2,82%. Chúng tôi đặt mục tiêu giảm xuống còn 1,5% vào cuối năm 2025 – phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Đề nghị ông chia sẻ rõ hơn về những kết quả nổi bật và mô hình hiệu quả có khả năng nhân rộng mà huyện đã triển khai?

- Trong những năm qua, huyện Thanh Chương đã triển khai nhiều mô hình giảm nghèo thiết thực, mang lại hiệu quả rõ nét trên nhiều lĩnh vực. Nổi bật là dự án hỗ trợ con giống bê lai sin cho 756 hộ nghèo với tổng kinh phí hơn 11,2 tỷ đồng. Đến nay, dự án đã giải ngân hơn một nửa nguồn vốn, kèm theo cơ chế đối ứng và quay vòng, giúp người dân chủ động phát triển chăn nuôi và từng bước vươn lên thoát nghèo.

Trên lĩnh vực chăm sóc dinh dưỡng, huyện đã triển khai chương trình bổ sung vi chất cho 730 trẻ em dưới 5 tuổi và hơn 2.500 trẻ từ 5 đến 16 tuổi, góp phần cải thiện thể trạng và phòng ngừa suy dinh dưỡng học đường.

Cùng với đó, công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm luôn được huyện đặc biệt chú trọng. Trong vòng 3 năm qua, Thanh Chương đã tổ chức đào tạo nghề cho 253 lao động thuộc hộ nghèo và cận nghèo; đồng thời tạo việc làm cho hơn 16.300 người, trong đó gần 7.800 lao động được hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng – một hướng đi mang lại thu nhập bền vững cho người dân nông thôn.

Từ thực tiễn triển khai, nhiều mô hình giảm nghèo của huyện đã chứng minh hiệu quả và có thể nhân rộng, như: phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ gắn với bảo vệ môi trường; thành lập hợp tác xã liên kết tiêu thụ nông sản; hỗ trợ khởi nghiệp cho thanh niên và phụ nữ – những nhóm đối tượng đang nắm giữ tiềm năng phát triển kinh tế ở vùng nông thôn.

Để chương trình giảm nghèo đi vào chiều sâu và tránh tình trạng tái nghèo, huyện có giải pháp gì nhằm thay đổi tư duy “trông chờ, ỷ lại” của một bộ phận người dân?

- Đây là vấn đề cốt lõi để giảm nghèo thực chất. Chúng tôi xác định, phải thay đổi nhận thức trước khi hỗ trợ về vật chất. Huyện đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động tại các cuộc họp thôn, tổ, qua loa truyền thanh và các kênh truyền thông địa phương.

Quan điểm của huyện là “hỗ trợ có điều kiện” – nghĩa là hỗ trợ nhưng kèm cam kết hoàn trả hoặc tái đầu tư sau thời gian nhất định. Cách làm này đã giúp người dân chuyển từ “cho không” sang “có trách nhiệm”, từ bị động sang chủ động.

Bên cạnh đó, chúng tôi tập trung vào phát triển sinh kế bền vững: đào tạo nghề, hỗ trợ mô hình sản xuất, khuyến khích tự vươn lên. Các mô hình “Dân vận khéo” cũng được nhân rộng, để người dân là chủ thể của công cuộc giảm nghèo.

Việc rà soát, xác định hộ nghèo cũng được thực hiện nghiêm túc, tránh tình trạng trục lợi chính sách. Chính sự công bằng, minh bạch đó khiến người dân tin tưởng và có trách nhiệm hơn với cộng đồng.

Nguồn lực đóng vai trò quan trọng trong các chương trình giảm nghèo. Vậy huyện đã làm gì để huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, thưa ông?

- Để triển khai hiệu quả công tác giảm nghèo, huyện đã huy động nguồn lực từ nhiều kênh khác nhau, đồng thời đảm bảo việc phân bổ minh bạch, đúng đối tượng, đúng mục tiêu.

Trước hết là nguồn vốn từ Trung ương và tỉnh, được tập trung ưu tiên cho các dự án phát triển hạ tầng thiết yếu, hỗ trợ sản xuất và đào tạo nghề, góp phần tạo sinh kế bền vững cho người dân.

Song song với đó, huyện đẩy mạnh xã hội hóa thông qua phát động phong trào ủng hộ trong toàn hệ thống chính trị và nhân dân. Cán bộ, công chức, viên chức ủng hộ 4,5 ngày lương trong giai đoạn 2023–2025; mỗi hộ dân tự nguyện đóng góp tối thiểu 200.000 đồng. Nhiều doanh nghiệp, con em xa quê và hội đồng hương cũng tích cực đồng hành. Nhờ đó, huyện đã huy động được hơn 35 tỷ đồng để xây mới và sửa chữa 700 ngôi nhà cho các hộ nghèo.

Bên cạnh đó, nguồn vốn tín dụng chính sách tiếp tục là động lực quan trọng thúc đẩy sinh kế. Tính đến tháng 6/2025, tổng dư nợ tại Ngân hàng Chính sách xã hội huyện đạt hơn 912,8 tỷ đồng với trên 14.200 khách hàng, đưa Thanh Chương đứng thứ ba toàn tỉnh về quy mô cho vay. Đây là dòng vốn thiết thực giúp người nghèo đầu tư sản xuất, từng bước ổn định và nâng cao đời sống.

Tất cả các nguồn lực đều được phân bổ công khai, minh bạch, ưu tiên cho các nhóm yếu thế như hộ nghèo, hộ cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số và các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Ban chỉ đạo giảm nghèo các cấp thường xuyên theo dõi, kiểm tra, bảo đảm việc triển khai đúng tiến độ và đạt hiệu quả thực chất.

Thưa ông, trong thời gian tới, huyện sẽ tập trung vào những giải pháp trọng tâm nào để giảm nghèo bền vững và không ai bị bỏ lại phía sau?

- Trong thời gian tới, huyện Thanh Chương xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm nhằm hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo bền vững. Trước hết là phát triển sinh kế theo hướng dài hạn, trong đó đẩy mạnh các mô hình sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ cao vào nông nghiệp để nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm – đặc biệt với những cây trồng, vật nuôi chủ lực của địa phương.

Song song với đó, huyện tiếp tục đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng thiết yếu như giao thông, điện lưới, nước sạch, trường học, trạm y tế ở các vùng còn nhiều khó khăn, nhằm tạo nền tảng cho phát triển kinh tế và cải thiện chất lượng sống cho người dân.

Công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm cũng được chú trọng, với việc mở rộng các lớp học nghề, tăng cường tư vấn hướng nghiệp gắn với nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Huyện dành sự quan tâm đặc biệt tới các hộ nghèo, cận nghèo và những đối tượng vừa thoát nghèo tại các xã vùng sâu, vùng xa.

Một trong những nhiệm vụ cấp thiết là xóa bỏ nhà tạm, nhà dột nát, phấn đấu hoàn thành trước ngày 31/7/2025. Quá trình triển khai sẽ được giám sát chặt chẽ, bảo đảm công bằng, công khai, không để xảy ra tình trạng trục lợi chính sách. Bên cạnh đó, việc rà soát, xác định hộ nghèo năm 2025 sẽ được thực hiện một cách thực chất, phản ánh đúng mức sống và mức thiếu hụt dịch vụ xã hội của từng hộ dân.

Cùng với các giải pháp trên, công tác truyền thông cũng được đẩy mạnh, nhằm lan tỏa thông điệp “Không để ai bị bỏ lại phía sau” và nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng trong công cuộc giảm nghèo. Với quyết tâm chính trị cao và sự đồng lòng từ hệ thống chính quyền đến mỗi người dân, huyện Thanh Chương tin tưởng sẽ hoàn thành thắng lợi mục tiêu giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025.

Trân trọng cảm ơn ông!

×