Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Thành Đồ Bàn là tên gọi theo bia ký của người Champa để chỉ kinh thành Vijaya, tồn tại từ trong suốt năm thế kỷ (1000-1471). Với chức năng là kinh đô của người Champa, thành Đồ Bàn đã trở thành trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế, tôn giáo của vương triều Vijaya.
Thành Đồ Bàn ngày nay nằm trên địa bàn phường Nhơn Hậu và một phần thị trấn Đập Đá, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Ảnh: UBND tỉnh Bình Định
Thành Đồ Bàn được nhiều sử gia ghi chép khi hội nhập vào lãnh thổ chung của dân tộc với tên gọi là thành Phật Thệ, Chà Bàn, thành Cũ.
Mỗi tên gọi đều có nguồn gốc và ẩn chứa nội dung của một thời kỳ, nhưng nhìn chung đều chỉ một tòa thành cổ nằm trên địa bàn phường Nhơn Hậu và một phần thị trấn Đập Đá, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định.
Lần theo dấu xưa thành cổ, lắng nghe chuyện cũ trong dân gian chúng tôi tìm đến hai pho tượng voi vẫn hiện hữu trong ngôi thành cổ.
Hai voi đá gồm một voi đực và một voi cái thuộc quyền quản lý, sở hữu của Bảo tàng tỉnh Bình Định, chúng được đặt chầu đối xứng nhau, gần cửa nam thành Hoàng Đế.
Thành Hoàng Đế là tên gọi của Thành Đồ Bàn dưới thời Tây Sơn, thành được xây dựng trên cơ sở kinh thành Đồ Bàn của Champa và mở rộng thêm 15 dặm về phía Đông với tường thành bằng đá ong. Năm 1982, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng thành Đồ Bàn là Di tích Quốc gia.
Theo hồ sơ di tích, hai tượng voi đá này là những tác phẩm điêu khắc Champa, là hiện vật gốc, độc bản mang phong cách nghệ thuật điêu khắc tháp Mẫm, có niên đại khoảng thế kỷ 12-13.
Mặc dù được thể hiện dưới hình thức tượng tròn, hiện tượng hiếm thấy trong điêu khắc cổ Champa, hai con voi thành Đồ Bàn vẫn mang những nét thể hiện voi truyền thống của người Champa.
Hai pho tượng cổ được chế tác từ hai tảng đá sa thạch nguyên khối lớn, chạm khắc trau chuốt, tỉ mỉ đển từng chi tiết.
Tượng voi đá thành Đồ Bàn, những bảo vật như bị lãng quên. Ảnh: Nguyễn Hữu Mạnh
Tượng voi đực cao 200 cm, dài 240 cm, rộng 100 cm, trọng lượng ước khoảng 800 kg. Tượng voi được tả thực rất sống động, đứng trên bệ đá liền khối hình chữ nhật, voi như đang vươn về phía trước với hai chân bên trái đang bước lên, cổ đeo băng trang trí hình ô trám, trong lồng cánh hoa kết dải.
Đầu voi ngẩng cao, vòi voi buông xuôi xuống như đang dùng vòi nhổ cây lên - một hình tượng phổ biến trong nghệ thuật tạc tượng voi Champa.
Tượng voi cái cao 176 cm, dài 220 cm, rộng 85 cm, trọng lượng ước khoảng 750 kg. Tượng được tạo tác trong tư thế động, thân voi thẳng, dáng đang đi, hai chân sau được tạo liền khối với hai chân trước và đế tượng.
Đồ trang sức thể hiện những đặc điểm của nghệ thuật điêu khắc Champa với trán trang trí vương niệm hình hoa nhọn kết dải, cổ đeo yếm rộng có hai vòng lục lạc trang trí hình quả trám và nửa quả trám xen kẽ nhau – một trong những motip trang trí tiêu biểu ở đền tháp Dương Long, đền tháp Champa bằng gạch cao nhất Đông Nam Á.
Vòi voi quấn vào cọng sen phía dưới. Nhìn chung, tượng được tạo tác đẹp, động tác tự nhiên, sống động, nhìn vào tượng voi ta thấy toát lên một vẻ quyền quý và vương giả.
Ngày nay, trải qua bao tang thương dâu bể, thành Đồ Bàn chỉ còn là rêu phong tích cũ thì hai voi đá thành Đồ Bàn mang nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, như là chứng nhân thăng trầm của thời gian.
Sau 1.000 năm lịch sử, cặp tượng voi trở thành những dấu tích hiếm hoi còn sót lại của kinh đô Champa xưa, đáng lẽ cần được gìn giữ lâu dài. Thế mà cặp tượng voi được đặt chơ vơ giữa khu dân cư và trường học, hoàn toàn thiếu bảo vệ, hy vọng rằng khi được công nhận là bảo vật quốc gia, các cấp chính quyền sẽ có phương án bảo tồn hai pho tượng quý giá này.
Ai biết được, bỗng một ngày hai pho tượng bảo vật này đứng trơ gan giữa trời sẽ không bị một người thiếu hiểu biết tô vẽ, bôi sơn lên bảo vật nghìn năm tuổi này.
Hiện nay, tỉnh Bình Định có 11 hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia. Toàn bộ những bảo vật này đều là đỉnh cao của nghệ thuật điêu khắc Champa, cho thấy vùng đất Bình Định đóng vai trò rất quan trọng trong lịch sử.
Trong số này, có 6 bảo vật quốc gia được trưng bày tại Bảo tàng Bình Định, gồm: Phù điêu nữ thần Mahishasuramardini Rừng Cấm, phù điêu thần Brahma Dương Long, cặp phù điêu chim thần Garuda diệt rắn Tháp Mắm, phù điêu nữ thần Sarasvati Châu Thành, phù điêu Thần hộ pháp Mả Chùa; 5 bảo vật quốc gia còn lại là cặp tượng Hộ pháp chùa Nhạn Sơn; tượng thần Shiva chùa Linh Sơn.
Cùng với cả nước, lớp lớp người con quê hương Hưng Yên đã anh dũng chiến đấu, góp phần làm nên lịch sử. Trong số đó, nhiều người đã trở thành những danh tướng tài, đức đóng góp công sức, trí tuệ lãnh đạo nhân dân đánh bại các thế lực ngoại xâm, bảo vệ yên bình cho dân tộc.
4 ngôi sao dứt áo rời HAGL?; Tottenham mua đứt Mathys Tel; Liverpool sẵn sàng chi đậm để chiêu mộ Anthony Gordon; M.U theo đuổi Hugo Ekitike; Cựu sao Paraguay lĩnh án 14 năm tù.
Chia sẻ
Chiều 15/6, giông lốc mạnh khiến phần mái che rộng hàng trăm mét vuông của một sân Pickleball trên đường Phạm Hùng (Nam Từ Liêm, Hà Nội) đổ sập.
Chia sẻ
Chiếc ô tô bất ngờ mất lái trên đường Kinh Dương Vương (quận Bình Tân, TP.HCM), húc văng dải phân cách rồi lao thẳng vào làn xe máy, khiến 2 phụ nữ tử vong tại chỗ và 1 người đàn ông bị thương.
Chia sẻ
Ông Trần Đình Ninh, Quyền Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Đắk Nông, người duy nhất bị xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ” trong năm 2024, đã có khiếu nại về quyết định kỷ luật Đảng.
Chia sẻ
Dù được chơi trên sân nhà và quyết tâm cao độ, Hà Nội FC đã không thể vượt qua Thể Công Viettel trong trận derby thủ đô rực lửa tại vòng 25, qua đó chấm dứt hy vọng vô địch V.League 2024/2025.
Chia sẻ
Á hậu Minh Nhàn đang cho thấy sự lột xác mạnh mẽ ở chặng cuối Miss Cosmo Vietnam 2025. Bên cạnh nền tảng học vấn, ngoại ngữ và tư duy sắc sảo, cô ghi dấu ấn với sự tiến bộ rõ nét về hình thể, kỹ năng trình diễn và bản lĩnh sân khấu.
Chia sẻ
Trong khi nhiều người vẫn xem sâm cầm là con động vật hoang dã, quý hiếm trong sách đỏ, thì tại xã Nghĩa Phương, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang, anh Phạm Văn Hùng đã có gần 10 năm biến loài chim "tiến vua" này thành mô hình kinh tế bền vững với doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm.
Chia sẻ
Chính phủ Israel đang tạo ra kẻ thù mới bằng chính sách đối ngoại của mình thay vì tăng cường an ninh của đất nước, chuyên gia Trung Đông Christine Helberg nói với tờ Berliner Zeitung.
Chia sẻ
Mất người ở phút 32 khi thủ môn Nguyễn Văn Việt nhận thẻ đỏ trực tiếp, bị HAGL dẫn trước 2-0, thế nhưng SLNA đã thi đấu quật khởi trong hiệp 2 để thắng ngược không tưởng 3-2...
Chia sẻ
4 con giáp này có tài năng và sức hấp dẫn, thu hút sự chú ý của các quý nhân, sẵn sàng cung cấp cho họ những lời khuyên và nguồn lực có giá trị.
Chia sẻ
CLB TP.HCM đánh bại CLB Bình Định với tỷ số 1-0 trên sân Thống Nhất ở vòng 25 V.League 2024/2025, qua đó trụ hạng thành công trước 1 vòng đấu.
Chia sẻ
Ayrton Costa, hậu vệ của Boca Juniors bị từ chối nhập cảnh vào Mỹ do liên quan tới một vụ cướp và không thể tham dự FIFA Club World Cup 2025™.
Chia sẻ
Khi việc nuôi tôm tại xã Nhựt Ninh, huyện Tân Trụ, tỉnh Long An ngày càng khó khăn do ảnh hưởng thời tiết, dịch bệnh, giá cả xuống thấp, nhiều nông dân mạnh dạn chuyển đổi mô hình sản xuất phù hợp, trong đó có mô hình nuôi cá chốt xen canh trong ao nuôi tôm.
Chia sẻ
Theo Cổng Thông tin điện tử tỉnh Gia Lai, chỉ một ngày trước khi có nghị quyết sáp nhập với tỉnh Bình Định thành tỉnh Gia Lai mới, UBND tỉnh Gia Lai ban hành một kế hoạch triển khai trong 90 ngày đêm liên quan đến chuyện đại sự của mỗi người.
Chia sẻ
Bên cạnh kỳ vọng phát triển hạ tầng, kinh tế sau sáp nhập, cuộc chuyển mình của vùng đất này đã mang đến nhiều kỳ vọng trong việc định danh bản địa ở đơn vị hành chính - tỉnh Hưng Yên mới.
Chia sẻ
Một nhóm du khách tham quan vườn thú ở tỉnh Liêu Ninh, Đông Bắc Trung Quốc, đã gây phẫn nộ trên mạng xã hội sau khi bị ghi hình giật lông của một con hổ qua hàng rào sắt. Những người này có niềm tin mê tín rằng lông hổ có thể xua đuổi tà ma và mang lại may mắn.
Chia sẻ
“Cảm ơn “Bữa Cơm Yêu Thương” đã mang đến cho tất cả các bệnh nhân và người trông bệnh nhân một bữa cơm ngon lành, sạch sẽ, tình cảm, nhân hậu và hạnh phúc” - đó là những lời chia sẻ của bà Nguyễn Thị Khuê (Hưng Yên) khi đến nhận cơm 0 đồng tại Phiên Chợ Trái Tim.
Chia sẻ
Thí sinh có thể tham khảo cách tra cứu điểm thi vào 10 năm 2025 của Đắk Lắk theo hướng dẫn sau đây.
Chia sẻ
Do bị ngập sâu trong nước lũ nhiều ngày nên có khoảng 5.000-10.000 ha lúa hè thu trên địa bàn TP.Huế phải gieo sạ lại.
Chia sẻ
Auckland City đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lực lượng lớn sau khi một số cầu thủ của họ không xin được nghỉ làm để thi đấu tại FIFA Club World Cup 2025™.
Chia sẻ
Người dân, doanh nghiệp có thể chủ động lựa chọn nộp hồ sơ và nhận kết quả tại bất kỳ Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp tỉnh hoặc cấp xã nào, không phân biệt nơi cư trú. Đây là bước đột phá quan trọng trong cải cách hành chính, góp phần rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí đi lại và nâng cao trải nghiệm dịch vụ công cho người dân.
Chia sẻ
Ông quan to nhà Nguyễn đó là Nguyễn Văn Trường. Ông làm tới Kỳ vỹ Quận công, quan phụ chính đại thần vương triều nhà Nguyễn. Nguyễn Văn Trường sinh ra ở làng An Cư, xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong (tỉnh Quảng Trị).
Chia sẻ
Theo dõi các vụ ám sát chính trị và khủng bố thời gian gần đây ở Liên bang Nga, một số chuyên gia cho rằng nhà nước Nga hiện nay vẫn chưa có những quyết định mạnh mẽ đối với bọn khủng bố. Trong khi đó, dưới thời Liên Xô, sự trả thù của các cơ quan tình báo cho đồng đội của mình là không thể tránh khỏi. Những đòn tấn công được thực hiện một cách chính xác và kịp thời.
Chia sẻ
Ukrainska Pravda dẫn nguồn trong Tình báo Quốc phòng Ukraine cho biết, các điệp viên tình báo Ukraine đã xả hết chất làm mát khỏi máy biến áp của trạm biến áp rồi đốt cháy.
Chia sẻ
Bộ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh việc phân cấp, phân quyền bảo đảm nguyên tắc phân cấp triệt để các nhiệm vụ giữa cơ quan Nhà nước ở Trung ương với chính quyền địa phương, bảo đảm thẩm quyền quản lý thống nhất của Chính phủ.
Chia sẻ
Xác định ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất là “chìa khoá” để thực hiện thành công các mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp trên địa bàn, những năm gần đây, tỉnh Cà Mau tích cực triển khai nhiều mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp phù hợp điều kiện tự nhiên địa phương. Một trong những điểm sáng là Dự án “Xây dựng mô hình ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá đồng tại tỉnh Cà Mau”.
Chia sẻ
Palmeiras vs Porto là cặp đấu tương đối cân sức, cân tài tại lượt trận đầu tiên bảng A của FIFA Club World Cup 2025™ và họ có thể áp dụng lối chơi thận trọng, tránh lâm vào thế bất lợi trong cuộc cạnh tranh suất đi tiếp.
Chia sẻ
Rosé gây tranh cãi khi thử nghiệm nhạc đồng quê giữa lúc BlackPink chuẩn bị trở lại với MV mới và tour diễn toàn cầu.
Chia sẻ
Tỷ phú người Ấn Độ Sunjay Kapur qua đời sau sự cố trong trận đấu polo ở Anh, để lại khối tài sản trị giá 1,2 tỷ USD và làm dấy lên tranh cãi về người thừa kế.
Chia sẻ
Trong bối cảnh cả nước tăng cường vai trò của cộng đồng trong bảo vệ rừng, việc chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) cho các chủ rừng là ưu tiên hàng đầu. Trong các ngày từ 8-14/6, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Điện Biên đã triển khai hướng dẫn, hỗ trợ các chủ rừng hoàn thiện thủ tục mở tài khoản ngân hàng để nhận tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, hướng tới mục tiêu chi trả DVMTR thuận tiện, minh bạch và hiệu quả.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Nguyễn Hữu Mạnh 
