Canh tác thế nào cho hợp lý khi giá tiêu trở lại?

Giá tiêu hôm nay 18/10 duy trì trong khoảng 86.000 - 89.000 đồng/kg. Trước làn sóng mới về giá tiêu hiện nay, ngành chức năng tỉnh Gia Lai khuyến cáo người dân cần chú trọng chăm sóc tiêu theo hướng hữu cơ, đa dạng hóa các sản phẩm, tránh mở rộng diện tích.

Hiện nay, theo kế hoạch cơ cấu lại ngành nông nghiệp tỉnh Gia Lai giai đoạn 2021-2025 diện tích hồ tiêu của tỉnh đưa về 13.673 ha, năng suất 37,6 tạ/ha, sản lượng 47.260 tấn. 

Như vậy, có thể nhận thấy rằng, Gia Lai đang thực hiện phương châm duy trì diện tích, chú trọng năng suất và nâng cao sản lượng. Lối canh tác này cũng đang là điểm đến của những nông dân luôn mặn mà với hồ tiêu.

Trước đây, khi thấy giá tiêu tăng mạnh nông dân ồ ạt mở rộng diện tích, gạt bay những lời khuyến cáo của cơ quan chức năng, để rồi vỡ nợ phải tha hương cầu thực nơi đất khách.

Thời điểm hiện tại, giá tiêu liên tục tăng mạnh đạt 86.000 - 89.000 đồng/kg, song có lẽ người dân đã cẩn trọng hơn khi không ồ ạt mở rộng diện tích. Những bài học xương máu vì hồ tiêu đã thức tỉnh người dân. 

Theo ghi nhận của PV báo Điện tử Dân Việt, những năm gần đây người dân đã chú trọng canh tác hồ tiêu theo hình thức xen canh, đa canh hay phát triển tiêu theo hướng bền vững, tiêu hữu cơ…

Là một nông dân sản xuất kinh doanh giỏi của TP.Pleiku, ông Lê Hồng Nam (trú tại thôn 6, xã Gào) đã thu về vài tỷ đồng/năm, khi sử dụng 10 ha đất xen canh cà phê với tiêu. 

Tâm sự với PV, ông Nam bộc bạch: "Trước đây thấy giá tiêu tăng cao nên tôi cũng chỉ chăm chăm vào tiêu. Sau thời kỳ khủng hoảng vì tiêu tôi mới nhận ra nông dân tuyệt đối không được độc canh một loại cây trồng. Với lối canh tác trồng xen canh, giờ đây mỗi lần chăm sóc cà phê cũng là một đợt chăm sóc hồ tiêu. Nhờ đó mà gia đình tôi có thể tiết giảm được nhiều chi phí phát sinh đối với hồ tiêu".

Mô hình xen canh, hướng đi có phần khá chắc chắn của người dân trồng tiêu nói riêng và nông dân mê nông nghiệp nói chung. Tiếp đó là khu vườn hữu cơ, với hơn 1.000 trụ xen canh với 300 cây sầu riêng của ông Phạm Phụng (xã Biển Hồ, TP. Pleiku).

Với lối canh tác này, ông Phụng không những tiết giảm được nhiều chi phí đầu tư mà giá hồ tiêu theo hướng hữu cơ còn được nâng cao.

 "Trồng tiêu hữu cơ rất nhàn, ít tốn công, tiền làm cỏ, đầu tư mà hiệu quả lại cao. Sản phẩm của mình làm theo hướng hữu cơ, còn được rất nhiều đại lý, đến đặt mua trước. Giá cả cũng nhích hơn so với tiêu truyền thống vài nghìn đồng/ký. Vừa nhàn, mà giá lại hơn tại sao mình không làm", ông Phụng phân tích.

Song song với lối canh tác xen canh sầu riêng, ổi vào vườn hồ tiêu, vợ chồng bà Nguyễn Thị Thu (thôn 3, xã Nam Yang, huyện Đăk Đoa, Gia Lai) quyết định đi theo hướng hữu cơ, khó hơn nhưng cây tiêu sẽ khoẻ, cho thu hoạch bền bỉ. 

Hiện tổng diện tích vườn tiêu của gia đình bà là 5 ha, trong đó 2 ha tiêu thường trồng xen canh với cây ăn quả, 3 ha trồng theo quy trình hữu cơ.

"Trung bình 1ha tiêu hữu cơ sẽ thu hoạch về từ 9-10 tấn, năng suất giảm hơn so với tiêu thường, tuy nhiên giá cả và độ bền của cây sẽ cao hơn. Để làm nông nghiệp bền vững, gia đình xác định đi theo hướng hữu cơ đối với cây hồ tiêu. Bởi lẽ, những năm gần đây biến đổi khí hậu quá khắc nghiệt, thêm vào đó, việc lạm dụng phân bón, thuốc trừ sâu bệnh trước đó cũng làm cho cây tiêu yếu đi, tuổi thọ cây giảm, dễ nhiễm bệnh hơn, nhất là bệnh chết nhanh, chết chậm".

"Mình là người đi sau, đi muộn nên xác định phải đi theo hướng nông nghiệp hữu cơ, như vậy sẽ bảo vệ sức khỏe cho gia đình rồi người làm cho mình. Bên cạnh đó, tuổi thọ của cây tiêu cũng được kéo dài hơn, tăng sức chống chọi với bệnh dịch, khí hậu, môi trường diễn biến phức tạp hiện nay. Làm nông nghiệp thời nay chậm mà chắc", bà Thu nhận định.

Ngành chức năng khuyến cáo gì khi giá tiêu tăng?

Câu chuyện về lối canh tác hữu cơ trong nông nghiệp hiện đã và đang được nông dân quan tâm. Bởi lẽ sau thời gian dài điêu đứng vì bất chấp các quy trình để gia tăng năng suất, người dân đã phải nhận "trái đắng". 

Đối mặt với làn sóng mới, khi giá tiêu hiện nay đang tăng mạnh trở lại, nhận định đây sẽ là lúc người dân quay lại với cây tiêu, ông Nguyễn Minh Trưởng - Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Gia Lai khuyến cáo: "Thời điểm hiện tại, nông dân không sản xuất ngoài quy hoạch, không trồng tiêu ở những vùng đất không phù hợp theo khuyến cáo của các ngành. Chọn giống đảm bảo và áp dụng đúng kỹ thuật trồng, chăm sóc.  Bên cạnh đó, nông dân cần tích cực tham gia các hình thức kinh tế tập thể, liên kết như: Tổ hợp tác, HTX, nông hội, các chi hội nghề nghiệp, tổ hội nghề nghiệp của nông dân".

"Tận dụng những diện tích tiêu chết chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp như cây ăn quả, rau, hoa, cây dược liệu. Hiện nay việc liên kết sản xuất là tất yếu. Sản xuất theo hướng an toàn, theo hướng hữu cơ là hướng đi đúng. Đặc biệt, nông dân, HTX nên đa dạng hoá các sản phẩm đầu ra của tiêu như: Tiêu ngũ sắc, tiêu đỏ, tiêu sọ…".

Là người gắn bó với hồ tiêu từ rất lâu, ông Nguyễn Tấn Công - Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã NN&DV Nam Yang đã chọn lối canh tác hữu cơ. Với hướng đi này, hơn 3.500 trụ tiêu hữu cơ của ông không những thoát khỏi vòng xoáy trượt giá mà còn phát triển tươi tốt, giữ vững năng suất.

Nhẩm tính bằng miệng, ông Công cho biết, giá đầu tư chăm sóc cho 1 trụ tiêu hữu cơ chưa đến 10.000 đồng. Cũng bởi vậy nên năm nào gia đình ông cũng thu lời về hàng trăm triệu mỗi vụ. Hiện hợp tác xã của ông là đơn vị sở hữu bộ ba sản phẩm OCOP thương hiệu tiêu Lệ Chí đạt 4 sao.

"Hướng sản xuất hồ tiêu an toàn nhất hiện nay là sản xuất đa canh, xen canh. Hướng đi này không chỉ tăng thu nhập trên cùng 1 diện tích, hạn chế sâu bệnh mà chi phí sản xuất cũng thấp", ông Công nhận định.

Theo ông Hoàng Phước Bính - Phó Chủ tịch thường trực, Tổng thư ký Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê (Gia Lai), giá tiêu bắt đầu có lợi cho người nông dân.

Từ những mức giá trên, có thể xác định rằng niên vụ 2020 – 2021 sẽ bắt đầu một chu kỳ lên giá mới. Nhưng không thể chạy theo giá mà phát triển ồ ạt như lúc trước, người nông dân nên tỉnh táo, phát triển thận trọng theo quy hoạch.

Ông Bính nhấn mạnh: "Các chủ vườn cần lưu ý, thứ nhất không tái canh trên vườn tiêu cũ đã chết, cần chọn đất phù hợp với sự phát triển của cây hồ tiêu, chú trọng giống tốt. Thứ 2 nên chú trọng trồng xen canh. Đặc biệt, cần trồng tiêu trên trụ cây sống, nên đắp mô ở gốc không tạo bồn. Bên cạnh đó, cần giữ cỏ trong vườn tiêu, sử dụng công nghệ tưới phun mưa tại gốc hoặc tưới nhỏ giọt. Cuối cùng chăm bón vườn tiêu theo hướng hữu cơ sinh học để vườn tiêu phát triển bền vững, ít bị sâu bệnh hại.".

Song song với việc hướng dẫn, định hướng người dân phát triển hồ tiêu an toàn theo hướng hữu cơ của Hội Nông dân tỉnh Gia Lai, Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê, Sở NNPTNT tỉnh Gia Lai cũng khuyến cáo người dân nên chọn giống tiêu truyền thống như tiêu Vĩnh Linh, tiêu Lộc Ninh để vườn cây được phát triển bền vững.

×