Đề xuất có cơ chế lãnh đạo tỉnh “cầm tay, chỉ việc” cho lãnh đạo cấp xã thời gian đầu sáp nhập, hợp nhất

Theo chương trình nghị sự sáng nay, 14/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi.

Lãnh đạo tỉnh “cầm tay, chỉ việc” cho cấp xã giai đoạn đầu hợp nhất, sáp nhập

Góp ý vào dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, Đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát các quy định cụ thể về thẩm quyền của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND các cấp để đảm bảo chủ trương phân cấp, phân quyền, bảo đảm hợp lý quyền hạn chính quyền địa phương tỉnh, xã.

Đại biểu nhấn mạnh: Dự thảo Luật cần đảm bảo chủ trương phân quyền hết sức mạnh mẽ, đề cao trách nhiệm của Chủ tịch UBND xã, nhưng đề xuất thêm quy định về trách nhiệm giải trình của chủ tịch UBND. 

Ông đề nghị bổ sung việc công khai các quyết định của chính quyền địa phương, đặc biệt là quyết định liên quan đến chính sách đất đai, quy hoạch, ngân sách. Cần tăng cường đại biểu chuyên trách, tăng cường khả năng hoạt động giám sát của HĐND.

“Khối lượng nhiệm vụ của chính quyền cấp xã rất lớn, hàng chục nhóm thuộc về cấp xãnếu không tăng cường đại biểu chuyên trách để giám sát hoạt động này thì có thể nói rất khó phát huy quyền, nghĩa vụ của cơ quan dân cử trước những sự thay đổi lớn”, ông An nói.

Đại biểu An đề xuất cơ chế lãnh đạo tỉnh, thành phố “cầm tay chỉ việc” cho cấp xã để quyết định việc khó. Theo ông, để tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quyền và lợi ích của nhân dân, trong trường hợp cần thiết chủ tịch UBND cấp tỉnh, thành phố có thể trực tiếp giải quyết những việc cấp dưới, hoặc của UBND cấp xã.

Theo ông An, “trường hợp cần thiết” ở đây là trường hợp việc làm đó nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quyền và lợi ích của nhân dân và cũng quy định rõ chỉ thực hiện ở giai đoạn đầu khi mới sắp xếp, sáp nhập. Giai đoạn này lãnh đạo cấp tỉnh mới “cầm tay, chỉ việc” cho lãnh đạo cấp xã, khi bộ máy hành chính hoạt động nhuần nhuyễn rồi sẽ thôi.

Cần cơ chế loại trừ tránh địa phương “đùn” việc cho Trung ương

Đại biểu Nguyễn Hải Dũng (Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định) cho biết: Tại điểm G, Khoản 2, Điều 11 Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi có phân định thẩm quyền của địa phương.

Theo đó, những vấn đề liên quan đến phạm vi từ hai xã trở lên trong một tỉnh thì thuộc thẩm quyền giải quyết của chính quyền địa phương cấp tỉnh. Còn những vấn đề liên quan đến phạm vi hai xã trở lên của hai tỉnh thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan Nhà nước trung ương.

Theo ông Dũng, thực tế nếu hai xã giáp nhau, nhưng thuộc địa giới hành chính của hai tỉnh, ví dụ như xả thải, ô nhiễm môi trường, xã này làm bờ kè làm ảnh hưởng xã kia, nước thải chăn nuôi xã này ảnh hưởng xã kia… mà không thể giải quyết được do phụ thuộc vào địa giới, phạm vi của hai tỉnh thì phải đưa lên cơ quan nhà nước ở trung ương giải quyết.

Ông Dũng cho rằng, những vấn đề này mà đẩy lên trung ương sẽ gây phức tạp, tốn kém thời gian, huy động nhiều cơ quan phải tham gia, trong khi những việc như này chính quyền hai tỉnh có thể giải quyết được. Mặt khác, quy định dự thảo Luật như vậy nguy cơ địa phương đẩy việc lên trung ương mà không giải quyết ngay từ đầu, không thể hiện được mục tiêu gần dân, sát dân.

Do đó, ông Dũng đề nghị xử lý theo cách đơn giản hơn là địa phương quyết, địa phương thực hiện và địa phương chịu trách nhiệm. Ông Dũng đề nghị có phương án loại trừ là: “Trừ trường hợp địa phương không tự giải quyết được vấn đề” mới đưa lên trung ương.

Đại biểu Nguyễn Duy Minh (Đoàn ĐBQH TP.Đà Nẵng) tán đồng với việc Quốc hội ban hành Nghị quyết của Quốc hội để sửa đổi Hiến Pháp năm 2013.

Đại biểu Minh đề xuất sửa đổi một số nội dung về quyết định giao thẩm quyền cho Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trong lập, giải thể đơn vị hành chính đối với cấp xã nhằm tạo điều kiện linh hoạt hơn cho địa phương trong việc tổ chức chính quyền cấp xã mới. Điều này dựa trên các điều kiện khác nhau của mỗi địa phương như diễn biến đời sống kinh tế xã hội, hạ tầng xã hội, ứng dụng số của mỗi địa phương.

Ông Minh đề nghị điều chỉnh theo hướng: Quốc hội quyết định thành lập, giải thể, chia đơn vị hành chính cấp tỉnh. Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định định thành lập, giải thể, chia đơn vị hành chính, địa giới, đổi tên đơn vị hành chính cấp xã ở các vùng biên giới, hải đảo giáp ranh hai tỉnh. Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới, đổi tên đơn vị hành chính cấp xã.

×