Quyền thừa kế đất nông nghiệp của cán bộ, công chức

Theo Luật sư Hoàng Anh Sơn, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh, Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định rằng cán bộ, công chức hoàn toàn có quyền nhận thừa kế đất nông nghiệp. Quyền thừa kế này được Hiến pháp và pháp luật dân sự bảo đảm, không có sự phân biệt giữa cán bộ, công chức và người dân bình thường.

Vậy cán bộ, công chức khi nhận thừa kế đất nông nghiệp cần lưu ý điều gì? Cùng tìm hiểu ngay!

Cụ thể, khoản 7, khoản 8, Điều 45, Luật Đất đai 2024 quy định về điều kiện thực hiện các quyền đối với quyền sử dụng đất, bao gồm: chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất. 

Cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nếu nhận chuyển nhượng hoặc tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa vượt quá hạn mức quy định tại Điều 176 của Luật này, thì phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa theo quy định tại khoản 6 Điều này. Phương án này phải được Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt. 

Các trường hợp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất quy định như sau:

Tổ chức kinh tế không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng của cá nhân, trừ trường hợp được chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt;

Cá nhân không sinh sống trong khu vực rừng phòng hộ, rừng đặc dụng thì không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất ở và đất khác trong khu vực rừng phòng hộ, trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, phân khu phục hồi sinh thái thuộc rừng đặc dụng.

Tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư, tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài mà pháp luật không cho phép nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất.

Bên cạnh đó, điểm g, khoản 1 Điều 28 Luật Đất đai năm 2024 quy định: Tổ chức trong nước, cá nhân, cộng đồng dân cư được nhận thừa kế quyền sử dụng đất;

Như vậy, pháp luật chỉ hạn chế các trường hợp không được nhận chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất chứ không cấm cán bộ, công chức nhận thừa kế đất nông nghiệp.

Điều kiện chuyển đổi sử dụng đất nông nghiệp

Cần lưu ý quy định tại Điều 47, Luật Đất đai năm 2024 quy định về điều kiện chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp: "Cá nhân sử dụng đất nông nghiệp do được Nhà nước giao đất, do chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, nhận thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất hợp pháp từ người khác thì chỉ được chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp trong cùng đơn vị hành chính cấp tỉnh cho cá nhân khác và không phải nộp thuế thu nhập từ việc chuyển đổi quyền sử dụng đất và lệ phí trước bạ".

Như vậy, không được thực hiện chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp được nhận thừa kế cho người ở tỉnh khác mà chỉ được chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp trong cùng đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Việc thừa kế đất nông nghiệp của cán bộ, công chức có thể diễn ra theo hai hình thức: thừa kế theo pháp luật hoặc thừa kế theo di chúc.

Thừa kế theo pháp luật được quy định tại Điều 649, Bộ luật Dân sự 2015 như sau: Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 651, Bộ luật Dân sự 2015, Người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

Hàng thừa kế thứ nhất (vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, con đẻ, con nuôi), hàng thừa kế thứ hai (ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại) và hàng thừa kế thứ ba (cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại).  

Thừa kế theo di chúc: Người có quyền sử dụng đất nông nghiệp có thể lập di chúc để chỉ định người thừa kế. Trong trường hợp này, cán bộ, công chức có thể được chỉ định là người thừa kế trong di chúc.

Lưu ý: Mặc dù cán bộ, công chức có quyền thừa kế đất nông nghiệp, việc sử dụng đất sau khi thừa kế cần tuân thủ các quy định của pháp luật về đất đai.

×