Bình luận
0
Kim sách Đế hệ thi là một cuốn sách vô cùng độc đáo, có một không hai của Việt Nam. Với khối lượng “khủng” lên tới hơn 4kg vàng ròng, cuốn kim sách này đã trở thành tâm điểm khiến nhiều người muốn chiêm ngưỡng và tìm hiểu về nguồn gốc của nó.
Kim sách Đế hệ thi đã được công nhận là bảo vật quốc gia Việt Nam.
Dưới thời Minh Mạng, có một quyển sách mang nội dung đặc biệt. Đó là dịp nhà vua làm bài thơ "Đế hệ thi" và 10 bài "Phiên hệ thi" theo thể ngũ ngôn tứ tuyệt để đặt chữ lót sẵn cho 20 thế hệ con cháu thuộc dòng chính của mình và thuộc 10 dòng phụ (phiên hệ) của 10 anh em trai của nhà vua.
Kim sách Đế hệ thi dài 23,2cm, rộng 13,7cm, dày 1,6cm và nặng 4,2 kg làm bằng vàng ròng (khối lượng tương đương với hơn 100 lượng vàng hiện nay); gáy đóng 4 khuyên tròn. Kim sách được làm theo khổ chữ nhật đứng, gồm có 13 tờ; bìa trước và sau chạm hình rồng 5 móng, vân mây tượng trưng cho vương quyền, 11 tờ ruột khắc sách văn.
Kim sách Đế hệ thi. (Nguồn: baotanglichsu.vn)
Ngoài giá trị quý hiếm với số lượng vàng "khủng" để tạo tác thì Kim sách Đế hệ thi còn mang giá trị lớn về văn hóa, lịch sử.
Kim sách có chạm khắc bài thơ "Đế hệ thi" được vua Minh Mạng dùng để đặt tên đệm cho 11 đời vua nhà Nguyễn, từ Thiệu Trị tới Bảo Đại. Ngoài Kim sách Đế hệ thi, triều Nguyễn cũng có nhiều bộ Kim sách khác mang giá trị lớn, hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng lịch sử Quốc gia.
Phần lớn kim sách, bao gồm cả của các phi tần, hoàng thái hậu, thái hoàng thái hậu, có số tờ lẻ từ 5, 7 đến 9 tờ; duy chỉ có một số sách của các hoàng hậu có số tờ chẵn, trong đó các hoàng hậu thời chúa Nguyễn được 4 tờ, còn các hoàng hậu đương triều được 6 tờ. Sách của các hoàng đế thường là 9 tờ vàng, có kích thước lớn nhất và cũng nặng nhất.
Kim sách Đế hệ thi là trường hợp đặc biệt, dùng tới 13 tờ vàng.
Nội dung bài thơ "Đế hệ thi" được khắc lên Kim sách. (Nguồn: Báo Đảng Cộng Sản)
Theo "Đại Nam thực lục", năm 1816, hoàng đế Gia Long lập hoàng thái tử Nguyễn Phúc Đảm (tức hoàng đế kế vị Minh Mệnh), ban cho kim sách, kim bảo. Sách dùng 5 tờ vàng, dài 5 tấc 6 phân 6 li, ngang 2 tấc 2 phân 4 ly, mỗi tờ dày 2 ly; ấn đúc bằng vàng, núm bằng con rồng ngồi, vuông 2 tấc 4 phân 3 ly, dày 3 phân 2 ly, khắc bốn chữ triện "Hoàng Thái tử bảo".
Còn các hoàng thân, hoàng tử, hoàng tôn khi được phong tước công hầu thì dùng sách bạc mạ vàng 5 tờ, dài 5 tấc 4 phân, ngang 3 tấc 2 phân 4 ly, mỗi tờ dầy 2 ly. Ấn cũng bằng bạc mạ vàng, vuông 2 tấc 3 phân 4 ly, dầy 2 phân 7 ly, núm đều làm hình con cù (một loại rồng không sừng, không râu, không bờm)(1)
Vua Minh Mạng dùng bài thơ "Đế hệ thi" để đặt tên cho các thế hệ con cháu nối tiếp bậc đế vương. (Nguồn: Bảo tàng Hà Tĩnh)
Vua Minh Mạng (1791 - 1840) là vị vua thứ hai của triều đại nhà Nguyễn. Ông là một người văn võ tinh thông, chính ông đã cho xây dựng và kiến thiết kinh đô Huế tráng lệ mà ngày nay đã được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới.
Là một vị vua đa tài và có tầm nhìn xa nên ông rất quan ngại về họa tranh chấp quyền lực trong hoàng tộc. Ông đã sớm nghĩ ra phép đặt tên đôi cho dòng đế (vua) và dòng thân (anh em). Minh Mạng dựa theo thuyết Chính danh của Khổng Mạnh, ông sai Khê đình hầu Đinh Hồng Phiên (Đinh Nguyễn Phiên) làm ra 2 bộ thơ "Đế hệ thi" và "Phiên hệ thi" để đặt tên cho con cháu và các anh em hoàng tộc.
"Đế hệ thi" được làm theo thể tứ tuyệt, có 20 chữ với ý nghĩa tốt lành và uyên bác, dùng làm từ đứng trước cho 20 đời nối tiếp sau kể từ đời vua Minh Mệnh nguyên văn như sau:
Miên, Hồng, Ưng, Bửu, Vĩnh
Bảo, Quý, Định, Long Trường
Hiền, Năng, Kham, Kế, Thuật
Thế, Thoại, Quốc, Gia, Xương(2)
Trong bài thơ, chữ nào cũng mang ý nghĩa tốt lành, như Miên là trường cửu phúc duyên, Vĩnh là trường khí anh hùng.
Luật sư, nhà văn Phạm Khắc Hòe từng nhận định: "Sáng tạo ra phép đặt tên đôi như vậy, vua Minh Mạng còn tin rằng sẽ đảm bảo chiếc ngai vàng cho con cháu trực hệ của mình ít nhất cũng được 20 đời, tức là khoảng 500 năm".
Một trang trong "Thánh chế mạng danh kim sách" có khắc bài Đế hệ thi. (Nguồn: Bảo tàng lịch sử quốc gia Việt Nam)
Theo phép này, tất cả con trai của vua Minh Mệnh đều phải có từ đứng trước làMiên, sau là tên do Hoàng gia đặt; con trai của thế hệ Miên đều phải có tên bắt đầu bằng Hồng(Hường), sau là tên do Hoàng gia đặt; con trai của thế hệHồng lại lấy từ đứng trước làƯng, sau là tên do Hoàng gia đặt... cứ thế đến hết 20 chữ của bài thơĐế hệ.
Với Đế hệ thi, vua Minh Mệnh mong muốn thế hệ sau truyền nối ngôi vua tới 20 đời, được 500 năm. Tuy nhiên, cuối cùng thì chính thức dừng lại ở chữVĩnh, tức thế hệ thứ 5, đời vua thứ 13 triều Nguyễn.
Tháng 8/1945, vua Bảo Đại thoái vị và đã chuyển giao toàn bộ bảo vật hoàng cung cho chính phủ lâm thời. Số bảo vật này khoảng gần 3.000 món, được chuyển ra Hà Nội. Sau hơn nửa thế kỷ nằm im trong kho bảo quản, đến năm 2007 thì số bảo vật này được chuyển về Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam.
Lúc này, nhiều người mới biết trong số hiện vật quý giá đó có 94 kim sách, trong đó có báu vật đặc biệt - Thánh chế mạng danh kim sách, do vua Minh Mạng ban hành vào năm 1823.
Báu vật "Thánh chế mạng danh kim sách" do vua Minh Mạng ban hành vào năm 1823. (Nguồn: Cục di sản văn hóa Việt Nam)
Có thể nói Kim sách Đế hệ thi có giá trị vô cùng đặc biệt trong tổng số 94 kim sách triều Nguyễn đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Kim sách này biểu trưng cho quyền lực của triều đình nhà Nguyễn, đồng thời còn là nguồn sử liệu quan trọng về lịch sử và văn hóa, gắn liền với vương triều Nguyễn và lịch sử, văn hóa dân tộc Việt Nam ở cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX.
Nội dung kim sách không chỉ phản ánh về nội bộ hoàng tộc nhà Nguyễn mà còn thể hiện rõ ý thức hệ tư tưởng trong đường lối trị nước của triều Nguyễn, cũng như giáo dục sâu sắc ý thức tông tộc, ý thức duy trì, củng cố dòng họ của mình. Không chỉ vậy Kim sách Đế hệ thi còn là bảo vật quốc gia vô giá, là tài sản tri thức đặc sắc của dân tộc Việt – một cuốn tài liệu sử bằng vàng ròng vô giá.
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế khẳng định: "Từ trước đến nay, hậu thế chỉ biết đến những tư liệu bằng giấy, lụa còn sách bằng vàng, bạc rất quý hiếm. Các cuốn kim sách, kim ấn là dấu ấn lịch sử, văn hóa, cũng là nguồn sử liệu tương đối tin cậy, phần nào cho hậu thế biết được cuộc sống gia đình vua chúa xưa kia và biến động của một vương triều".
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, mong ước của vua Minh Mạng không thể nào thực hiện được. Ngôi vị đế vương chỉ truyền được tới đời vua thứ 13 là Bảo Đại tức chữ "Vĩnh" – chữ thứ 5 trong Đế hệ thi, chấm dứt triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.
(1) Đại Nam thực lục là bộ biên niên sử Việt Nam viết về triều đại các chúa Nguyễn và các vua nhà Nguyễn. Đại Nam thực lục gồm 584 quyển, viết bằng chữ Hán thể văn ngôn và ghi chép các sự kiện lịch sử tới năm 1925 (không bao gồm vua Bảo Đại).
(2) Theo tài liệu của Cục di sản văn hóa
Về sự việc sáu nước bị diệt vong, Tô Tuân cho rằng nếu các nước này không lấy đất hối lộ nước Tần, mà là cấp cho người có tài năng, thế thì sáu nước không chỉ không vong, mà nước Tần sẽ sợ đến mức ăn cơm nuốt không trôi…
Trong cuộc đọ sức tại lượt trận thứ 2 bảng B FIFA Club World Cup 2025™, Paris Saint-Germain thi đấu hoàn toàn áp đảo nhưng do công cùn, thủ kém nên đương kim vô địch Champions League đã bất ngờ để thua 0-1 trước Botafogo.
Chia sẻ
Nhằm hưởng ứng sự kiện nghệ sĩ quốc tế G-Dragon sẽ biểu diễn tại Sân vận động Mỹ Đình, Hà Nội vào ngày 21/6, sân bay Đà Nẵng đã triển khai chiến dịch đặc biệt “Welcome VIP” tại nhà ga quốc tế T2.
Chia sẻ
Trước đây, ông Huỳnh Văn Thắng (xã Kiến Bình, huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An) trồng lúa nhưng không hiệu quả, thu nhập bấp bênh. Sau một lần tham quan mô hình nuôi ba ba ở tỉnh Hậu Giang, ông thích nuôi con đặc sản này rồi tìm hiểu cách nuôi qua các kênh thông tin đại chúng.
Chia sẻ
Sáng 20/6, từ 8h đến 8h30, toàn bộ 58 xã, phường trên địa bàn tỉnh Bình Định đã đồng loạt tổ chức buổi thử nghiệm tiếp nhận và xử lý thủ tục hành chính, thông qua hệ thống số hóa. Đây là bước chuẩn bị quan trọng trước khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7 tới.
Chia sẻ
Việc Agribank tiếp tục có mặt trong danh sách Fortune Southeast Asia 500 một lần nữa khẳng định uy tín và quy mô của ngân hàng. Agribank hiện là một trong những ngân hàng thương mại nhà nước hàng đầu Việt Nam, giữ vai trò chủ lực trong hệ thống tài chính ngân hàng của cả nước.
Chia sẻ
Giám đốc Công an tỉnh Long An đã tuyển chọn công dân vào CAND đối với chị Nguyễn Thị Thúy Diễn . Chị Diễn là em gái của liệt sĩ Nguyễn Xuân Hào, nguyên cán bộ CSGT huyện Đức Hòa, Long An.
Chia sẻ
Trong những năm qua, PC Đắk Nông đã đóng vai trò không nhỏ trong việc triển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM). Từ đó, chất lượng dịch vụ cung cấp điện ở nông thôn đã có chuyển biến rõ rệt, góp phần quan trọng làm thay đổi diện mạo nông thôn, đáp ứng cơ bản nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của người dân.
Chia sẻ
Cùng với việc lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ đảm bảo cung cấp điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, thời gian qua, Công ty Điện lực Đắk Nông (PC Đắk Nông) còn luôn tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội, đồng hành với địa phương thực hiện tốt công tác nhân đạo, từ thiện... Qua đó, góp phần lan tỏa tinh thần tương thân tương ái, chia sẻ với cộng đồng.
Chia sẻ
Thép cây trên sàn giao dịch tương lai Thượng Hải (SHFE) giao tháng 2/2025 giảm 1 Nhân dân tệ, xuống mức 2.979 Nhân dân tệ/tấn.
Chia sẻ
Nhiều người dân từ các tỉnh phía Bắc như Thái Bình, Cao Bằng đã chọn xã Ia Hla (huyện Chư Pưh, tỉnh Gia Lai) làm nơi lập nghiệp, mang theo giấc mơ đổi đời.
Chia sẻ
Trong bất động sản, có một quy luật luôn đúng: vị trí kết nối và hạ tầng đồng bộ là bệ phóng tạo nên sức bật giá trị. Theo đó, các khu vực được quy hoạch theo mô hình TOD, nằm dọc các trục giao thông chiến lược, sẽ là “thỏi nam châm” hút nhà đầu tư nhờ tiềm năng tăng giá vượt trội và bền vững.
Chia sẻ
3 con giáp được hứa hẹn có vận may rực rỡ vào 10 ngày cuối tháng 6, khi Thần Tài chính thức "ghé thăm", tài lộc hanh thông, có cơ hội làm ăn bất ngờ.
Chia sẻ
Từ ngày 14/6 đến 14/7/2025, Vincom Red Sale 2025 - Lễ hội mua sắm chính hãng lớn nhất mùa hè chính thức diễn ra trên 88 TTTM Vincom trên toàn quốc với loạt ưu đãi giảm giá sâu lên đến hơn 70%, cơ hội trúng xe điện VinFast VF 3, hàng loạt voucher mua sắm giá trị cao và cơ hội tham gia các hoạt động trải nghiệm hấp dẫn.
Chia sẻ
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rời hội nghị thượng đỉnh G7 sớm hơn dự kiến được cho là do ông không ưa Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và không muốn gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, tờ Financial Times cho biết.
Chia sẻ
Các vấn đề tồn đọng ở các cơ quan báo chí chính thống hiện nay là gì? Giải quyết ra sao để đưa cơ quan báo chí vươn lên, phát triển theo hướng bền vững? Chúng tôi tìm đến Báo Người Lao Động - một tờ báo ở TP.HCM nhưng đang vươn lên vị trí những tờ báo top đầu cả nước để hỏi chuyện vị "thuyền trưởng" Tô Đình Tuân.
Chia sẻ
Trả lời phỏng vấn báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt, ông Phạm Hồng Thu, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Sơn La cho biết: Sơn La không ngừng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, đưa văn hóa trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ở địa phương.
Chia sẻ
Chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam sẽ diễn ra vào 20h tối 20/6 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1.
Chia sẻ
“Báo chí phải đầu tư vào sản phẩm nội dung có chiều sâu, khác biệt, và định vị rõ nét, có thể là các phóng sự điều tra, tác phẩm báo chí dữ liệu, bản tin chuyên biệt theo lĩnh vực...” - PGS -TS Đinh Thị Thu Hằng - Viện trưởng Viện Báo chí - Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, chia sẻ như vậy về hướng đi của các cơ quan báo chí trong giai đoạn mới.
Chia sẻ
Ngày 20/6, Quốc hội làm việc ở hội trường tiếp tục tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Chia sẻ
Với vai trò là đơn vị chuyên tổ chức tour và hỗ trợ du lịch tại Quảng Bình, Công ty TNHH Hải Anh Booking không chỉ cung cấp dịch vụ mà còn là người bạn đồng hành đáng tin cậy của hàng trăm đoàn khách công ty, cơ quan, tổ chức. Bằng sự chuyên nghiệp, linh hoạt và am hiểu địa phương, Hải Anh Booking góp phần mang đến những chuyến đi trọn vẹn, tiết kiệm và đáng nhớ tại vùng đất di sản này.
Chia sẻ
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tuyệt đối không được để xảy ra gián đoạn trong lãnh đạo, chỉ đạo ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai trong quá trình thực hiện sáp nhập cấp tỉnh, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Chia sẻ
Không phải ngẫu nhiên mà hơn 10.000 hộp WelKids ADEK đã được đặt trước chỉ trong thời gian ngắn. Điều đặc biệt là nhiều mẹ sẵn sàng chờ cả tháng chỉ để mua đúng sản phẩm này cho con. Bởi lẽ trên thị trường gần như không có sản phẩm nào có thể thay thế được WelKids ADEK.
Chia sẻ
CLB CAHN chiêu mộ cầu thủ Việt kiều thuộc đội bóng tại Premier League; Mason Mount sắp rời M.U; HLV Mourinho có thể làm thầy của Neymar; 2 đội bóng theo đuổi Moise Kean; Bạn gái Ronaldo làm đẹp rất kỹ lưỡng.
Chia sẻ
Trong những năm gần đây, tỉnh Quảng Bình đang từng bước khẳng định hướng đi bền vững trong công cuộc giảm nghèo thông qua việc chuyển đổi phương thức sản xuất nông nghiệp, đưa khoa học công nghệ vào đồng ruộng. Những mô hình ứng dụng máy bay không người lái để gieo sạ và phun thuốc bảo vệ thực vật đã bắt đầu phát huy hiệu quả rõ rệt, không chỉ tiết kiệm chi phí, sức lao động mà còn mở ra triển vọng nâng cao năng suất, tăng thu nhập cho người dân.
Chia sẻ
Ông Vũ Đăng Đồng, Giám đốc Trung tâm chẩn đoán thú y (Tập đoàn Dabaco) đánh giá: Tuyến bài điều tra của Báo điện tử Dân Việt phản ánh: Nỗi lo chất lượng vaccine dịch tả lợn châu Phi, chúng tôi thấy rất đúng thực tế. Hiện, nhiều người nuôi lợn còn e ngại dùng vaccine mới vì chưa thực sự tin tưởng, bà con vẫn trông chờ vào phản ứng của các doanh nghiệp lớn.
Chia sẻ
Với quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của người dân, bức tranh nông thôn mới ở xã vùng cao Kim Sơn (huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai) đang ngày càng khởi sắc.
Chia sẻ
Giá USD hôm nay 20/6: Đồng USD mạnh lên sau khi Cục Dự trữ Liên bang công bố giữ nguyên lãi suất nhưng ngược lại, những bất định về sự trực tiếp tham gia của Mỹ vào cuộc xung đột Israel-Iran đã kìm hãm đà tăng. Trong nước, tỷ giá ngân hàng đồng loạt tăng.
Chia sẻ
Sáng nay 20/6, Lữ đoàn 249, Binh chủng Công binh đã đưa cầu phao hoạt động trở lại, phục vụ nhu cầu di chuyển của người dân.
Chia sẻ
Việc sắp xếp, sáp nhập tỉnh Tiền Giang với tỉnh Đồng Tháp thành 1 đơn vị hành chính cấp tỉnh mới giúp tăng cường hơn nữa thế mạnh của địa phương, tạo nên một hành lang kinh tế dọc sông Tiền trải dài từ khu vực biên giới đến Biển Đông.
Chia sẻ
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu Hà Nội xóa bỏ tư duy “không vội được đâu” để bứt phá. Đây không chỉ là chỉ đạo về tốc độ hành động, mà là thông điệp cải cách thể chế sâu sắc, đặt nền móng cho một mô hình chính quyền kiến tạo, đổi mới và dám chịu trách nhiệm.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Minh Hiếu 
