Bình luận
0
Sách Đại Nam thực lục, tập 3, sđd, tr.697 cho biết ở 6 tỉnh phía nam, vua Minh Mạng cấp quan phòng, ấn, triện mới cho Tổng đốc, Tuần phủ, Bố chánh, Án sát, Lãnh binh… vì “phần nhiều không biết thất lạc vào đâu” và “để tỏ ra đổi mới”. “Duy ấn quan phòng Tổng đốc An - Hà, ấn triện tỉnh Biên Hòa, Vĩnh Long, Định Tường hãy còn, thì không thay đổi”.
Vua Minh Mạng (bên trái) qua nét vẽ của người châu Âu. Ảnh: TL
Bấy giờ, chức vụ trọng yếu ở các tỉnh là Tổng đốc và Tuần phủ đa phần do võ quan nắm giữ, điều này chỉ thay đổi vào giai đoạn cuối triều Minh Mạng. Đầu thời Pháp thuộc, chính quyền thuộc địa Nam kỳ cũng trải qua giai đoạn dài do các Thống soái quân sự đứng đầu, mãi đến năm 1879 mới xuất hiện Thống đốc dân sự đầu tiên.
Sau khi vua Minh Mạng đặt tên gọi cho “Nam Bắc trực, Tả Hữu kỳ và Nam Bắc kỳ (Quảng Nam, Quảng Ngãi là Nam trực; Quảng Trị, Quảng Bình là Bắc trực; Bình Định đến Bình Thuận là Tả kỳ; Hà Tĩnh đến Thanh Hoa (nay là tỉnh Thanh Hóa) là Hữu kỳ; Biên Hòa đến Hà Tiên là Nam kỳ; Ninh Bình đến Lạng Sơn là Bắc kỳ)”.
Theo Đại Nam thực lục (tập 4, nhóm dịch, NXB Giáo dục, 2007, tr.202) thì danh xưng Nam kỳ chính thức được vua Minh Mạng ra đời dù rằng đã xuất hiện trước đó trong các thư tịch, về sau dân gian quen gọi là Nam kỳ lục tỉnh (南圻六省).
Một vị quan Đại Nam ở Nam kỳ thời Minh Mạng. Ảnh: John Crawfurd
Và những năm đầu thập niên 1830, sau khi xóa bỏ lần lượt Bắc thành và Gia Định thành, vua Minh Mạng tiến hành cuộc cải cách hành chính quan trọng ngay sau đó. Thời vua Gia Long, bộ máy hành chính vận hành theo cơ chế phân quyền. Đàng Ngoài và Đàng Trong cũ được phân chia lại thành 27 trấn, doanh (hoặc dinh), triều đình Huế trực tiếp quản lý 4 doanh (Kinh kỳ) Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Đức (sau đổi thành phủ Thừa Thiên), Quảng Nam và 7 trấn từ Nghệ An đến Bình Thuận.
Năm 1802, vua Gia Long thành lập Bắc thành, đặt chức quan Tổng trấn, ủy quyền cho quản lý trực tiếp 11 trấn (nội, ngoại) ở vùng đất phía bắc. Sáu năm sau, 5 trấn phía nam từ Bình Thuận trở vào được gọi là Gia Định thành. Đến năm 1826, vua cho đổi các doanh thành trấn.
Nam kỳ xưa. Ảnh: Albert Morice
Đứng đầu hai bộ máy hành chính Bắc thành và Gia Định thành là quan Tổng trấn. Năm 1831, Bắc thành chính thức giải thể, cuộc cải cách hành chính của vua Minh Mạng bắt đầu từ tháng 10 ÂL năm 1831 ở phía bắc.
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia ghi nhận: "Trong nhiều năm trị vì, vua Minh Mạng ban bố hàng loạt cải cách quốc nội. Ông đổi tên nước Việt Nam thành Đại Nam, lập thêm Nội các và Cơ mật viện ở Huế, bãi bỏ chức Tổng trấn Bắc thành và Gia Định thành, đổi trấn thành tỉnh, củng cố chế độ lưu quan ở miền núi. Quân đội cũng được chú trọng xây dựng (do liên tục diễn ra nội loạn và chiến tranh giành lãnh thổ với lân bang)".
Vua Minh Mạng còn cử quan đôn đốc khai hoang ở ven biển Bắc kỳ và Nam kỳ. Ông cũng rất quan tâm đến việc duy trì nền khoa cử Nho giáo, năm 1822 ông mở lại các kỳ thi Hội, thi Đình ở kinh đô để tuyển chọn nhân tài (...). Và rồi đúng một năm sau đó, ba tháng sau cái chết của Tổng trấn Lê Văn Duyệt, Gia Định thành cũng chịu chung số phận. Quyền lực của người Gia Định không còn, cũng kết thúc luôn quyền lực quân sự, và cả dân sự, của các viên võ quan nắm quyền Tổng trấn.
La Quán Trung có thể nói là một fan cứng của Gia Cát Lượng, nhưng nếu Gia Cát Lượng không xuất sắc, không nổi bật, La Quán Trung có thể là một fan hâm mộ của Gia Cát Lượng?
Nữ đạo diễn Mỹ được phát hiện bị sát hại tại nhà riêng, trong tình trạng bị quấn trong chăn và bịt miệng bằng băng dính. Cảnh sát điều tra theo hướng giết người, cướp của.
Chia sẻ
Ngày 19/6, Ban Chỉ đạo xây dựng các Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính 2 cấp tỉnh Điện Biên tổ chức hội nghị đánh giá tiến độ thực hiện các đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính hai cấp.
Chia sẻ
Sau quá trình đám phán và thảo luận, CLB CAHN và tiền đạo Phan Văn Đức đã chính thức tìm được tiếng nói chung về 1 bản gia hạn hợp đồng mới.
Chia sẻ
Khi nhắc đến những doanh nghiệp hàng đầu khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực xây dựng và hạ tầng giao thông đô thị, cái tên Gamuda Berhad luôn nổi bật với năng lực thi công vượt trội và chiến lược quốc tế hóa nhất quán. Không chỉ kiến tạo các tuyến đường sắt đô thị hiện đại tại Malaysia, Gamuda còn liên tục khẳng định vị thế toàn cầu khi mở rộng hoạt động sang Singapore, Đài Loan, Úc và nhiều thị trường trọng điểm khác. Đặc biệt, tháng 6/2024, tập đoàn này được tổ chức xếp hạng uy tín Institutional Investor Research (II Research) công bố thuộc Top 3 doanh nghiệp xây dựng – hạ tầng hàng đầu châu Á (không tính Nhật Bản), minh chứng cho uy tín và tầm vóc của Gamuda trên bản đồ hạ tầng thế giới.
Chia sẻ
Rạng sáng 19/6, Nga phát động một đợt tấn công bằng máy bay không người lái quy mô lớn nhằm vào Ukraine, với hơn 100 UAV được phóng từ năm hướng khác nhau. Mặc dù Ukraine nỗ lực phòng thủ, nhiều mục tiêu vẫn bị UAV đánh trúng, theo báo cáo từ Không quân Ukraine.
Chia sẻ
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và các văn bản liên quan về các loại thực phẩm bắt buộc phải bổ sung vi chất dinh dưỡng (trong đó có dầu ăn). Thế nhưng, thực tế lâu nay, trong "mê hồn trận" của thị trường dầu ăn giá rẻ, có không ít loại dầu ăn không bổ sung vi chất dinh dưỡng.
Chia sẻ
Ngay sau Đại hội VI của Đảng (1986), thay vì phát biểu hùng biện, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh chọn viết báo. Loạt bài ký tên N.V.L trên Nhân Dân trở thành động lực chính trị mạnh mẽ, khuyến khích báo chí xông pha phản ánh sự thật, đặc biệt là các bất công ở nông thôn. Đây là thời kỳ mà chỉ cần một bài báo đúng sự thật, có thể làm thay đổi cả chính sách hoặc số phận một cộng đồng.
Chia sẻ
Ở Việt Nam, rau sam thường mọc hoang dại rất nhiều ở ven đường, xó vườn mà không mấy ai quan tâm, nhưng loại cây này lại được coi là “thần dược” tại nhiều nước trên thế giới.
Chia sẻ
Vận hành mạnh mẽ, công nghệ cao cấp, chi phí sử dụng hợp lý và ưu đãi hấp dẫn là những yếu tố khiến VinFast VF 8 “lọt tầm ngắm” của nhiều khách hàng cũng như nhận được đánh giá cao từ giới chuyên môn.
Chia sẻ
Taekwondo Việt Nam muốn sớm đua vé đến Olympic 2028 khi tổ chức Giải taekwondo quốc tế G1 giúp các võ sĩ tích luỹ điểm hướng đến thế vận hội 2028.
Chia sẻ
Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra ngày 19/6 đã công khai xin lỗi sau khi đoạn ghi âm cuộc gọi với cựu Thủ tướng - Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen bị rò rỉ mới đây, khiến công chúng giận dữ và đẩy chính phủ của bà vào bờ vực sụp đổ.
Chia sẻ
Tọa đàm “VACCINE DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI: LÀM GÌ ĐỂ NÔNG DÂN TIN TƯỞNG, SỬ DỤNG?” do báo NTNN/Dân Việt tổ chức sáng 19/6 khuyến nghị các giải pháp để người dân tin tưởng sử dụng vaccine trong phòng chống dịch bệnh tả lợn châu Phi trong bối cảnh virus liên tục xuất hiện các biến chủng mới.
Chia sẻ
Ngày nay, mỗi khi đứng trước một ngọn tháp cổ cao chót vót, nhiều người có thể nghĩ đơn giản: "Chắc tổ tiên mình xây để... ngắm cảnh?". Nhưng nếu bạn nghĩ như vậy, thì thực sự đã đánh giá quá thấp sự uyên thâm và sáng tạo của người xưa rồi.
Chia sẻ
Đây là chia sẻ của ông Lã Văn Đoàn, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nông dân tỉnh Bắc Giang tại Tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Vai trò của Hội Nông dân trong tuyên truyền, vận động giảm nghèo bền vững" về kết quả triển khai thực hiện công tác giảm nghèo bền vững của Hội Nông dân tỉnh Bắc Giang.
Chia sẻ
Một cơn mưa lớn kéo dài gần hai tiếng đồng hồ vào chiều nay đã khiến nhiều khu vực tại TP.HCM chìm trong biển nước, gây ra tình trạng ngập lụt nghiêm trọng, đặc biệt là tại TP.Thủ Đức. Các tuyến đường trọng điểm như Tô Ngọc Vân và Lê Văn Việt đã chứng kiến mức ngập sâu từ 30 đến 50cm, khiến cuộc sống của người dân bị đảo lộn hoàn toàn.
Chia sẻ
Sáng 19/6, Liên đoàn Pickleball Đà Nẵng đã tổ chức họp báo công bố Giải Pickleball Doanh nghiệp thành phố Đà Nẵng năm 2025 tranh cúp DPF.
Chia sẻ
Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai vừa tổ chức hội nghị công bố hoàn thành và tổng kết chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn.
Chia sẻ
Tiếp tục Kỳ họp thứ 9, chiều 19/6, Quốc hội khóa XV tiến hành phiên chất vấn Bộ trưởng GDĐT Nguyễn Kim Sơn lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Chia sẻ
Bầu Đức làm cách mạng, HAGL “tan đàn, xẻ nghé”; Florian Wirtz bay tới Anh để hoàn tất hợp đồng kỷ lục; Newcastle hét giá Alexander Isak, thách thức Liverpool; Arsenal trên bờ vực mất trắng Partey; Cầu thủ tuổi teen và bố đuối nước trong buổi lái thử xe.
Chia sẻ
Liên quan đến công tác đấu giá quyền sử dụng đất, lãnh đạo TP.HCM yêu cầu xử lý nghiêm các trường hợp có dấu hiệu thông đồng, dìm giá, thao túng giá, lợi dụng đấu giá để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.
Chia sẻ
Phía Hoa Kỳ đã đánh giá cao thiện chí, nỗ lực của Việt Nam trong đàm phán; khẳng định Hoa Kỳ rất coi trọng quan hệ với Việt Nam; ghi nhận ý kiến đề xuất và quan tâm của Việt Nam, xem đó là cơ sở quan trọng để hai bên tiếp tục thảo luận và thúc đẩy đạt được thỏa thuận giữa hai nước.
Chia sẻ
Lực lượng phòng vệ Ukraine cho biết vừa đẩy lùi một cuộc tấn công quy mô lớn của Nga nhằm vào khu vực gần thị trấn Kostiantynivka, tỉnh Donetsk vào tối ngày 17/6, tiêu diệt hàng chục lính Nga và phá hủy hàng loạt phương tiện bọc thép.
Chia sẻ
Herbalife Việt Nam, một trong những công ty hàng đầu về sức khỏe và thể chất, phối hợp cùng Ủy Ban Olympic Việt Nam (VOC) tổ chức chuỗi NGÀY OLYMPIC tại năm địa phương trên toàn quốc gồm Quảng Nam, Lâm Đồng, Bình Thuận, Đắk Nông, và Ninh Bình trong tháng 6 năm 2025.
Chia sẻ
Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) Trần Quốc Tuấn khẳng định: Việt Nam sẽ không chạy đua nhập tịch cầu thủ ồ ạt.
Chia sẻ
Chiều 19/6, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết, có hơn 700 công dân Việt Nam tại Israel, có 37 người quốc tịch Việt Nam và 4 người gốc Việt tại Iran. Cho đến nay thì chưa ghi nhận thương vong đối với cộng đồng người Việt Nam tại hai địa bàn này.
Chia sẻ
Nguyên Chủ tịch Công ty TNHH MTV Quản lý và Kinh doanh nhà Hải Phòng không ban hành thông báo thu tiền thuê đất gửi các tổ chức, cá nhân đang thuê nhà, nên các tổ chức, cá nhân không nộp tiền thuê đất với tổng số tiền 35,2 tỷ đồng dẫn đến bị cơ quan Công an khởi tố.
Chia sẻ
Chiều 19/6, UBND tỉnh Kiên Giang tổ chức lễ công bố huyện Châu Thành đạt chuẩn huyện nông thôn mới năm 2024. Đây là huyện thứ 9/15 huyện, thành phố của tỉnh Kiên Giang đạt chuẩn nông thôn mới.
Chia sẻ
Lê Văn Hải, chủ kênh TikTok “Gia đình Hải Sen” có hơn 2,6 triệu người theo dõi bị bắt với cáo buộc buôn bán hơn 800.000 hộp thực phẩm giả.
Chia sẻ
Ngày 18/6/2025, hàng nghìn hộ kinh doanh trên cả nước đã tham gia theo dõi livestream “Hỏi đáp thuế về Nghị định 70/2025/NĐ-CP cùng chuyên gia” do Tập đoàn VNPT tổ chức. Không chỉ là sự kiện tư vấn chuyên sâu về chính sách hóa đơn điện tử, chương trình còn đánh dấu bước đi mạnh mẽ của VNPT trong việc đồng hành cùng Hộ kinh doanh trên hành trình chuyển đổi số, khi công bố gói hỗ trợ toàn diện, miễn phí phần mềm hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trong suốt năm 2025.
Chia sẻ
Được mời tham gia ý kiến sau phiên chất vấn của Bộ trưởng Tài chính hôm nay, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, chính sách bỏ thuế khoán là quyết định đúng đắn, song ông đề nghị Bộ Tài chính cũng cần nghiên cứu cơ chế hộ buôn bán nhỏ vẫn nên áp dụng thuế khoán.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Nguyễn Quang Diệu 
