Ấn tượng tuyệt vời của khách du lịch với cảnh quan độc đáo của Vườn Quốc gia Torres del Paine ở Patagonia, Chile. (Ảnh: ecocamp.travel)

Bộ lạc Tehuelche từng nổi tiếng là những "người khổng lồ" vẽ thân thể

Bộ lạc Tehuelche là thổ dân Nam Mỹ mà Tehuelche là tên gọi chung cho các cộng đồng sắc tộc chính, vốn sinh sống tại vùng đồng bằng Patagonia trải dài từ eo biển Magellan đến sông Negro từ hơn 1.000 năm trước. Để không chỉ tồn tại mà còn phát triển thịnh vượng đòi hỏi sự khéo léo và khả năng thích ứng cao của các cộng đồng cư dân bản địa nơi đây.

Tranh vẽ cảnh một khu trại của thổ dân Tehuelche ở Patagonia thời thập niên 1800. (Ảnh: Alamy)

Bộ lạc Tehuelche được phân chia thành các nhánh phương bắc (là dân du mục cưỡi ngựa) và phương nam (dân đi bộ), mỗi nhánh có phương ngữ và truyền thống riêng. Mỗi nhánh bao gồm các mối quan hệ họ hàng khác nhau và có những "lãnh thổ" cụ thể để săn bắn, hái lượm. Xã hội bộ lạc Tehuelche bao gồm các đơn vị gia đình rất có tổ chức và theo chế độ phụ hệ, đàn ông thường có 2 hoặc 3 vợ.

Bộ lạc Tehuelche có cả kho tàng tín ngưỡng dựa trên thần thoại và nghi lễ riêng, được các pháp sư truyền lại và bổ sung thêm. Pháp sư cũng thực hành các nghi thức tâm linh để chữa bệnh.

Đàn ông thổ dân Tehuelche thường có 2 hoặc 3 vợ tùy thuộc vào địa vị của anh ta. Người cha sau này có quyền gả con gái để đổi lấy nhiều vật dụng cho gia đình. (Ảnh: ecocamp.travel)

Bộ lạc Tehuelche chính là những cư dân bản địa đã khiến các nhà thám hiểm Tây Ban Nha lần đầu tới Patagonia rất lo sợ, bởi lầm tưởng là họ sắp đụng độ với người khổng lồ như trong thần thoại sau khi phát hiện những dấu chân lớn bất thường trên bùn.

Thực ra bộ lạc Tehuelche chỉ cao hơn người châu Âu thời đó một chút. Còn dấu chân "khổng lồ" là do họ đi những đôi giày Moccasin làm bằng da Guanaco (1 trong 2 loài lạc đà hoang dã Nam Mỹ) to sụ để giữ ấm. Sau đó bộ lạc Tehuelche trở nên nổi tiếng trong văn học châu Âu nhờ tầm vóc cao lớn và sức mạnh thể chất rất đáng nể, cùng cả cách họ vẽ lên thân thể mỗi khi tham gia các nghi lễ truyền thống.

Cách vẽ thân thể của những người đàn ông thuộc một nhánh của bộ lạc thổ dân Tehuelche. (Ảnh: ecocamp.travel)

Dù khí hậu ở Patagonia khá khắc nghiệt, nhưng bộ lạc Tehuelche vẫn sống trong những túp lều tạm sơ sài dựng bằng khung gỗ, lợp những tấm da động vật không thấm nước. Để giữ ấm vào mùa đông, bộ lạc Tehuelche mặc Kais (còn gọi là Quillangos) - loại áo khoác may bằng da Guanaco, bên trong có trang trí các hoa văn hình học sáng màu.

Biểu tượng ngựa đặc sắc của bộ lạc Tehuelche

Thời thế kỷ 18, thổ dân Tehuelche đã thành thạo kỹ năng bắt ngựa hoang rồi thuần dưỡng chúng để nhân giống thành vật nuôi. Nhờ vậy họ có thêm nguồn thịt ngựa, còn da và xương ngựa làm thành các dụng cụ gia đình và làm lều.

Việc sở hữu ngựa giúp thổ dân Tehuelche mở rộng hơn phạm vi săn bắn. (Ảnh: 105days)

Khi đi săn bộ lạc Tehuelche cưỡi ngựa, sử dụng chó săn, cung tên và Bolas (dây quăng có buộc những những quả cầu đá). Thú săn chính của bộ lạc Tehuelche là Guanaco và ñandú (loài chim lớn không biết bay, trông giống như đà điểu).

Cũng nhờ có ngựa, bộ lạc Tehuelche có thể đi xa hơn để thiết lập các mối liên hệ với bộ lạc Mapuche lân cận và cả với những người châu Âu định cư. Qua đó bộ lạc Tehuelche thiết lập được các thỏa thuận trao đổi và giao thương thường xuyên.

Văn hóa chăn nuôi ngựa và các trại nuôi ngựa mang đậm nét đặc trưng của thổ dân Tehuelche vẫn được họ gìn giữ cho đến nay. (Ảnh: 105days)

Vì thế ngựa trở thành một biểu tượng địa vị quan trọng của bộ lạc Tehuelche. Khi một người đàn ông Tehuelche chết, tất cả ngựa và chó săn của người đó đều bị giết theo, toàn bộ tài sản riêng cũng bị đốt cháy.

Tuy nhiên, Guanaco vẫn rất quan trọng với đời sống của bộ lạc Tehuelche. Guanaco cung cấp nguồn thịt bổ dưỡng, da để may chăn đắp và may quần áo ấm.

Ngày nay vẫn có thể dễ dàng chiêm ngưỡng cảnh các chàng Baqueanos (cao bồi ở Chile) tham gia dẫn những tour cưỡi ngựa thám hiểm hàng đầu cho khách du lịch tại Patagonia. (Ảnh: cascada.travel)

Cưỡi ngựa hiện là một xu hướng dã ngoại được nhiều khách du lịch ưa thích, bởi tại vùng Patagonia nói chung và Vườn Quốc gia Torres del Paine nói riêng có rất nhiều đường mòn và tuyến đi bộ cuốn hút khách du lịch tới trải nghiệm lối sống truyền thống thổ dân.

Tuy nhiên sau nhiều biến động, chỉ còn lại rất ít bộ lạc Tehuelche sống tại Patagonia của Chile. Số đông hơn sống tại Argentina.

Khách du lịch thích thú với những trải nghiệm khác lạ tại Vườn Quốc gia Torres del Paine. (Ảnh: ecocamp.travel)

×