Trong một bản tin hôm 13/10 về cuộc sơ tán hồi tháng 8 khỏi Sân bay Quốc tế Hamid Karzai ở Kabul, Không quân Mỹ (USAF) đã tiết lộ nhiều chi tiết mới về hoạt động này, bao gồm cả việc các phi công đã ngăn chặn thành công một kế hoạch cướp máy bay thương mại của một số người di tản...

Theo Không quân Mỹ, quân đội đã chuẩn bị cho chiến dịch sơ tán khỏi Afghanistan bắt đầu từ tháng 7, trước cả sự sụp đổ bất ngờ của chính phủ Afghanistan do Mỹ hậu thuẫn vào giữa tháng 8.

"Đây không phải là Afghanistan mà chúng ta từng biết. Tôi biết điều này sẽ khác - tất cả các giả định và kinh nghiệm trong quá khứ ở Afghanistan đều không phù hợp", Đại tá Không quân Mỹ Russell Cook nhấn mạnh trong một cuộc họp về kế hoạch sơ tán vào ngày 23/7.

Chính quyền Biden đã kiên quyết chọn ngày 31/8 là thời hạn cuối cùng để rút toàn bộ lực lượng Mỹ khỏi Afghanistan, chấm dứt cuộc chiến kéo dài 20 năm khiến ít nhất 240.000 người thiệt mạng.

Trong khi đó, Taliban đã phát động một cuộc tấn công trên diện rộng, đưa phần lớn đất nước vào tầm kiểm soát của họ vào đầu tháng 8.

Đến ngày 14/8, khi các cuộc sơ tán của nhân viên Mỹ còn chưa hoàn tất, Tổng thống Afghanistan lúc bấy giờ là Ashraf Ghani bất ngờ bỏ chạy khỏi thủ đô Kabul khiến Taliban chiếm được thành phố mà không cần giao tranh.

Việc Taliban chiếm Kabul diễn ra ít nhất một tháng trước dự kiến đã buộc Mỹ gấp rút lên lịch trình rời Afghanistan và chuẩn bị cho việc hàng trăm nghìn người sẽ phải tị nạn ở sân bay, nhiều người trong số họ từng cộng tác với Mỹ. Washington đã hứa sẽ mang theo họ khi rời đi. Mỹ đã điều cả máy bay quân sự lẫn dân sự đến sân bay, cùng với 6.000 binh sĩ trong trường hợp bị Taliban hoặc một nhóm khác, chẳng hạn như Daesh-Khorasan hoặc al-Qaeda tấn công.

Theo câu chuyện USAF kể lại, phần lớn dưới góc nhìn của Trung tá Brian Desautels, chỉ huy của Lực lượng Đặc nhiệm Phục hồi Nhân sự (PRTF), 170 phi công được huấn luyện cho các hoạt động cứu hộ của ông đã đảm nhiệm nhiều vai trò trong cuộc di tản hỗn loạn.

Một trong những nhiệm vụ chính của họ là theo dõi tất cả các máy bay ra vào sân bay Hamid Karzai. Lúc đầu, hầu như chỉ có các máy bay chở hàng của Không quân Mỹ như C-130 và C-17, nhưng đến ngày 22/8, Lầu Năm Góc cũng đã đưa các máy bay thương mại vào phục vụ việc di tản. Ngoài ra còn có các phương tiện vận tải từ nhiều quốc gia có đại sứ quán hoặc binh sĩ/công dân ở Kabul đến đón họ.  

Trung tá Desautels đã mô tả một tình huống kịch tính trong đó một chiếc máy bay thương mại không được tiết lộ của nước nào đã suýt bị 5 người Afghanistan trên khoang cướp.

Sau khi nhận được tin tình báo, Trung tá Desautels cho biết, nhóm của ông đã làm việc để đưa máy bay tránh xa các cơ sở của NATO, di chuyển máy bay về phía bắc để tránh xa các lực lượng thân thiện và cuối cùng chuyển hướng nó sang phía nam để xử lý tình huống. Sau đó, vụ việc đã được giải quyết ổn thỏa. 

Cuộc không vận đã sơ tán thành công 124.000 người khỏi Afghanistan, 6.000 trong số đó là người Mỹ, theo Lầu Năm Góc.

×