Những bậc thầy bắn cung

Bắn cung trong lịch sử vẫn là một phần không thể thiếu của xã hội Hàn Quốc và theo Shin Myung-ho, tác giả cuốn Văn hóa cung đình Joseon, đó là "một khía cạnh cơ bản của sự tinh luyện".

Nhiều vị vua đầu tiên của triều đại Joseon là bậc thầy về bắn cung. Vua Jeongjo (1776 - 1800) thường xuyên thể hiện sức mạnh của mình với cây cung, theo một nguồn tin, là "vô song so với những người đương thời của ông". Khi luyện tập ở Suwon, ông đã bắn trúng đích 24 trong số 25 lần.

"Nhà vua sử dụng một cây cung sơn đỏ làm bằng sừng tê giác" và bắn vào một mục tiêu có đầu gấu sơn ở giữa nền trắng và được bao quanh bởi vải gai dầu màu đỏ. Những người tham gia cuộc thi hoặc thực hành khác bắn vào các mục tiêu tương tự ngoại trừ mục tiêu của họ có đường viền màu xanh lam và đầu con hươu đực được sơn ở giữa. "Các mục tiêu khác nhau thể hiện hệ thống phân cấp xã hội của Nho giáo".

Mặc dù Vua Jeongjo có thể vô song so với những người cùng thời, "ông không so sánh bản thân với những người tiền nhiệm. Thời trẻ, không có gì lạ khi người sáng lập triều đại Joseon, Vua Taejo (1392 - 1398) đã bắn cung từ 50 - 100 mũi tên và bắn trúng mục tiêu mọi lúc. Vua Sejo (1455 - 1468) cũng là một cung thủ ấn tượng và "được ca tụng là 'tái sinh của Taejo'".

Tất nhiên, không phải tất cả các thành viên trong hoàng tộc đều có tay nghề cao như Vua Taejo. Vào ngày 21/6/1908, Hoàng tử Uihwa (Yi Gang) đã dính vào một sự cố có thể gây tử vong khi luyện tập bắn cung. Ông dường như đã bắn mũi tên vào một cậu bé nhưng may mắn thay, vết thương không nghiêm trọng và vì vậy, theo thời báo địa phương, Seoul Press, ông đã "bồi thường cho người đàn ông bất hạnh 1 yên" - khoảng 50 xu.

Thú tiêu khiển cao quý

Trong những năm cuối cùng của triều đại Joseon, Vua Gojong dường như không thể hiện tài bắn cung của mình với bất kỳ vị khách phương Tây nào - ít nhất là không thể tìm thấy. Tuy nhiên, nhiều người phương Tây đã chứng kiến sự kiện bắn cung ở Seoul và phần lớn đều rất ấn tượng.

Ông Arnold Henry Savage Landor (hay được gọi là Henry A. Savage Landor), một họa sĩ và nhà văn người Anh, đã đến thăm Hàn Quốc vào đầu năm 1891 và viết nhiều về những chuyến phiêu lưu của mình. Văn của ông có xu hướng phục vụ bản thân và rất cố chấp nhưng lại gây cười. Theo ông, bắn cung là một thú tiêu khiển cao quý và là một trong số ít các sự kiện thể thao ở Hàn Quốc thời bấy giờ.

Vào đầu những năm 1890, nhà dân tộc học người Mỹ Stewart Culin đã viết một bài tường thuật sâu rộng về môn bắn cung của Hàn Quốc. Theo ông, Seoul được chia thành 4 khu hoặc nhiều khu vực khác nhau và mỗi khu đều có đội bắn cung riêng gồm Han-ryang.

Bốn đội bắn cung của Seoul là đội phương Đông, được biểu thị bằng biểu ngữ màu xanh lá cây; phương Tây, bằng một biểu ngữ trắng; phương Bắc, được đại diện bởi một biểu ngữ màu xanh và thường được tuyển chọn từ các chàng trai quý tộc; và miền Nam, được đại diện bởi một biểu ngữ đỏ, được tuyển chọn từ con trai của các gia đình quân nhân.

Đối với các cuộc thi bắn cung, mỗi đội bao gồm 12 cung thủ giỏi nhất, tất cả đều ăn mặc giống nhau và đeo băng tay. Mục tiêu là một tấm bảng lớn với một hình vuông sơn đen ở giữa. Mỗi người chơi sẽ có 3 lượt, trong đó họ bắn 5 mũi tên - tổng cộng là 15 mũi tên. Một mũi tên bắn vào bảng kiếm được 1 điểm trong khi những mũi tên trúng hình vuông màu đen kiếm được 2 điểm.

Vào cuối ngày, khi cuộc thi kết thúc, các nhạc sĩ sẽ đi đến người chiến thắng và người thua cuộc sẽ theo sau. Có lẽ là một bữa tiệc lớn sẽ được tổ chức với rất nhiều rượu và ca hát, tất cả đều do những người thua cuộc trả tiền.

Đàn ông không phải là những người duy nhất cạnh tranh. Các chàng trai, được trang bị những mũi tên nhọn, đã chơi một trò chơi liên quan đến đôi giày của họ: "Một dấu mốc được đặt xuống đất ở một khoảng cách nhất định và những người tham gia bắn vào nó. Ai đi xa nhất phải đặt chiếc giày của mình ở nơi mũi tên của anh ta bắn trúng, và sau đó tất cả bắn vào chiếc giày, kể cả chủ nhân của nó, cho đến khi một người bắn trượt, khi đó anh ta phải đặt giày xuống để thay thế".

Truyền thống dần "cạn kiệt"

Vào giữa những năm 1890, thời gian dành cho Han-ryang và các phong tục tập quán cũ của họ đã cạn kiệt dần. Mặc dù họ là "một đoàn thể anh em, giúp đỡ lẫn nhau khi gặp khó khăn", nhưng chính việc lưu giữ những phong tục và truyền thống cũ của họ đã làm ảnh hưởng đến những cải cách của Vua Gojong.

Theo ông Culin, Han-ryang "luôn luôn mang theo cung tên của mình, thờ ơ với dư luận và làm bất cứ điều gì họ muốn. Những hình phạt nghiêm khắc, và người ta nói rằng trong một vài năm nữa, chúng sẽ hoàn toàn biến mất".

Tuy nhiên, bất chấp những lo ngại của ông Culin, Han-ryang vẫn tiếp tục gây ấn tượng với những người phương Tây đến thăm hoặc cư trú tại Hàn Quốc.

Ông Burton Holmes, một nhà văn du lịch người Mỹ, đã đến thăm Seoul vào cuối thế kỷ 19 và dành "một giờ thú vị khi xem các quý ông của Seoul tranh tài giữa các trận đấu thân thiện trong cuộc tập trận trang nghiêm thời trung cổ" của môn bắn cung.

"Phạm vi bắn cung rất tuyệt vời; một ngôi đền dành cho các cung thủ, mục tiêu trên sườn đồi bậc thang, bên ngoài một vùng trũng phủ xanh rộng lớn, nơi người qua đường có thể đi bộ an toàn bên dưới những đường cong cao của trục lông vũ, dành cho các quý ông Hàn Quốc nhắm lên cao như thể có ý định bắn trúng những ngôi sao không nhìn thấy. Và họ luôn nhắm chính xác; đối với hầu hết mọi mũi tên khi nó lao xuống từ bầu trời đều trúng điểm hoặc tệ nhất là rơi rất gần nó".

Ông William Franklin Sands (cố vấn người Mỹ cho Chính phủ Hàn Quốc giai đoạn 1899 - 1904) khá ấn tượng với môn bắn cung của Hàn Quốc, môn bắn cung đã không còn được sử dụng trong chiến đấu từ lâu nhưng lại là một môn thể thao rất "sống".

"Những chiếc cung của Hàn Quốc ngắn hơn của chúng tôi, hoặc hơn những chiếc cung cổ của Anh, nhưng nặng hơn và rộng hơn nhiều. Chúng được làm từ những dải sừng bò rộng được hàn lại với nhau một cách khéo léo và có sức mạnh hơn chúng tôi. Tôi thậm chí không thể bẻ cong một chiếc", ông nhấn mạnh.

×