Chỉ có một tuyến đường duy nhất qua đèo Abano dẫn tới Tusheti. Đây là đường đèo đẹp nhưng cũng được coi là một trong những tuyến đường nguy hiểm nhất thế giới. (Ảnh: journalofnomads)

Trải nghiệm tuyến đường du mục Tusheti nguy hiểm nhất thế giới

Gruzia (tiếng Anh gọi là Georgia) là quốc gia ở vùng núi Kavkaz, nằm tại giao giới giữa Tây Á với Đông Âu. Kavkaz (tiếng Anh gọi là Caucasus) là mạch núi phân chia giới hạn 2 châu lục, với đỉnh núi cao nhất là Elbrus cao 5.642m - cao nhất châu Âu.

Cảnh quan Thủ đô Tbilisi của Gruzia. (Ảnh: caucasusjourneys)

Được nối với nhau bằng những con đường hẻm xuyên núi, các thôn làng Tusheti nhỏ xíu rải rác giữa phong cảnh sông núi ngoạn mục rất có sức cuốn hút khách du lịch. Đó là vùng đất tổ tiên của người Tusheti, cũng là vùng đất thiêng được ca tụng trong thơ ca và nhiều bài hát.

Làng Alvani là nơi cộng đồng du mục Tusheti (người Tush hoặc tiếng Gruzia gọi là Tushebi) sống khoảng 7 hoặc 8 tháng mỗi năm, khi đó họ chăn thả cừu trên đồng cỏ rộng lớn trong thung lũng.

Đầu mùa Xuân các đàn cừu được những người du mục Tusheti đưa từ làng Alvani dưới thung lũng lên làng Vestomta trên núi cao. (Ảnh: journalofnomads)

Theo truyền thống, mỗi khi mùa Xuân đến người du mục Tusheti lại lùa đàn cừu vượt chặng đường dài 250km từ thung lũng Shiraki tới Tusheti, lên các đồng cỏ hoang sơ trên núi cao bao quanh một thôn làng khác của họ là Vestomta ở hẻm núi Gometsari.

Làng Vestomta nằm chót vót trên cao trong khu bảo tồn Tusheti ở hẻm núi Gometsari. (Ảnh: georgiantravelguide)

Tại đó từ tháng 5 tới tháng 9 cừu được gặm các loại cỏ mùa hè, bao gồm một số cỏ giàu protein tạo nên hương vị đặc biệt thơm cho sữa và pho mát cừu Tusheti.

Tới đầu mùa Thu vào khoảng đầu tháng 10, những người chăn cừu lại lùa bầy cừu từ trên núi cao đi xuống, vẫn theo con đường nguy hiểm qua đèo Abano trở về làng Alvani.

Đèo Abano ở độ cao 2.926m, bắt đầu "leo" lên sườn núi phía xa, với khúc cua "thần sầu" gây "thót tim". (Ảnh: variably.uk)

Tuyến đường Pshaveli-Abano-Omalo (từ làng Pshaveli men theo hẻm núi sông Story qua đèo Abano đến làng Omalo) được coi là nguy hiểm nhất Gruzia và cũng là một trong những tuyến đường nguy hiểm nhất thế giới, nhưng nó khá an toàn cho người đi bộ.

Ngay tại làng Pshaveli, khách du lịch có thể chứng kiến nghi thức xả nước để tẩy sạch đàn cừu khỏi các loại ký sinh trùng, trước khi chúng được di chuyển lên những đồng cỏ mùa hè xanh tốt trên núi cao.

Đồng thời vẻ đẹp độc lạ của những thôn làng Tusheti nhìn từ xa chỉ bé như bàn tay "lơ lửng" trong mây trên những đỉnh núi cao chót vót, cũng rất mãn nhãn khách du lịch.

Khám phá các thôn làng Tusheti cổ "lơ lửng" trên núi cao

Những ngôi nhà trong các thôn làng này đều được làm bằng đá phiến từ nhiều thế kỷ trước, rải rác quanh làng là các tháp tín hiệu để cảnh báo khi có sự xâm nhập nguy hiểm từ bên ngoài.

Một nhà khách tuyệt đẹp trong mây ở Tusheti. (Ảnh: caucasusjourneys)

Thời đó trước khi chuyển đến thung lũng Shiraki, người Tusheti Cổ đại đã xây dựng những nơi ở mùa Đông trên các sườn núi thấp hơn, nhiều ánh nắng hơn. Còn mùa hè họ chuyển lên cao hơn, tới những nơi ở xa hơn để tìm kiếm đồng cỏ cho đàn gia súc.

Để thực hiện chuyến di cư thường niên, người Tusheti thường đi mất 10 ngày chia làm 2 chặng gồm: 7 ngày đi bộ lùa bầy cừu từ thung lũng Shiraki vượt 145km về làng Alvani để người chăn cừu có thời gian nghỉ ngơi cùng gia đình trong vài tuần.

Pháo đài cổ tại làng Omalo. (Ảnh: variably.uk)

Sau đó họ đi bộ tiếp chặng sau dài 100km trong 3 ngày, vượt đèo cao cuối cùng lên làng Vestomta nơi có khoảng mươi ngôi nhà làm bằng đá phiến, chênh vênh giữa mây trời và đỉnh núi cao.

Những năm qua ngày càng nhiều gia đình người Tusheti tham gia làm du lịch để giúp giảm bớt những vất vả của việc chăn nuôi cừu, theo cách kết hợp du lịch với bảo tồn di sản tổ tiên.

Khách du lịch tham gia tour trải nghiệm những đỉnh núi ngoạn mục, các di tích độc đáo đậm dấu ấn di sản văn hóa Tusheti… (Ảnh: georgiantravelguide)

Cuốn hút khách du lịch nhất là trải nghiệm tuyến đường di cư của người du mục Tusheti thông qua các tour đi bộ đường dài; cưỡi ngựa tham quan những thôn làng cổ và Vườn Quốc gia Tusheti…

Khách du lịch cũng có cơ hội khám phá những nét đẹp văn hóa Tusheti qua các lễ hội (được gọi là Atingenebi) bao gồm cả những giải đấu cưỡi ngựa, thi đi bộ đường dài. Đôi khi còn có cả đánh trận giả giữa nam và nữ bằng roi (theo truyền thống phụ nữ Tusheti thời trước cũng học võ thuật như nam giới)…

Trải nghiệm độc lạ - chiêm ngưỡng "thế giới thần tiên đang ngủ yên" trên đỉnh Kavkaz. (Ảnh: georgiantravelguide)

×