Đầu tiên, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết hôm 25/12 trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình nhà nước Nga rằng ông "sẵn sàng đàm phán một số kết quả có thể chấp nhận được với tất cả những người tham gia quá trình này". Ông nói thêm rằng "không phải chúng tôi từ chối đàm phán, mà chính là do Ukraine và các đồng minh".

Hôm 26/12, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã nói chuyện với hãng tin AP về hy vọng tổ chức một "hội nghị thượng đỉnh hòa bình" vào tháng 2/2023, với mục tiêu chấm dứt các cuộc tấn công đang diễn ra vào đất nước ông. Ông nói: "Mọi cuộc chiến đều kết thúc theo cách ngoại giao".

Tuy nhiên, với những điều kiện hòa bình của Tổng thống Putin và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky, viễn cảnh chiến sự sớm kết thúc dường như khó xảy ra.

Yêu cầu của Nga

Mặc dù Điện Kremlin có thể mở cửa cho các cuộc đàm phán, những cuộc tấn công vào Ukraine vẫn không hề giảm bớt. Cuộc phỏng vấn hôm 25/12 của ông Putin diễn ra khi các lực lượng của ông mở cuộc tấn công vào các thành phố Kramatorsk và Avdiivka, đồng thời cảnh báo không kích trên toàn quốc ở Ukraine đã vang lên hai lần trong ngày.

Hôm 27/12, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã đi vào chi tiết hơn về các điều kiện mà Nga cho là cần thiết để đạt được hòa bình. Ông nói Ukraine phải đầu hàng nếu không xung đột sẽ tiếp diễn.

Phi hạt nhân hóa và phi quân sự hóa

Phát biểu với hãng thông tấn chính phủ Tass, ông Lavrov lặp lại một tuyên bố trước đó của Nga rằng một phần lý do của chiến dịch quân sự đặc biệt là nhằm chống lại sự gia tăng của chủ nghĩa phát xít mới ở Ukraine. Ông tiếp tục kêu gọi "phi hạt nhân hóa và phi quân sự hóa" Kiev.

Ukraine phải từ bỏ các lãnh thổ sáp nhập vào Nga

Điều kiện hòa bình chính mà Điện Kremlin yêu cầu sẽ là cho Nga nắm quyền kiểm soát 4 khu vực—Kherson, Zaporizhzhia, Donetsk và Luhansk—mà Moscow sáp nhập vào tháng 9. Việc sáp nhập diễn ra mặc dù Nga không có toàn quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ và quân đội Nga kể từ đó đã mất quyền kiểm soát một số khu vực.

"Chúng tôi cần loại bỏ các mối đe dọa đối với an ninh của Nga, bắt nguồn từ những vùng đất mới của chúng tôi", ông Lavrov nói với Tass.

Ông tiếp tục: "Vấn đề rất đơn giản: Thực hiện chúng vì lợi ích của chính Ukraine. Nếu không, quân đội Nga sẽ quyết định".

Yêu cầu của Ukraine

Khi ông Kuleba nói chuyện với AP về khả năng tổ chức một hội nghị thượng đỉnh hòa bình, ông đề nghị Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres làm trung gian cho quá trình này. Nhưng ông cũng cho biết Nga sẽ chỉ được mời nếu nước này chấp nhận bị truy tố tại một tòa án quốc tế. Yêu cầu này đảm bảo rằng Điện Kremlin sẽ không tham gia bất kỳ hội nghị thượng đỉnh nào như vậy.

Nga rút toàn bộ quân khỏi Ukraine

Phát biểu trước các nhà lãnh đạo của Nhóm Bảy quốc gia (G7) vào đầu tháng này, Tổng thống Zelensky cho biết hòa bình sẽ bắt đầu với việc Nga rút quân khỏi Ukraine.

Đáp lại, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết các điều kiện của ông Zelensky sẽ chỉ dẫn đến "các hành động thù địch tiếp diễn".

Lawrence Reardon, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học New Hampshire, nói với Newsweek rằng ông Zelensky đã và đang thực hiện các bước để củng cố sự ủng hộ cho việc Nga rút quân.

"Tổng thống Zelensky đã tìm cách củng cố sự hỗ trợ về vật chất và tinh thần của NATO để đạt được mục tiêu của Ukraine là trục xuất tất cả quân Nga khỏi lãnh thổ Ukraine", ông Reardon nói.

Nga chịu trừng phạt

"Một tội ác đã được thực hiện chống lại Ukraine, và chúng tôi yêu cầu sự trừng phạt", ông Zelensky nói trong một thông điệp trực tuyến vào tháng 9 được phát tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York.

Nhà lãnh đạo Ukraine đã nhiều lần kêu gọi trừng phạt Nga và ủng hộ việc Liên Hợp Quốc tước bỏ vai trò của Moscow với tư cách là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an.

Đảm bảo an ninh cho Ukraine

Ông Zelensky cũng nói về việc đảm bảo an ninh cho Ukraine như một điều kiện cho hòa bình, cũng như khiến thế giới đoàn kết trong việc ngăn chặn Nga triển khai chiến dịch quân sự trong tương lai.

Không từ bỏ lãnh thổ

Yêu cầu lặp đi lặp lại của Tổng thống Zelensky về việc khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine có thể là điểm vướng mắc lớn nhất trong bất kỳ cuộc đàm phán nào. Ông Putin muốn giữ các vùng mà ông sáp nhập, nhưng ông Zelensky khẳng định những vùng lãnh thổ đó phải là một phần của Ukraine.

Tuần trước, ông Zelensky đã đến thăm Mỹ, gặp Tổng thống Joe Biden và phát biểu trước Quốc hội. Trong chuyến đi, ông đã nói về một "hòa bình công bằng", trong đó bao gồm "không thỏa hiệp về chủ quyền, tự do và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine" và "sự đền bù cho tất cả những thiệt hại Nga gây ra".

Reardon nói: "Chắc chắn Tổng thống Biden sẽ tiếp tục tập hợp NATO để hỗ trợ nỗ lực của Ukraine, điều này có thể cho phép ông Zelensky có thêm thời gian tiếp tục chiến đấu và mang lại cho ông nhiều đòn bẩy đàm phán hơn".

Mark N. Katz, giáo sư về chính trị tại Đại học George Mason, nói với Newsweek rằng ông Putin khó có thể đồng ý với các điều kiện của ông Zelensky.

"Tôi không nghĩ rằng ông Putin sẵn sàng rút quân hoặc từ bỏ việc sáp nhập lãnh thổ Ukraine", Katz nói. "Mục tiêu chính của ông Putin khi nói rằng ông sẵn sàng đàm phán là khiến Mỹ và NATO cắt giảm hoặc ngừng viện trợ cho Ukraine. Ngoài ra, ông cũng hy vọng ít nhất sẽ giữ được lãnh thổ mà Nga đã tuyên bố chủ quyền".

×