Mở đầu phiên đối thoại, nông dân Đỗ Quý Toán đến từ thôn Tân Lập, xã Ea Na, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk, chuyên sản xuất cà phê chồn đặt câu hỏi:

Vừa qua, lô cà phê đầu tiên đã được xuất khẩu sang châu Âu theo Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Châu Âu, với thuế suất 0%. Đây là cơ hội tốt mở ra cho ngành sản xuất, chế biến cà phê, nhất là khi trong số 39 chỉ dẫn địa lý của Việt Nam được EU cam kết bảo hộ, trong đó có cà phê Buôn Ma Thuột.  Xin hỏi Thủ tướng, Chính phủ có giải pháp gì để phát triển ngành chế biến, xuất khẩu cà phê bền vững?

Cũng liên quan đến vấn đề này, thời gian qua, do giá cà phê xuống rất thấp, khiến nông dân nhiều địa phương lo lắng, muốn chặt đi để trồng cây khác. Xin Thủ tướng cho biết, người trồng cà phê chúng tôi có nên tiếp tục duy trì cây trồng gắn với lịch sử, văn hóa của Tây Nguyên hay không? Chính phủ có định hướng gì để giúp nông dân chuyển đổi sang cây trồng khác và làm sao xác định được đâu là cây trồng chủ lực của Tây Nguyên?

Trước câu hỏi rất hay và bao quát này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trả lời trực tiếp. Thủ tướng cho biết: "Trước hết, phải khẳng định cà phê là sản phẩm nông sảnnchủ lực và chiến lược của Việt Nam. Trên thực tế, chất lượng cà phê Việt Nam rất tốt, được thế giới đánh giá cao. Vì vậy, tôi khuyên bà con chúng ta vẫn tiếp tục trồng cà phê. Tuy nhiên, phải quy hoạch vùng trồng cho rõ ràng". 

Thủ tướng nhấn mạnh: Nông dân không được tiếp tục phá rừng rừng tự nhiên để trồng cà phê, mà cần nâng cao quy hoạch chất lượng trồng cà phê, thâm canh có chất lượng đối với cây cà phê. Về phía Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ NNPTNT tiếp tục mở rộng ổn định thị trường, cấp vốn để để tái canh cà phê, nâng cao chất lượng tái canh. Đồng thời, đẩy mạnh chế biến sâu nâng cao chất lượng sản phẩm. "Cà phê Tây Nguyên là thương hiệu quý hơn vàng, nên phải gìn giữ"- Thủ tướng khẳng định.

Cũng liên quan đến vấn đề này, Thủ tướng gợi ý, bên cạnh đó việc trồng, phát triển cây cà phê, phải đẩy mạnh chế biến sâu, bởi như hiện nay, tỷ lệ chế biến sâu mới đạt 12%, còn lại chủ yếu là sản xuất thô, cùng với đó quy hoạch vùng trồng nơi nào phu hợp nhất. Trách nhiệm của nông dân và doanh nghiệp là phải giữ vững thương hiệu cà phê Tây Nguyên. 

Tiếp theo câu hỏi này, nông dân  Trần Thị Hoàng Anh, HTX mật ong Phương Di, xã Ia Der, huyện Ia Grai, Gia Lai, liên kết với doanh nghiệp trồng 600ha điều hữu cơ, nuôi ong lấy mật, chứng nhận hữu cơ đặt câu hỏi: 

Những năm qua, Chính phủ và các bộ ngành đã tăng cường các giải pháp, quy định của pháp luật về quản lý phân bón, chống phân bón giả. Đặc biệt, từ khi ngành phân bón được chuyển về cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý thì việc quản lý phân bón đã có những chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, để sản xuất nông nghiệp tốt hơn, làm ra nông sản sạch, an toàn hơn thì thời gian tới đây Chính phủ, các bộ ngành có giải pháp nào triệt để hơn để chấm dứt tình trạng phân bón giả?

Được sự chỉ định của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường trả lời:

Năm ngoái đã xuất khẩu trên 40 tỷ USD về nông sản, năm nay khả năng trên 41 tỷ USD. Ngoài ra chúng ta còn đảm bảo cho nhu cầu cho khoảng 100 triệu dân. Chứng tỏ ngành sản xuất nông nghiệp nước ta rất giỏi, chăm lo yếu tố đầu vào tốt. 

Những năm trước đây còn nhiều vấn đề, tuy nhiên sau năm 2016, Thủ tướng Chính phủ dưới nghị quyết của Quốc hội yêu cầu phải chấn chỉnh, tập trung một cơ quan quản lý. Sau đó Thủ tướng ra văn bản, nghị định mới thống nhất một đầu mối là Bộ NNPTNT là cơ quan trực tiếp quản lý.

Đến giờ phút này có một tín hiệu rất đáng mừng, như 4 năm trước chúng ta có chưa đến 80.000 tấn phân bón hữu cơ thì đến nay chúng ta có gần 4 triệu tấn phân hữu cơ. Đó là một sự thay đổi rất lớn về nhận thức. Nông nghiệp hữu cơ trong 4 năm qua có bước phát triển rất mạnh. 

Đến giờ phút này nước ta có 125.000 ha gieo trồng trồng nông nghiệp bằng phương thức hữu. Và năm ngoái chúng ta đã xuất khẩu 353 triệu USD nông sản hữu cơ đi 80 nước. Điều đó chứng minh rằng chúng ta đang vận hành một nền nông nghiệp văn minh, một nền nông nghiệp sạch, ổn định.

 Tuy nhiên, không phải tất cả đã tốt rồi, còn nhiều chỗ chúng ta cần phải tiếp tục chấn chỉnh, kể cả những đơn vị sản xuất phân bón, kể cả quy trình ứng dụng… tới đây chúng ta cần phải làm đồng bộ khâu tổ chức sản xuất phải sạch nhất. 

Thứ hai là có quy chuẩn đối với từng loại cây trồng để đảm bảo các như cầu xuất khẩu cùng như tiêu thụ trong nước. 

Thứ ba là tăng cường quản lý của cơ quan quản lý nhà nước giữa Bộ Nông nghiệp, Bộ Công thương, các cơ quan liên quan và các tỉnh để giám sát từ khâu sản xuất, sử dụng dụng phân bón cùng các vật tư khác. Đảm bảo Việt Nam Không chỉ cường quốc về sản xuất nông nghiệp, mà còn biết đến với đất nước có nền nông nghiệp thông minh, nông nghiệp sạch, tham gia sâu hơn trong chuỗi nông sản toàn cầu.

Về trồng và phát triển cây mắc ca, nông dân Vi Thị Thanh, ở Bon Rơ Sông, xã Đăk RMăng huyện Đăk Glong, tỉnh Đăk Nông, hiện sản xuất kinh doanh tổng hợp, trồng cà phê đặt câu hỏi: Trong bối cảnh nhiều cây công nghiệp chủ lực, truyền thống của Tây Nguyên như cà phê, cao su, hồ tiêu đồng loạt mất giá thì cây mắc ca được xem là một hướng đi mới. Nông dân Tây Nguyên đã đầu tư trồng mắc ca rất nhiều, nhưng trồng được 5 – 6 năm mới biết cây mắc ca không có quả hoặc rất ít quả, nguyên nhân là giống cây mắc ca kém chất lượng. Điển hình là tại huyện Tuy Đức của tỉnh Đắk Nông đang có rất nhiều nông dân khốn khổ vì mắc ca không có trái.

Vậy xin hỏi sắp tới Thủ tướng Chính phủ, Bộ NNPTNT sẽ có những giải pháp gì về việc phát triển cây mắc ca?

Về vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trả lời: "Ngày mai Thủ tướng sẽ chủ trì Hội nghị tổng kết 5 năm trồng mắc ca ở Việt Nam. Cây mắc ca ở thế giới đã tăng nhu cầu lên 200%. Có thể thấy, cây mắc ca vô cùng có hiệu quả. Ngày mai chúng ta sẽ tổng kết để chỉ ra đâu là thành công hay không thành công, nguyên nhân và giải pháp phát triển mắc ca tại Việt Nam".

"Về cây giống không ra trái, yêu cầu kiểm tra ai cung cấp giống không phù hợp khiến cho cây Mắc ca không ra trái hoặc ra trái rất ít. Tại hội nghị ngày mai, chúng tôi sẽ lắng nghe và tiếp thu các ý kiến từ tất cả các bên để tìm ra giải pháp tốt nhất phát triển cây mắc ca"- Thủ tướng lưu ý.

×