Đề xuất xây dựng thí điểm khu chế biến gia súc công nghệ cao ở biên giới với Trung Quốc

Phát huy ưu thế địa lý, những năm gần đây, tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) đã đẩy mạnh giao thương với Việt Nam. Tính đến năm 2022, Việt Nam đã 24 năm liên tiếp là bạn hàng mậu dịch lớn nhất của Quảng Tây. Riêng trong năm 2022, tổng giá trị nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Quảng Tây đạt hơn 14 tỷ NDT. Từ tháng 1 đến tháng 4/2023, mậu dịch nông sản song phương đạt hơn 4 tỷ NDT, tăng hơn 40% so với cùng kỳ. 

Tháng 3 năm nay, Bí thư Khu ủy Quảng Tây dẫn đầu đoàn công tác sang Việt Nam, nêu rõ cần làm tốt công tác thông quan hàng hóa, chuỗi cung ứng nông sản qua biên giới cần tốt hơn nữa, đảm bảo cho nông sản Việt Nam sang Trung Quốc được thuận lợi. Việc này sẽ góp phần thúc đẩy kinh tế thương mại song phương, với phạm vi lớn hơn, mức độ sâu hơn, lĩnh vực rộng hơn, thành quả to lớn hơn.

Ông Hứa Hiển Huy, Phó Chủ tịch Khu tự trị Dân tộc Choang tỉnh Quảng Tây nhấn mạnh, tỉnh Quảng Tây ủng hộ doanh nghiệp xây dựng trạm thí nghiệm giống nông nghiệp chất lượng cao. Năm ngoái, các trạm thí nghiệm đã nhập hơn 27 loại giống chất lượng cao để nghiên cứu mẫu.

Quảng Tây cũng cùng với các tỉnh biên giới của Việt Nam như Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh, xúc tiến kiểm soát dịch bệnh trên động, thực vật.

Tỉnh cũng coi trọng việc doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư tại Việt Nam, hiện tại có 14 doanh nghiệp Quảng Tây đang đầu tư ở Việt Nam. Trong khi đó, tại hai thành phố biên giới là Đông Hưng và Bằng Tường, các khu thương mại nông nghiệp đang được xây dựng.

Đề xuất về hợp tác nông nghiệp, ông Hứa nêu vấn đề phát triển ổn định mậu dịch nông sản, thúc đẩy doanh nghiệp Quảng Tây xuất khẩu nông sản chất lượng cao sang Việt Nam.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam bày tỏ cảm ơn chân thành tới sự đón tiếp của lãnh đạo tỉnh Quảng Tây. Lãnh đạo Bộ NNPTNT cho biết sau đại dịch Covid-19, điều cần thiết hiện nay là nối lại chuỗi cung ứng nông sản, nâng thương mại giữa hai nước lên tầm cao mới.

"Tỉnh Quảng Tây là cửa ngõ từ Việt Nam vào Trung Quốc, chúng ta cần phát triển mạnh hơn nữa quan hệ truyền thống. Chúng tôi đánh giá rất cao thành tựu nông, lâm nghiệp Quảng Tây. Các tỉnh biên giới phía Bắc của Việt Nam có thế mạnh về gỗ, sản phẩm ngoài gỗ, do đó việc hợp tác giữa hai bên là rất cần thiết", Thứ trưởng Nam nhấn mạnh.

Trên cơ sở ý kiến của phía Quảng Tây, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề xuất thúc đẩy trao đổi khoa học công nghệ giữa hai bên, hợp tác cùng phát triển.

"Bộ NNPTNT chúng tôi có 4 trường đại học, 28 trường cao đẳng, đều có hợp tác với các trường của Quảng Tây. Rất nhiều chương trình hợp tác về giống, về cơ giới đã được triển khai. Nhân cơ hội này, tôi mong hai bên tích cực trao đổi khoa học công nghệ", Thứ trưởng Trần Thanh Nam nói.

Ngoài ra, Thứ trưởng Trần Thanh Nam mong muốn xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, có sự giám sát của cơ quan chức năng, hạn chế tối đa khâu trung gian gây tăng giá thành. Thứ trưởng cho rằng, cần phối hợp với Bộ Công Thương để xây dựng chuỗi cung ứng, khu thương mại như đề xuất của phía Quảng Tây.

Về chuỗi bảo quản lạnh, đây là khâu cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chức năng và doanh nghiệp hai nước để đảm bảo chất lượng. Về chăn nuôi, Thứ trưởng Nam mong muốn các doanh nghiệp Quảng Tây đầu tư xây dựng khu chăn nuôi và chế biến công nghệ cao với một số loại như lợn, gà, bò. 

"Sản phẩm chăn nuôi của Việt Nam đã xuất khẩu sang một số nước như Hàn Quốc, Nhật Bản và Nga. Sắp tới, chúng tôi hy vọng hợp tác chặt chẽ hơn nữa với Cục Thú y của Bộ Nông nghiệp Trung Quốc để thúc đẩy xuất khẩu mặt hàng này", Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh.

Trước khi có sự thống nhất giữa Bộ Nông nghiệp hai nước, Thứ trưởng kiến nghị phía Quảng Tây ủng hộ cho doanh nghiệp hai bên thí điểm xây dựng khu chế biến gia súc công nghệ cao ở biên giới.

Mở biên xuất khẩu rau quả, thủy sản sang Trung Quốc

Làm việc với Thứ trưởng Trần Thanh Nam, ông Vương Vị Băng, Cục trưởng Hải quan Nam Ninh nhấn mạnh, Hải quan Nam Ninh sẽ đẩy mạnh hơn nữa hợp tác giữa 2 bên, trong đó có hợp tác với Bộ NNPTNT Việt Nam. Đối với thương mại nông sản, vấn đề kiểm dịch và đẩy nhanh quá trình thông quan là vấn đề Hải quan Nam Ninh rất coi trọng.

Theo số liệu của Hải quan Trung Quốc, trong năm 2022, các cửa khẩu của tỉnh Quảng Tây nhập khẩu nhiều nông sản Việt Nam nhất trong các địa phương có biên giới đường bộ với Việt Nam. Cụ thể, kim ngạch lên đến 5,85 tỷ Nhân dân tệ, tăng 86,4% so với 2021, chiếm 14,5% tổng số nông sản Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc.

"Chỉ trong 4 tháng đầu năm nay, các cửa khẩu của tỉnh Quảng Tây đã nhập khẩu đến 2,49 tỷ Nhân dân tệ các nông sản của Việt Nam, tăng 44,7% so với cùng kỳ 2022, chiếm 19,7% tổng số nông sản nhập khẩu từ Việt Nam vào Trung Quốc", Cục trưởng Hải quan Nam Ninh cho biết.

Từ những số liệu này, có thể thấy thương mại nông sản giữa Trung Quốc và Việt Nam đang phát triển rất mạnh mẽ, trong khi đó Quảng Tây vốn là cửa ngõ nhập khẩu nông sản lớn nhất của Trung Quốc.

Do đang vào mùa cao điểm của các loại trái cây như sầu riêng, xoài nên tình hình thông quan tại các cửa khẩu có dấu hiệu quá tải, vượt quá năng lực của các khu vực cửa khẩu. Tuy nhiên, với những nỗ lực của 2 bên, tình trạng thông quan hàng hóa vẫn được duy trì bình thường.

Mặc dù vậy, để có được kết quả trên, 2 bên đều đã phải tăng cường nhân lực, do đó, ông Vương Vị Băng bày tỏ mong muốn có thể đẩy mạnh hợp tác sâu rộng hơn nữa để nâng cao năng lực thông quan cho các cửa khẩu.

Trong bối cảnh đó, Cục trưởng Hải quan Nam Ninh đưa ra 3 đề xuất với Thứ trưởng Trần Thanh Nam. Thứ nhất, đề nghị 2 bên tiếp tục tăng cường giao lưu và thiết lập mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn, thứ hai tăng cường nghiên cứu đưa hệ thống cửa khẩu thông minh vào hoạt động thí điểm. Hiện nay, phía Trung Quốc đã đề xuất thiết lập hệ thống Hải quan thông minh còn phía Việt Nam thì cho ra đời hệ thống Cửa khẩu số, rất tương đồng về quan điểm.

Thứ ba là tiếp tục tạo thuận lợi cho thương mại nông sản nói riêng và thúc đẩy phát triển thương mại Việt Nam – Trung Quốc nói chung. 

Thứ trưởng Trần Thanh Nam nêu ra một số đề nghị của phía Việt Nam để Hải quan Nam Ninh ghi nhận, xem xét. Trong đó, một số cửa khẩu đang quá tải nên Thứ trưởng đề xuất cần có thêm sự trao đổi thông tin giữa các đơn vị ở cửa khẩu để thông quan được thuận lợi hơn.

"Có một số vấn đề chúng ta cần bàn luận trực tiếp, ví dụ như các tiêu chuẩn xuất nhập khẩu hàng nông sản; cơ chế thông quan, cấp mã QR để kiểm soát lượng hàng hóa và thứ ba là các chính sách để 2 bên cùng phối hợp điều hành", Thứ trưởng Trần Thanh Nam nêu vấn đề.

Ngoài ra, vấn đề ưu tiên thông quan sớm cho một số mặt hàng nông sản cũng được Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh vì nhiều nông sản không thể chờ lâu, ảnh hưởng đến chất lượng.

Hiện nay, lưu lượng hàng hóa của cả 2 nước trao đổi qua khu vực Quảng Tây rất nhiều nên áp lực thông quan là rất lớn. Do đó, để giải quyết kịp thời các vấn đề tại cửa khẩu, Thứ trưởng đề nghị phía Hải quan Nam Ninh thiết lập một đầu mối thông tin để Bộ NNPTNT và Cục Hải quan Nam Ninh có thể liên lạc dễ dàng với nhau, giảm thiểu trao đổi qua văn bản.

Bên cạnh đó, Quảng Tây có biên giới với 4 tỉnh của Việt Nam với 9 cặp cửa khẩu nhưng mới 6 trong số đó được xuất nhập khẩu rau củ quả. Thứ trưởng Trần Thanh Nam kiến nghị Hải quan Nam Ninh xem xét, mở rộng quy mô xuất nhập khẩu rau củ quả lên toàn bộ 9 cặp cửa khẩu, giảm áp lực cho các cửa khẩu truyền thống, tránh ùn tắc, giảm chi phí. Điều này sẽ đem lại thuận lợi cho cả 2 bên.

Liên quan vấn đề cửa khẩu số, Hải quan thông minh, đây là ý tưởng rất hay và Thứ trưởng Trần Thanh Nam bày tỏ sự tán thành về mặt chủ trương. Tuy nhiên, ông đề xuất phía Hải quan Nam Ninh sớm xây dựng đề án cụ thể vì ở khu vực cửa khẩu có nhiều đơn vị cùng làm nhiệm vụ chứ không phải chỉ Bộ NNPTNT.

Ông Trần Thanh Nam cũng đề cập ý tưởng thành lập Hiệp hội doanh nghiệp nông sản Việt Nam - Quảng Tây. Từ đó tập hợp các doanh nghiệp có nhu cầu xuất nhập khẩu của 2 nước để kết nối, quản lý cho thuận lợi hơn.

Hiện tại, nhu cầu hợp tác các doanh nghiệp nông sản giữa 2 nước rất lớn, ví dụ như trong các mùa thu hoạch trái cây như mùa vải đang diễn ra ở Bắc Giang, Hải Dương. Việc thành lập hiệp hội sẽ giúp các cơ quan chức năng tiếp cận gần hơn với các doanh nghiệp, định hướng, hỗ trợ tốt hơn để đẩy mạnh kim ngạch xuất nhập khẩu.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cũng nêu kiến nghị về việc thành lập các chuỗi doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc trong lĩnh vực logistics, đặc biệt là chuỗi lạnh với sự kiểm soát của cơ quan chức năng 2 nước để phục vụ xuất nhập khẩu nông sản, đảm bảo chất lượng, giảm giá thành trong giao thương.

×