Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương diễn ra sáng nay (3/4), Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, kinh tế toàn cầu chưa "thoát" khỏi những tác động của đại dịch Covid-19, chiến tranh Nga - Ukraine, nay tiếp tục bị ảnh hưởng bởi sự sụp đổ của một số ngân hàng Mỹ, châu Âu.

Nguyên nhân chủ yếu là do các ngân hàng này đối diện với rủi ro từ việc lấy vốn huy động ngắn hạn để đầu tư dài hạn và rủi ro khi Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng mạnh lãi suất.

Thanh khoản hệ thống dồi dào, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhắc thương vụ 1,5 tỷ USD của VPBank

Tuy nhiên, theo đánh giá của Thống đốc Nguyễn Thị Hồng những bất ổn tài chính toàn cầu trước mắt chưa tác động lớn đến tài chính tiền tệ Việt Nam. Song, theo Thống đốc trong bối cảnh hiện nay, vẫn phải theo dõi sát vì thị trường biến động sẽ tác động đến dịch chuyển vốn giữa các nền kinh tế.

Bên cạnh đó, lạm phát các nước đã qua đỉnh nhưng còn cao. Mặc dù chính sách tiền tệ của các nước điều chỉnh đã giảm bớt sự thận trọng nhưng vẫn đang kiểm soát lạm phát. Điều này làm ảnh hưởng đến cầu tiêu dùng và đầu tư của các nước đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.

Về kinh tế trong nước, khó khăn của nền kinh tế Việt Nam cũng là khó khăn chung của các nước, đó là tăng trưởng thấp. Tuy nhiên, lạm phát được kiểm soát ở mức bình quân là 4,18% là thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân trong vấn đề giá cả.

Bên cạnh đó, thị trường tài chính thế giới biến động, các ngân hàng sụp đổ nhưng hệ thống ngân hàng của Việt Nam cơ bản vẫn giữ được sự ổn định. Trong thời gian tới, vẫn điều hành theo hướng ổn định.

Một điểm đáng chú ý được Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhắc đến, đó là trong quý I/2023, Tập đoàn SMBC – một trong những công ty lớn của Tập đoàn Nhật Bản đã có giao dịch trị giá 1,5 tỷ USD mua 15% vốn của một ngân hàng. Điều đó cho thấy nhà đầu tư vẫn rất tin tưởng vào môi trường đầu tư của Việt Nam.

Về tăng trưởng GDP quý I chỉ đạt 3,32%, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, cầu xuất khẩu là tác động chủ yếu khiến GDP tăng thấp.

Về đầu tư, đầu tư FDI giảm, giải ngân giảm 2,2%, trong khi cùng kỳ tăng 7,8%, cho thấy cầu về đầu tư giảm. Giải ngân đầu tư công quý I/2023 đạt 10,3% so với kế hoạch. Cùng với đó, ngân sách bội thu.

Trong bối cảnh như vậy, NHNN đang phải đối mặt, chịu rất nhiều áp lực, làm sao vẫn điều hành thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, nhưng vẫn phải đảm bảo ổn định hệ thống ngân hàng, thị trường tiền tệ, ngoại hối…

Cũng trong quý I/2023, về thanh khoản NHNN đã điều tiết, hệ thống hiện nay dồi dào thanh khoản. Trong quý này, NHNN mua gần 4 tỷ USD, đồng nghĩa việc đưa tiền ra nền kinh tế. Qua Tết, tiền gửi tại hệ thống ngân hàng khá cao trở lại.

"Qua sự kiện rút tiền hàng loạt của SCB tháng 10 năm ngoái và một số ngân hàng trên thế giới sụp đổ, các ngân hàng tập trung hơn vào ổn định an toàn, đáp ứng thanh khoản cho người dân", Thống đốc nhấn mạnh.

Về tín dụng, Thống đốc cho biết đã tăng 2,06% trong quý I/2023 - mức tăng thấp hơn so với cùng kỳ của một số năm trước, ngoại trừ năm ngoái. Hiện NHNN đang thực hiện một số giải pháp hỗ trợ tín dụng thông qua giải pháp điều tiết tiền tệ, cơ cấu lại thời hạn trả nợ, nhóm nợ.

Về lãi suất, từ đầu năm đến nay NHNN đã thực hiện các giải pháp và mặt bằng lãi suất đang có chiều hướng giảm. Cuối tuần trước đã điều chỉnh giảm lãi suất điều hành 0,5-1% trên cơ sở lạm phát âm, Fed điều chỉnh lộ trình tăng lãi suất thấp, tỷ giá ổn định.

Các kiến nghị từ Ngân hàng Nhà nước

Về giải pháp trong thời gian tới, Thống đốc cho biết NHNN đang phối hợp các bộ ngành, Bộ Tư pháp để sửa đổi Thông tư 16 để tháo gỡ khó khăn nhưng vẫn đảm bảo an toàn cho hệ thống ngân hàng, tránh rủi ro từ bài học của ngân hàng Mỹ, và đánh giá để có giải pháp cơ cấu lại thời hạn trả nợ, nhóm nợ.

Ngân hàng Nhà nước cũng đã họp với các bộ ngành về chương trình hỗ trợ lãi suất. Các bộ ngành thống nhất không sửa Nghị định 31 và đang xem xét vấn đề chuyển nguồn.

Về kiến nghị, Thống đốc cho biết, để giải quyết khó khăn của nền kinh tế, phải thực hiện đồng bộ các giải pháp theo nguyên tắc vướng mắc ở đâu thì tháo gỡ ở đó và cân nhắc các rủi ro.

Đối với thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp – hai thị trường đang gặp khó khăn, Thống đốc cho biết, qua trao đổi với IMF, NHNN thấy rằng, các bộ ngành có thể cân nhắc kiến nghị của tổ chức này. Kiến nghị đó là, các bộ ngành khó có thể đánh giá các dự án bất động sản, nên có bên thứ 3 như kiểm toán, để đánh giá các dự án nào khó khăn tạm thời thì có giải pháp hỗ trợ.

IMF có quan điểm rằng, khi thực hiện các giải pháp cần tránh rủi ro đối với bảng cân đối tài sản của các tổ chức tín dụng, kiểm soát kỳ hạn bởi thị trường trái phiếu và bất động sản có kỳ hạn dài.

"NHNN thấy được các Bộ ngành như Bộ Xây dựng cũng nên cân nhắc vấn đề này. Bộ Xây dựng có đánh giá được không hay cần một bên khách quan là bên thứ ba để đánh giá dự án", Thống đốc đặt vấn đề.

×