Hầu hết thổ dân Boruka hiện đang sinh sống tại vùng ven biển nam Thái Bình Dương của Costa Rica. (Ảnh: wikoltravelcostarica)

"Vũ điệu của những con quỷ nhỏ" - nghi lễ quan trọng nhất của thổ dân Boruka

Bộ lạc thổ dân Boruka (còn được gọi là Brunka) có khoảng hơn 2.600 người, hầu hết sống tại khu bảo tồn Boruka, thuộc thị trấn cảng Puntarenas ở khu vực ven biển nam Thái Bình Dương của quốc gia vùng Trung Mỹ Costa Rica.

Kế thừa truyền thống tổ tiên, các thế hệ hậu duệ thổ dân Boruka đều nổi tiếng nhờ những tác phẩm nghệ thuật và hàng thủ công, thu hút khoảng 80% cư dân bộ lạc tham gia phục vụ du lịch.

(Đặc biệt loại mặt nạ gỗ Balsa sơn vẽ tinh xảo từ lâu đã trở thành vật trang trí phổ biến với người dân Costa Rica và cũng là món đồ lưu niệm được khách du lịch ưa chuộng. (Ảnh: ballenatales)

Các sản phẩm thủ công đắt khách nhất của thổ dân Boruka là mặt nạ, hàng dệt, cung tên, trống, Puñales (dao găm dùng để trang trí) và đồ trang sức. Tất cả đều có ý nghĩa văn hóa và có giá trị biểu tượng.

Các vũ công thổ dân Boruka đeo mặt nạ gỗ Balsa sơn vẽ tinh xảo chuẩn bị trình diễn trong lễ hội Danza de los Diablitos (có nghĩa là "Vũ điệu của những con quỷ nhỏ"). (Ảnh: Daily Mail)

Mặt nạ gỗ Balsa sơn vẽ tinh xảo là yếu tố không thể thiếu trong lễ hội Danza de los Diablitos (có nghĩa là "Vũ điệu của những con quỷ nhỏ") - nghi lễ quan trọng và độc đáo nhất của thổ dân Boruka, được tổ chức trùng với dịp giao thừa đón năm mới tại vùng núi gần khu bảo tồn Boruka.

Mặt nạ gỗ Balsa sơn vẽ tinh xảo có 3 loại: đại diện cho ma quỷ, ma quỷ được miêu tả kết hợp với thiên nhiên và mô tả môi trường sinh thái. Loại thứ 3 phục vụ chủ yếu cho khách du lịch nên thường được vẽ phong cảnh và động - thực vật. (Daily Mail)

Sức mạnh "vũ khí bí mật" của thổ dân Boruka

Lễ hội mô tả cuộc chiến của "Diablito" đại diện cho thổ dân Boruka chống thực dân Tây Ban Nha, với màn trình diễn của những nam vũ công đeo mặt nạ mô tả mặt quỷ cách điệu.

Một trong những "vũ khí bí mật" - mặt nạ báo đốm của thổ dân Boruka. (Ảnh: artifyjaco)

Lễ hội Danza de los Diablitos liên quan tới cuộc chinh phục châu Mỹ của người Tây Ban Nha. Thời mới tới đây họ đã rất kinh ngạc khi giáp mặt thổ dân Boruka, mà theo mô tả sau đó của người Tây Ban Nha là: "của quý" không cắt bao quy đầu, gương mặt dữ tợn (vì đeo mặt nạ)...

Khi đó thổ dân Boruka chỉ có thể tự vệ bằng niềm tin vào sức mạnh siêu nhiên của các linh hồn động vật (nhất là báo đốm) phù hộ cho họ, chống lại vũ khí hiện đại của người Tây Ban Nha.

Cảnh quan yên bình nơi vùng đất của thổ dân Boruka. (Ảnh: circumnavicait)

Những nghề thủ công và làm tác phẩm nghệ thuật khác ít phổ biến hơn, nhưng cũng đóng góp cho nền kinh tế của cộng đồng thổ dân Boruka. Đặc biệt thổ dân Boruka là nhóm bản địa duy nhất ở Costa Rica dệt vải, mặc dù chỉ với số lượng nhỏ.

Phụ nữ thổ dân Boruka vẫn sử dụng khung dệt truyền thống từ thời tiền Colombia với dây đeo ngang lưng. Do sợi và chỉ chủ yếu được nhuộm bằng thuốc nhuộm có nguồn gốc tự nhiên nên các mặt hàng túi xách, khăn quàng, chăn đắp và ví của thổ dân Boruka cũng khá đắt hàng với khách du lịch.

Ngày nay thổ dân Boruka tin vào y học hiện đại, nhưng vẫn kết hợp với cách điều trị theo y học cổ truyền. Các lương y của bộ lạc thổ dân Boruka thường là phụ nữ, có nhiều bài thuốc trị bệnh bằng thảo mộc hiệu quả. Họ cũng cung cấp cả một số "biệt dược" khi có yêu cầu như kiểu: "bùa yêu", "bùa ghen", kéo dài tuổi xuân, tránh thai hoặc gây sẩy thai…

×