Bình luận
0
Không chỉ là khởi đầu của 12 tháng, vạn vật đâm chồi nảy lộc bắt đầu mùa xuân ấm áp mà Tết là lúc mọi nhà xốn xang sửa soạn để bắt đầu một năm mới tốt lành hơn. Nhà nào cũng tất bật sắm sửa quần áo, cỗ bàn, quét dọn nhà cửa để đón tiết Nguyên đán. Ngày lễ cổ truyền lớn nhất trong năm - Tết Nguyên đán được gọi là "những buổi rạng đông của sự khởi đầu".
Người ta chuẩn bị trước cả tháng trời để đón khoảnh khắc từ năm cũ sang năm mới. Và rồi, phong tục cổ truyền nhiều nơi vẫn dành "Tháng Giêng là tháng ăn chơi". Nhiều năm trở lại đây, người ta nổ ra nhiều tranh cãi về việc đón xuân sang này nhất thiết phải đón Tết cổ truyền nữa hay không hay gộp cùng với Tết tây, chỉ ăn Tết một ngày mà không phải kéo dài ra cả tháng như vậy.
Cuộc sống hiện đại, rất nhiều tục lệ đã không còn, "thế giới phẳng" khiến người ta ưa xê dịch, du lịch trong năm mới, không "mặn mà" với Tết cổ truyền nữa. Nhiều người cảm thấy Tết không còn là thời gian nghỉ ngơi thực sự mà còn bận rộn và áp lực hơn. Vậy không biết người xưa ăn Tết như nào, kéo dài bao nhiêu lâu, có phức tạp hay không?
Tết cung đình xưa có nhiều hoạt động ý nghĩa, truyền cảm hứng cho Tết Nguyên đán trong dân gian.
Giở vài trang sử, nhìn về thời xưa ấy, các bậc vua chúa vẫn chuẩn bị Tết Nguyên đán mang phong vị đậm chất truyền thống. Bởi những nét văn hóa dân tộc được khởi nguồn từ triều đình chính là tượng trưng cho sự hưng thịnh của quốc gia. Những nghi lễ chuẩn bị đón xuân mới được nghiêm cẩn bao nhiêu thì đời sống của người dân cũng thể hiện được sự ấm no hạnh phúc bấy nhiêu.
Có thể chưa đủ trọn vẹn để hình dung được bức tranh về phong tục của người xưa nhưng một vài nét phác thảo về Tết trong cung đình triều Nguyễn cũng phần nào giúp chúng ta hiểu hơn về phong tục đón Tết Nguyên đán trước kia như thế nào.
Dưới triều Nguyễn, Tết Nguyên đán là lễ tiết quan trọng bậc nhất trong năm. Không chỉ diễn ra trong vài ngày đầu năm mà việc nghênh xuân tiễn cũ đã được chuẩn bị thực hiện trước cả tháng.
Lễ Ban Sóc
Ngay từ mùng 1 tháng Chạp, Lễ Ban Sóc được diễn ra. Đây được hiểu là lễ ban lịch năm mới. Vào ngày Lễ Ban Sóc, Khâm Thiên Giám đặt triều nghi (nghi lễ của triều đình) và dâng lên lịch của năm mới đã soạn xong. Tiếp đó, nhà vua sẽ ban lịch cho các quan và bách gia trăm họ.
Ảnh tư liệu: Các quan trong buổi lễ Tết
Không chỉ trong dân gian, hoàng cung cũng tất bật lau dọn trước khi đón xuân mới. Ngày lễ quét dọn này thường diễn ra vào ngày 20 tháng Chạp. Phất trong nghĩa quét dọn, thức trong nghĩa lau chùi, bởi vậy, ngày hội quét dọn là thời điểm các báu vật quốc gia được tiến hành lau chùi, dọn dẹp.
Sáu chiếc tủ gỗ tinh xảo chứa bảo ấn, kim ấn, ngọc tỷ của vương triều mở ra. Để chuẩn bị lau dọn, phải cần những bình hoa thơm hòa với nước sông Hương rồi dùng khăn đỏ để lau chùi ấn.
Lễ Phong ấn - nghi thức biểu thị việc tạm ngừng công việc triều chính để đón Tết. Ngày 25 tháng Chạp thường được chọn để thực hiện nghi lễ này. Sau ngày lễ dọn dẹp, báu vật quốc gia cùng ấn tín được lau chùi sạch sẽ thì lại được cất vào hòm, vào tủ để niêm phong lại.
Mặc dầu vậy, lệ có việc phong ấn nhưng đó là khi vô sự an yên, còn khi có việc quân thì không thể cứng nhắc theo lệ này, trong bản Phụng Thượng dụ của Nội các năm Minh Mệnh thứ 14 (1833) đã dẫn như vậy.
Điều này cho thấy, "phong ấn" để cung đình có dịp đón tiết xuân nhưng không câu nệ mà khi có sự vụ khẩn cấp thì vẫn kịp thời giải quyết. Chi tiết này cũng thể hiện sự khác nhau rõ rệt giữa hoàng cung và cuộc sống của dân thường. Dù người dân tạm ngưng công việc hẳn thì triều đình vẫn phải sẵn sàng xử lý công việc quan trọng bất cứ lúc nào.
Lễ Hợp hưởng - nghi lễ thỉnh các vị tiên nhân, tiên đế về cùng "ăn Tết" với hoàng tộc, cháu con. Nếu như dân gian có "mời" Gia tiên về "ăn Tết" cùng thì hoàng cung cũng sẽ "thỉnh" các bậc Tiên Đế đời trước về hâm hưởng cùng cháu con hoàng tộc.
Nhà vua sẽ ra Thái Miếu hoặc Thế Miếu làm chủ lễ. Bên cạnh đó, các hoàng tử, thân công và các quan lớn đi cúng tế ở lăng tẩm, đền miếu, đình chùa ở kinh thành.
Ảnh tư liệu: Các vũ công trong ngày Tết Nguyên Đán ở cung đình
Lễ Thượng nêu
Những tưởng cây nêu chỉ xuất hiện ở làng quê bình dị mà trong cung đình cũng dựng nêu, trở thành lễ Thượng nêu long trọng. Theo ông Võ Lê Nhật, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế cho biết, lễ dựng nêu hiện nay được thực hiện hàng năm tại Đại nội Huế và các khu di sản.
Không chỉ báo hiệu xuân mới, lễ dựng nêu còn thể hiện việc báo hiệu kết thúc việc triều chính trong triều đình xưa, còn ý nghĩa khác nữa là mong muốn một năm mới bình an, hạnh phúc đến cho mọi người. Cây nêu được dựng trước dinh phủ, đình chùa và trước Điện Thái Hoà và các miếu trong Đại Nội.
Ảnh tư liệu minh họa hoạt động dựng cây nêu trong hoàng cung triều Nguyễn ngày Tết.
Cây nêu lớn dựng trong Đại Nội là cây tre to dài chừng 15m, ngọn đủ lá. Trên ngọn nêu có tờ bùa đào ghi tên thần và câu đối ngày Tết, chẳng hạn như câu "Tân niên nạp dư khánh/Gia tiết hiệu trường xuân" (Năm mới thừa chuyện vui/Tiết đẹp xuân còn mãi).
Dưới thời vua Minh Mệnh, trên ngọn nêu còn được treo một số ấn triện với ý nghĩa triều đình không tiếp nhận văn thư và làm lễ phong ấn (cất ấn). Sau khi nhà vua làm lễ dựng nêu xong thì người dân mới được dựng nêu tại nhà mình.
Lễ tuế trừ
Lễ tuế trừ được diễn ra vào buổi sáng. Khi ấy, các hoàng tử, hoàng thân và vương công chuẩn bị trang phục để đến đền, miếu để làm lễ tiễn biệt năm cũ. Lễ trừ tịch được diễn ra vào buổi tối. Những nghi lễ diễn ra vào ngày này mang ý nghĩa tống tiễn hết điều cũ, điều xấu của năm qua và nghênh đón những điều tốt đẹp, may mắn của năm mới.
Lễ mừng tiết xuân mới được nhà vua tổ chức như một lễ đại triều, có sự tham dự của bá quan văn võ và quan lại địa phương.
Sáng mùng 1 đầu năm mới, khi hồi trống nghiêm thứ nhất vang lên, cờ quạt, nghi trượng được bày biện, các quan đã mặc lễ phục nghiêm cẩn chầu sẵn ở điện Thái Hòa. Khi kỳ đài được kéo lên và cờ khánh hỷ tung bay sắc màu thì nhà vua mặc hoàng bào, đội mũ cửu long, tay cầm hốt trấn khuê ngự ra điện Cần Chánh rồi được rước lên kiệu sang điện Thái Hòa.
Ảnh tư liệu: Tranh vẽ ngày mùng 1 ở Thế miếu - Đại Nội Huế năm 1923.
Thân công đứng hàng bên trong cùng điện, quan văn võ từ tam phẩm đứng hai hàng trên sân rồng theo cấp bậc, tầng sân dưới dành cho các bô lão. Xa bên ngoài là binh lính, voi ngựa. Trước khi nhạc tấu, 9 phát súng được lệnh nổ, bá quan văn võ, đọc biểu mừng nhà vua của bách quan và các địa phương.
Ảnh tư liệu: Đội nhạc công ngày lễ.
Một điều khá thú vị là không ngẫu nhiên trong cung đình lại nổ súng, điều này mang ý nghĩa khởi phát đầu xuân, cũng giống như việc dân gian đốt pháo để mừng năm mới, xua đuổi tà ma.
Ảnh tư liệu minh họa hoạt động trong ngày Tết.
Sau lễ mừng Tết, nhà vua thực hiện lễ mừng Tết Thái hậu, Tết Hoàng Hậu, Hoàng Thái Tử. Nghi lễ mừng Tết Thái Hậu, làm tròn chữ Hiếu nên được trang trọng thực hiện tại cung Diên Thọ.
Ảnh tư liệu: Vua Khải Định đến thỉnh an hoàng mẫu tại cung Diên Thọ.
Các ngày lễ mùng 1, mùng 2, nhà vua và thân công sẽ đi bái lạy ở nơi thờ các vua Nguyễn đời trước. Ngày mùng 3 đi thăm thầy dạy. Mùng 5 đi du xuân, thực hiện lễ Tịch điền, mùng 7 làm lễ Khai hạ (hạ nêu) và thực hiện khai ấn, bắt đầu làm việc trong năm mới.
Ảnh tư liệu: Các quan đang làm đại lễ trong dịp Tết Nguyên đán.
Tiết xuân như ý, năm mới rộn ràng, mặc dù có nhiều khác biệt và long trọng hơn, nhưng các nghi thức trong hoàng cung xưa cũng là niềm tin và khởi nguồn cho các hoạt động đón Tết diễn ra trong dân gian.
Mỗi một vương triều có sự khác biệt nhất định trong cách đón xuân mới và sự thay đổi lễ nghi để phù hợp với đương thời. Nhưng dù khác nhiều hay khác ít thì những tư liệu này cho người đời sau thấy được sự trân trọng truyền thống và những lễ nghi phong tục trong nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc của người Việt mãi muôn đời.
Càn Long nổi tiếng không chỉ phong lưu, đa tình mà còn là một vị vua sống lâu nhất trong thời cổ đại Trung Quốc. Tuy nhiên, ở thời kỳ của ông lại không xảy ra việc tranh giành ngôi vàng kịch liệt giữa các con trai.
Bất chấp thời tiết nắng nóng của miền Bắc, các nữ quân nhân vẫn hăng say tập luyện, thể hiện khí chất rạng ngời. Sáng nay (5/8), các khối bước vào tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành lần 2 tại Hà Nội.
Chia sẻ
Hà Nội FC đang cân nhắc nghiêm túc tới việc chiêu mộ tiền vệ phòng ngự người Brazil Willian Maranhao. Trên chuyên trang chuyển nhượng Transfermarkt, Willian Maranhao hiện được định giá lên tới 900.000 euro.
Chia sẻ
Thủ tướng vừa có Quyết định bổ sung thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách, trong đó có 5 chuyên gia hàng đầu về ngoại giao, y tế, truyền thông.
Chia sẻ
Cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam Trần Thiện Cảnh đề xuất thu hút tổ chức, cá nhân tham gia nghiên cứu, chuyển giao công nghệ nhằm phát triển ngành đường sắt.
Chia sẻ
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Cần Thơ đã gửi giấy triệu tập ông L.Q.N (SN 1985; ngụ thị trấn Mỹ Xuyên, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng cũ; nay là phường Mỹ Xuyên, TP Cần Thơ) về việc ông từng "tố" cửa hàng của Công ty Cổ phần chăn nuôi C.P. Việt Nam (Công ty C.P.) bán heo bệnh. Liên quan đến vấn đề này, ông N. cũng đã có đơn gửi đến nhiều cơ quan chức năng.
Chia sẻ
Lô đất nghìn tỷ nằm tại mặt tiền đường Võ Văn Kiệt. Đây cũng là khu vực có hàng loạt showroom ô tô ở cửa ngõ dẫn vào trung tâm TP.HCM.
Chia sẻ
Loại thịt này cũng cung cấp chất đạm dồi dào, ít chất béo, là thực phẩm ưu tiên sử dụng cho người muốn phát triển cơ bắp và giảm cân lành mạnh.
Chia sẻ
Công an phường Gia Định phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP.HCM truy xét nhanh đối tượng trộm chiếc túi xách của cô gái trước nhà thuốc Pharmacity.
Chia sẻ
Sự đông đúc xô bồ của thành thị khiến nhiều người cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng. Theo các nhà khoa học, chỉ cần 15 phút hòa mình vào thiên nhiên mỗi ngày, sức khỏe tinh thần của bạn sẽ cải thiện rõ rệt.
Chia sẻ
Nguyễn Thị Thùy Chang đã xuất sắc đăng quang ngôi vị Á khôi 1 của cuộc thi Hoa khôi Thanh lịch Hà Nội 2025.
Chia sẻ
Một vụ tai nạn liên hoàn đã xảy ra trên cầu Rạch Chiếc, thuộc phường Thủ Đức, TP.HCM gồm một xe tải, ba xe ô tô 7 chỗ và một xe ô tô 5 chỗ khiến nhiều xe hư hỏng nặng và một phụ nữ bị thương nhẹ.
Chia sẻ
Nhằm góp phần xây dựng cảnh quan đô thị ngày càng xanh–sạch–đẹp, tạo điểm nhấn cho các tuyến đường, khu dân cư và cơ sở làm việc trên địa bàn, ông Nguyễn Tấn Bản, Bí thư Đảng uỷ phường Vũng Tàu, TPHCM (trước đây thuộc một phần diện tích TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) mua cây hoa từ tỉnh Đồng Tháp trao tặng 2.000 cây cho phường để trồng ở khu phố trên địa bàn.
Chia sẻ
Sau sáp nhập, số lượng phương tiện và cơ sở đăng kiểm trên địa bàn TP.HCM tăng lên đáng kể, Sở Xây dựng đề nghị Bộ Xây dựng, Cục Đăng kiểm Việt Nam hỗ trợ chia sẻ các dữ liệu liên quan đến hoạt động đăng kiểm thuộc phạm vi địa phương quản lý.
Chia sẻ
Hơn 600 căn nhà xã hội tại phường Nếnh sắp mở bán với giá từ 16,8 triệu đồng/m2, chỉ từ 470 triệu đồng mỗi căn, thu hút sự quan tâm lớn của người thu nhập thấp giữa "cơn khát" nhà.
Chia sẻ
Cơ quan An ninh Ukraine báo cáo rằng máy bay không người lái do Trung tâm tác chiến đặc biệt Alpha điều hành đã tấn công sân bay quân sự ở Saky, nằm trên bán đảo Crimea, tấn công máy bay Nga và một điểm lưu trữ đạn dược.
Chia sẻ
Trong hàng trăm khí tài tham gia tổng hợp luyện cho nhiệm vụ A80, có nhiều phương tiện, vũ khí là sản phẩm do công nghiệp quốc phòng Việt Nam nghiên cứu, chế tạo, sản xuất như xe chiến đấu, tổ hợp tên lửa và các loại radar.
Chia sẻ
Trung vệ Matheus Felipe được cho là sẽ gia nhập CLB Công an TP.HCM. Matheus Felipe hiện có giá khoảng 1 triệu euro, và nếu thương vụ thành công, anh sẽ trở thành ngoại binh đắt giá nhất lịch sử V.League.
Chia sẻ
Thị trường thịt chế biến đang bước vào chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ, khi người tiêu dùng ngày càng ưu tiên chất lượng và an toàn thực phẩm trong bối cảnh thu nhập được cải thiện. Với mức tăng trưởng doanh thu 22,6% trong quý II/2025 và tỷ trọng đóng góp 34%, Masan MEATLife cho thấy lợi thế từ chiến lược tập trung vào sản phẩm giá trị cao và khai thác hiệu quả hệ sinh thái tiêu dùng - bán lẻ nội bộ.
Chia sẻ
Hà Nội những ngày đầu tháng 8, trời mới hơn 6 giờ sáng mà nhiệt độ đã lên tới gần 30°C. Dưới cái nắng oi ả, người nông dân buộc phải thay đổi lịch làm việc, ra đồng từ khi còn tờ mờ sáng để tránh cái nóng như đổ lửa giữa trưa.
Chia sẻ
Thiên tài AI 24 tuổi Matt Deitke từ chối 125 triệu USD (hơn 3.150 tỷ đồng) của Meta, khiến Mark Zuckerberg phải đích thân ra mặt và tăng đãi ngộ lên 250 triệu USD (hơn 6.300 tỷ đồng).
Chia sẻ
Đen không gặt hái nhiều thành công trong những sản phẩm ra mắt gần đây, dù anh vẫn cho thấy sự chỉn chu về ca từ, giai điệu.
Chia sẻ
Sáng nay (5/8), Tiểu ban diễu binh, diễu hành (A80) đã tổ chức Tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành tại Trung tâm Huấn luyện quân sự Quốc gia 4 (Miếu Môn, Hà Nội).
Chia sẻ
Nói đến Hòa Thân chính là sự tham lam đến mức thối nát của ông, nhưng ít ai tưởng tượng được rằng hắn còn to gan dám ngủ với cả phi tử của Hoàng đế Càn Long.
Chia sẻ
Sáng 5/8, Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương đã thăm và làm việc tại Quân đoàn 12, Bộ Quốc phòng.
Chia sẻ
Theo tờ Washington Post, các nước phương Tây ngày càng thất vọng trước tác động của các lệnh trừng phạt đối với Nga. Bài viết lặp lại những phát biểu gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đã đặt câu hỏi về hiệu quả của các biện pháp hạn chế.
Chia sẻ
Căn nhà phố 70 m2 tại Tân Phú lột xác đến bất ngờ sau cải tạo, nổi bật với mái vòm mềm mại, giếng trời đón sáng và nội thất đậm nét Á Đông, vừa hiện đại vừa gần gũi.
Chia sẻ
Dự kiến ngày 19/8 tới, cầu Rạch Miễu 2 bắc ngang sông Tiền, nối liền tỉnh Đồng Tháp và tỉnh Vĩnh Long (sau sáp nhập tỉnh), trị giá hơn 6.800 tỷ đồng sẽ chính thức thông xe, phục vụ phương tiện qua lại. Đây là dự án quốc gia hoàn thành nhằm lập thành tích chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945-19/8/2025) và Quốc khánh 2/9 (2/9/1945-2/9/2025).
Chia sẻ
SHB Đà Nẵng đang tiến hành quá trình “thay máu” lực lượng triệt để nhằm gia tăng sức mạnh trước khi mùa giải 2025/2026 khai mạc. Tính đến lúc này, SHB Đà Nẵng đã nói lời chia tay 10 cầu thủ nội.
Chia sẻ
Ngày 4/8, Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả đấu tranh chống khai thác IUU từ đầu năm 2025 đến nay và triển khai đợt cao điểm chống khai thác IUU.
Chia sẻ
Với hàng trăm cán bộ cấp tỉnh ở Lâm Đồng được biệt phái về cơ sở hỗ trợ các địa phương vận hành chính quyền 2 cấp, những cán bộ này phải thực hiện được 4 nội dung quan trọng theo yêu cầu.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
PV 
