Tại sao các quan đại thần thời nhà Thanh lại đeo chuỗi hạt?

Vật trông giống như hạt châu Phật này thực ra là một phiên bản cải tiến của hạt châu Phật, nhưng nó thường được gọi là Triều Châu. Đây là là vật trang trí độc đáo của thời nhà Thanh, tác dụng của nó cũng không hề nhỏ.

Trước hết là nó đẹp, chất liệu làm hạt cườm thời nhà Thanh rất đặc biệt, họ thường sử dụng trầm hương, sứ chạm khắc, ngọc mắt mèo, mã não đỏ phương nam và các loại ngọc quý khác. Sau khi được một số bậc thầy xử lý, tự nhiên nó trông cực kỳ đẹp.

Thứ hai, đó là để phân biệt địa vị. Không phải ai cũng có thể sử dụng chuỗi hạt của nhà Thanh, có quy định rõ ràng rằng chỉ có hoàng đế, thê thiếp, công chức cấp năm, tùy viên quân sự cấp bốn trở lên và chỉ có lính canh và quan chức trong kinh đô mới được đeo chuỗi hạt này, tức là những người bình thường và các thừa tướng bình thường không đủ tư cách để đeo chuỗi hạt cung đình. Trong triều đại phong kiến có thứ bậc nghiêm khắc đó, nếu ai làm điều gì không đúng lễ nghi, pháp luật thì kết cục sẽ không tốt đẹp gì.

Hơn nữa, những chuỗi hạt Phật giáo mà các quan đại thần các cấp và họ hàng của hoàng đế đeo cũng có sự khác biệt, vì vậy, những người đã nghiên cứu Đạo này chỉ có thể sử dụng một chuỗi hạt nhỏ để xem địa vị của người đó. Đây là thời gian cũng là một bằng chứng về danh tính.

Ví dụ, nếu thái hậu mặc triều phục thì cũng cần đeo chuỗi hạt giống như hoàng đế, ngoài ra còn phải treo hai chiếc đĩa, những hạt màu đỏ chéo trên cả hai vai, những hạt san hô được dùng để thể hiện địa vị đặc biệt của họ.

Tuy nhiên, vì treo nó sang một bên trên vai quá phiền phức và không thuận tiện cho việc đi lại nên vào cuối thời nhà Thanh rất ít người mặc nó như thế này, cũng giống như Từ Hi, trong các bức chân dung của bà không có hạt treo ngang, nhưng có một sợi dây treo quanh cổ bà.

Một chức năng khác của vòng đeo hạt châu là thể hiện lòng sùng đạo của hoàng đế nhà Thanh đối với Phật giáo và sự tôn kính đối với Chúa. Như đã đề cập trước đó, hạt Châu thực chất là phiên bản cải tiến của chuỗi hạt Phật. Các hoàng đế nhà Thanh tin tưởng nhiều hơn vào Phật giáo Tây Tạng, có phần khác với Phật giáo Đồng bằng Trung Bộ nên để thể hiện đức tin của mình.

Tổng cộng còn có 108 hạt, thực ra cũng có ý nghĩa, 12 hạt tượng trưng cho 12 tháng trong một năm, 24 hạt tượng trưng cho 24 tiết khí, còn lại 72 hạt tượng trưng cho 72 tiết (người xưa có lịch tóm tắt bằng cách kết hợp nhiều loại lịch khác nhau) như thiên văn học, khí tượng học và hiện tượng học, và được sử dụng đặc biệt để hướng dẫn các hoạt động nông nghiệp).

Ngoài ra, Triều Châu còn có bốn đầu Phật lớn, là biểu tượng của bốn mùa trong năm, hoàng đế đeo Triều Châu trên người để bày tỏ lòng thành kính với thần linh và cầu mong mưa thuận gió hòa. Và họ thường đeo chuỗi hạt để thờ trời, đất, mặt trời và mặt trăng. Lúc này, màu sắc và kết cấu của các chuỗi hạt hơi khác nhau, theo quan niệm của người xưa, điều này là để thích ứng với đồ vật được cúng tế và để phù hợp với nêu bật lòng sùng đạo của họ.

Vì vậy, hạt Châu không chỉ đẹp về mặt thẩm mỹ mà còn đóng vai trò vô cùng quan trọng, là một phần không thể thiếu trong văn hóa nhà Thanh.

×