Giảm khoảng 60 - 70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã

Trong thông báo Hội nghị Trung ương 11 có nêu: Trung ương thống nhất sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã bảo đảm cả nước giảm khoảng 60 - 70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã so với hiện nay.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, với mô hình tổ chức hành chính mới, cấp tỉnh vừa là cấp thực hiện chủ trương, chính sách từ Trung ương, vừa là cấp ban hành chính sách trên địa bàn tỉnh, thành phố và trực tiếp chỉ đạo, quản lý các hoạt động của cấp xã trên địa bàn.

Cấp xã chủ yếu là thực hiện chính sách từ cấp Trung ương và cấp tỉnh ban hành; được tăng cường phân cấp phân quyền và có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật để quyết định việc tổ chức thi hành pháp luật trên địa bàn và quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền của cấp mình.

Theo số liệu từ Bộ Nội vụ, hiện Việt Nam đang có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã. Như vậy, nếu giảm khoảng 60 - 70%, số lượng đơn vị hành chính cấp xã so với hiện nay cả nước sẽ còn khoảng 3.000 - 4.000 xã.

Trước đó, trong quá trình nghiên cứu sáp nhập địa giới hành chính cấp xã, cũng đã có nhiều thông tin về con số, như còn khoảng 2.000 xã, 5.000 xã.

Cụ thể, ngày 13/3, trong phiên họp Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết sẽ tổ chức lại quy mô chỉ còn khoảng 2.000 xã, mỗi xã "gần như là một huyện nhỏ". Việc này thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có thể làm ngay sau Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương.

Ngày 28/3, tại buổi gặp mặt cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực miền Trung - Tây Nguyên, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết sẽ tổ chức khoảng 5.000 đơn vị hành chính cấp xã, phường.

Nói về vấn đề sáp nhập cấp xã tại ngày làm việc đầu tiên của Hội nghị Trung ương 11, Tổng Bí thư cho biết "giảm khoảng 50% mới là gợi ý định hướng của Bộ Chính trị, chứ không phải ấn định con số này".

Bộ Chính trị nêu rõ, yêu cầu cao nhất là chính quyền cấp xã gần dân, sát với dân, giải quyết mọi yêu cầu của dân ở cấp xã, phường, cấp cơ sở. Đây là tiêu chí rất quan trọng, do đó bố trí cấp xã như thế nào hoàn toàn là do cấp tỉnh xem xét và đề xuất.

Theo Tổng Bí thư, Bộ Chính trị có nêu đề xuất là giảm khoảng 50%, Trung ương sẽ thảo luận thế nào cho hợp lý và các địa phương, tuỳ mỗi phạm vi, mỗi hoàn cảnh, có thể dao động con số này, chứ không phải đã "ấn định 50%, nên các địa phương phải làm đúng 50%".

"Có thể giảm 60 - 70% nếu các đồng chí thấy quản lý được, thấy đáp ứng được yêu cầu gần dân, sát dân", Tổng Bí thư nêu rõ.

Thẩm quyền sáp nhập xã của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Các vấn đề liên quan đến tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Cụ thể, theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương (có hiệu lực từ 1/3/2025), nêu rõ: Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

Về quy trình, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức xây dựng đề án thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp xã trình Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Hồ sơ đề án thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính gồm có:

- Tờ trình về việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính;

- Đề án về việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính;

- Báo cáo tổng hợp ý kiến nhân dân, ý kiến của Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức có liên quan;

- Dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính.

Thông tin từ Văn phòng Quốc hội cho biết, Phiên họp thứ 44 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội được tổ chức từ ngày 14 đến ngày 17/4.

Tại phiên họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về 42 nội dung, trong đó xem xét, thông qua nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính để thay thế Nghị quyết số 35 năm 2023 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

Thời gian qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã ở nhiều địa phương trên cả nước. Tại Hà Nội sắp xếp 109 đơn vị cấp xã để hình thành 56 đơn vị cấp xã mới, sau sắp xếp giảm 53 đơn vị cấp xã; TP.HCM sắp xếp 80 phường để hình thành 41 phường mới, sau sắp xếp giảm 39 phường; Hải Phòng giảm 50 đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp; Nam Định giảm 1 huyện và 51 đơn vị hành chính cấp xã sau khi sắp xếp; Đồng Nai giảm 11 đơn vị hành chính cấp xã sau khi sắp xếp...

×