Trước khi sáp nhập, Lào Cai có nghề nuôi cá quý tộc giúp nhiều hộ đồng bào dân tộc thoát nghèo, có tiền tỷ

Lào Cai và Yên Bái là 2 tỉnh miền núi phía Tây Bắc, không chỉ gần nhau về vị trí địa lý mà còn có nhiều nét tương đồng về lợi thế phát triển kinh tế - xã hội và truyền thống lịch sử cách mạng.

Lào Cai lâu nay đã được biết đến như "thủ đô" nuôi cá nước lạnh (cá tầm, cá hồi) phía Bắc, với khoảng 768 cơ sở/hộ nuôi, sản lượng đạt xấp xỉ 1.000 tấn/năm. Mặc dù cá tầm, cá hồi là những loài cá có nguồn gốc từ nước ngoài, đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc cầu kỳ, song rất phù hợp với đặc điểm khí hậu, điều kiện tự nhiên của địa phương.

Trong khi đó, tỉnh Yên Bái - dù đi sau trong nghề nuôi cá nước lạnh - nhưng các vùng cao như Nà Hẩu (Văn Yên), Mù Cang Chải lại sở hữu điều kiện tương đồng về độ cao, nhiệt độ, nguồn nước sạch, rất phù hợp để phát triển nuôi loài cá "quý tộc" này.

Theo tìm hiểu của Dân Việt, năm 2004, cá hồi vân và cá tầm được Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I nhập khẩu trứng cá đã thụ tinh về nuôi thử nghiệm thành công tại huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Đến năm 2006, cá tầm được đưa vào Tây Nguyên nuôi thử nghiệm tại tỉnh Lâm Đồng. Công nghệ sản xuất giống nhân tạo cá tầm đã được các Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I nghiên cứu thông qua nhiều đề tài/dự án.

Sau hơn 20 năm thuần hoá thành công ở mảnh đất Sa Pa, đến nay sản phẩm cá tầm, cá hồi Lào Cai không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước mà còn bước đầu hướng tới xuất khẩu.

Anh Trần Chung Hưng, một trong những người đầu tiên nuôi thử nghiệm cá nước lạnh thành công ở Sa Pa những năm 2006 - 2007 cho biết, thời điểm đó cá hồi, cá tầm ít người biết tới, người tiêu dùng cũng chưa có thói quen ăn cá hồi, cá tầm. Cá nuôi đến tuổi thu hoạch, anh Hưng chỉ biết nướng lên rồi đem bán cho khách du lịch ở quanh khu vực Thác Bạc. Nhưng đến nay, anh Hưng cùng các chủ trang trại ở Sa Pa đã xây dựng thành công thương hiệu cá tầm, cá hồi nhờ chất lượng thơm ngon, hầu như du khách khi đến Sa Pa đều muốn thưởng thức cá hồi, cá tầm tươi.

Sau nhiều năm chìm nổi với nghề nuôi cá nước lạnh, đến nay, anh Trần Chung Hưng đã sở hữu 5 trang trại cá tầm, cá hồi, với hơn 100 bể nuôi cá thương phẩm và cá giống. Không những thế, anh Hưng còn thử nghiệm, nuôi thành công 2 loài cá "quý tộc" này ở Lai Châu và Yên Bái.

Hiện tất cả các trang trại nuôi cá của anh đều có khu vực riêng để ấp nở, ương dưỡng cá giống nhằm chủ động cung cấp con giống khoẻ mạnh cho trang trại của gia đình, đồng thời cung cấp con giống cho bà con có nhu cầu.

Với quy mô nuôi cá nước lạnh lớn nhất tỉnh Lào Cai, mỗi ngày trang trại của anh Hưng phải tiêu tốn một lượng lớn thức ăn cho cá. Do cá tầm, cá hồi là những loài cá khó tính, đòi hỏi thức ăn phải đảm bảo an toàn, chất lượng nên anh Hưng đã liên kết với Công ty TNHH De Heus để nhập thức ăn dành riêng cho cá nước lạnh. Từ đây, anh Hưng lại trở thành địa chỉ uy tín cung cấp thức ăn chất lượng cho những hộ nuôi cá tầm, cá hồi ở Lào Cai.

Bình quân mỗi năm, anh Hưng xuất bán ra thị trường trong và ngoài tỉnh khoảng 700.000 con giống cá hồi, cá tầm, thu về hơn 10 tỷ đồng. Ngoài ra, anh Hưng còn có doanh thu hàng chục tỷ đồng từ bán cá hồi, cá tầm thương phẩm...

Cũng thoát nghèo và phất lên từ loài cá nước lạnh, đến nay ông Chảo Duần Mình, thôn Can Hồ B, xã Ngũ Chỉ Sơn (thị xã Sa Pa, Lào Cai) đã được nhiều người biết đến là một trong những tấm gương sáng ở địa phương. Với cách nuôi gối vụ, ông Mình liên tục có cá bán.

Từ chỗ chỉ có 3 bể nuôi cá thương phẩm, đến nay ông Mình đã sở hữu hơn 10 bể cá tầm, cá hồi, xuất bán ra thị trường 10-12 tấn cá mỗi năm. Nếu tính với giá bình quân 150.000 - 200.000 đồng/kg, ông Mình có thu nhập hơn 1 tỷ đồng.

Đại diện Hội Cá nước lạnh Lào Cai cho biết, ngoài các trại lớn ở Sa Pa, đến nay cá tầm, cá hồi đã được nhân rộng ra nuôi ở các huyện Bát Xát, Văn Bàn, Bảo Yên...

Cùng với bán cá tươi, một số doanh nghiệp, HTX đã chế biến ra nhiều sản phẩm độc đáo từ cá nước lạnh như ruốc cá hồi, cá hồi hun khói, nem, giò, xúc xích, chả cá hồi - cá tầm...

Hợp nhất Lào Cai, Yên Bái tạo liên kết vùng và tăng sức cạnh tranh sau sáp nhập

Theo Hội Cá nước lạnh Lào Cai, khi sáp nhập thành công với tỉnh Yên Bái thì nghề nuôi cá nước lạnh tại khu vực này sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Cụ thể, sau khi sáp nhập, vùng nuôi cá nước lạnh của hai tỉnh sẽ có quy mô trên 105.000 m3 thể tích bế nuôi - chiếm tỷ trọng lớn nhất miền Bắc. Cùng với đó là đội ngũ hàng trăm hộ/cơ sở nuôi có kinh nghiệm tại Lào Cai, sẽ góp phần đầy nhanh chuyển giao kỹ thuật và mở rộng quy mô tại địa bàn Yên Bái.

Tuy phát triển sau, nhưng các hộ nuôi cá nước lạnh ở Yên Bái đã lĩnh hội được kinh nghiệm từ những người đi trước, học hỏi kỹ năng quản trị và nắm vững quy trình nuôi đảm bảo an toàn thực phẩm. Đơn cử, HTX Nông nghiệp và Du lịch Nà Hẩu (Văn Yên, Yên Bái) đã và đang vận hành tốt quy trình nuôi cá nước lạnh theo chuỗi từ đầu vào đến đầu ra.

Anh Đặng Văn Chính - Giám đốc HTX Nông nghiệp và Du lịch Nà Hẩu cho biết: "Hiện nay, HTX có 14 thành viên với 20 bể bạt nổi, 4 bể xây xi măng cốt thép, quy mô trên 2 vạn cá/năm. Trung bình mỗi lứa, HTX xuất bán khoảng 8.000 con cá thương phẩm, sản lượng bình quân đạt trên 20 tấn/năm. Sản phẩm cá tầm Nà Hẩu cũng đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh năm 2022. Để phát triển hơn nữa, HTX đã tiến hành triển khai áp dụng tiêu chuẩn VietGAP cho thương hiệu cá tầm Nà Hẩu”.

Cùng với Văn Yên, những năm qua, các địa phương trong tỉnh Yên Bái đã tận dụng tiềm năng, lợi thế đưa cá nước lạnh vào nuôi, mang lại giá trị cao. Tiêu biểu trong đó phải kể đến huyện vùng cao Mù Cang Chải với 4 trang trại nuôi cá tầm, diện tích nuôi trên 1,6ha, hằng năm cung cấp ra thị trường gần 90 tấn cá thương phẩm.

Theo tìm hiểu của PV, thực tế, nhiều doanh nghiệp thuỷ sản ở Lào Cai đã đầu tư vào Yên Bái trước khi có chủ trương sáp nhập. Do vậy, khi sáp nhập 2 tỉnh thành công sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho việc liên kết doanh nghiệp, chia sẻ thị trường, giống và quy trình kỹ thuật, qua đó tăng sức cạnh tranh cho toàn vùng.

Không chỉ dừng lại ở phạm vi nuôi cá nước lạnh, việc hình thành một vùng sản xuất liên tỉnh sẽ góp phần thúc đẩy nghề nuôi trồng thuỷ sản tại 2 địa phương phát triển theo hướng bài bản, chuyên nghiệp hơn, gắn với bảo vệ môi trường, gia tăng sản phẩm chế biến nhằm làm tăng giá trị cho chuỗi sản phẩm.

×