Đầu tư điện gió, được hay mất?

Thời gian qua, phát triển điện gió được dư luận, đặc biệt là người dân Quảng Trị quan tâm. Nhìn những ngọn đồi đang bị san ủi, những bãi thải đổ khá cao ở một số nơi trên địa bàn huyện Hướng Hoá, nhiều người cảm thấy lo lắng trước nguy cơ sạt lở đất.

Ông Hồ Văn Ka Rai – Chủ tịch UBND xã Húc, huyện Hướng Hoá cho biết, những vụ sạt lở gây chết người trong trận lũ lịch sử tháng 10/2020 khiến người dân bị ám ảnh, lo sợ. Vì vậy, các dự án điện gió cần thi công đảm bảo kỹ thuật, an toàn cho nhân dân.

Ông Hà Sỹ Đồng – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, trong quá trình thi công điện gió có một số ảnh hưởng về môi trường, gây lo ngại về sạt lở đất trong mùa mưa lũ sắp tới. Tuy nhiên, UBND tỉnh đã lường trước nên đã có phương án xử lý. Những dự án nào chưa đảm bảo an toàn môi trường, UBND tỉnh đã chỉ đạo chấn chỉnh ngay bằng việc gia cố kè ở các bãi thải, ta luy… chống sạt lở.

Ông Đồng khẳng định, phát triển điện gió được nhiều hơn mất. Sau khi thi công, lắp đặt xong, các đơn vị điện gió sẽ dọn dẹp những thứ chưa sạch sẽ, trồng cây… để trả lại màu xanh của núi rừng.

Theo ông Đồng, 1MW điện gió đóng góp vào ngân sách từ 600-800 triệu đồng/năm. Đến tháng 7/2021, tại tỉnh Quảng Trị có 84 dự án điện gió, trong đó có 31 dự án đã được Bộ Công Thương phê duyệt quy hoạch, 53 dự án đã trình Bộ Công Thương xem xét bổ sung quy hoạch. Trong 31 dự án đã được quy hoạch với tổng công suất 1.177 MW, có 2 dự án với công suất 60 MW đã hoạt động; 25 dự án với công suất 987 MW đã được UBND tỉnh cấp chủ trương đầu tư và đang triển khai thi công. Vì vậy, nếu các dự án điện gió thành công hoà lưới điện sẽ đóng góp rất lớn cho ngân sách, giúp tỉnh tái đầu tư phục vụ nhân dân.

Hơn nữa, ngoài tạo công ăn việc làm cho khoảng 300-400 lao động địa phương, các dự án điện gió đang mở hơn 80km đường lớn, có nơi được thảm nhựa, tạo điều kiện kết nối giao thương giữa các địa phương, giúp tiết kiện ngân sách nhà nước.

Ông Đồng thừa nhận, nếu chờ nguồn ngân sách nhà nước thì chưa biết khi nào đầu tư được những con đường to rộng, đẹp như vậy.

Các dự án điện gió đã thu hồi trên 100 ha, đền bù cho người dân hơn 600 tỷ đồng, giúp bà con có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất.

"Những con đường công ty điện gió đang làm, trước mắt phục vụ thi công điện gió. Nhưng sau này, điện gió hoàn thành sẽ trở thành đường giao thông nông thôn, kết nối giao thương thuận lợi. Những nơi bị san ủi sẽ trồng cây để trả màu xanh cho núi rừng và định hướng sẽ phát triển du lịch điện gió. Hiện nay đang thi công, phải san ủi mặt bằng nên nhìn đồi núi bị trọc vậy thôi chứ sau này trồng cây màu xanh sẽ trở lại" – ông Đồng khẳng định.

Chạm cọc tre, vênh tấm tôn: Đền hàng chục triệu?

Ngày 16/8, PV Dân Việt có mặt tại xã Húc, huyện Hướng Hoá – nơi có 4 dự án điện gió đang thi công. Tỉnh lộ 587 dẫn từ thị trấn Khe Sanh vào xã Húc đang được công ty điện gió Tài Tâm – Hoàng Hải Quảng Trị sửa chữa, mở rộng gấp 2, có nơi gấp 3 lần đường cũ.

Hai bên đường, xuất hiện một số lều tạm, nhiều cọc tre cao hơn chục mét được dựng lên ở các góc cua. Có nhà dân cột cọc tre vào hiên nhà, lại có nhà xây hàng rào, dựng cột bê tông…

Ông Nguyễn Văn Nghị - Phó Giám đốc Ban quản lý dự án điện gió Tài Tâm – Hoàng Hải Quảng Trị cho biết, các công trình điện gió đang thi công gấp rút. Các thiết bị như trụ, cánh quạt rất dài, khi di chuyển qua các đoạn đường cua cần không gian rộng. Vì vậy, người dân dựng lều tạm và cọc tre ở các khúc cua nhằm gây khó khăn trong việc vận chuyển thiết bị điện gió. Chỉ cần va chạm vào lều tạm, cọc tre hay vật gì thì ngay lập tức bị người dân bắt đền với giá trên trời.

Ông Nghị cho biết, ngày 16/8, Ban quản lý dự án điện gió Tài Tâm – Hoàng Hải Quảng Trị phải đền bù 45 triệu đồng cho 1 hộ dân ở xã Húc chỉ vì làm cong vênh 2 tấm tôn và nứt một đoạn tường rào.

Theo ông Nghị, khi vận chuyển trụ điện gió, tới khúc cua dốc, lại có nhiều hộ xây tường rào, dựng cọc tre nên xảy ra va quẹt làm cong vênh 2 tấm tôn ở cái sân của 1 hộ dân. Hộ dân này đòi đền bù 100 triệu đồng. Sau quá trình thương lượng, van xin, hộ dân này mới chấp nhận số tiền đền bù 45 triệu đồng.

Nếu va chạm vào các cọc tre, số tiền đền bù cũng lên tới vài chục triệu đồng/cọc. Có những hộ đã được đền bù hàng trăm triệu đồng chỉ để tháo dỡ hàng rào xây tạm bợ. Thế nhưng, chỉ sau một thời gian, họ lại xây hàng rào khác để đòi đền bù với giá cao hơn.

Với tình hình hết sức phức tạp như vậy, các nhà đầu tư điện gió ở Quảng Trị phải cầu cứu chính quyền địa phương can thiệp. Có nhà đầu tư cho biết, hầu hết các dự án điện gió đều bỏ vốn hơn 1.000 tỷ đồng đầu tư. Nếu dự án chậm tiến độ, nhà đầu tư sẽ phá sản.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị nói gì?

Ông Lê Quang Thuận – Phó Chủ tịch UBND huyện Hướng Hoá cho biết, huyện đã nắm được thông tin người dân đòi đền bù vô lý, cản trở thi công điện gió như đã nêu trên và đã lập biên bản những hộ dân vi phạm.

Thời gian tới, huyện sẽ có những biện pháp quyết liệt hơn để giúp nhà đầu tư thuận lợi thi công, đảm bảo hoà lưới điện trước ngày 1/11/2021.

Riêng với tỉnh lộ 587, huyện sẽ giải phóng hành lang đường bộ để đảm bảo an toàn giao thông, thuận lợi cho dự án điện gió thi công.

Trung tá Kiều Đức Tính – Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Trị cho biết, tình hình ở các dự án điện gió rất nóng và phức tạp. Có 3 nguyên nhân, trong đó có việc người dân tham lam nên đòi hỏi lợi ích không chính đáng và chính quyền chưa quyết liệt xử lý sai phạm, có một số nơi chính quyền tuyên truyền vận động dân không nghe.

Để giải quyết vấn đề nóng ở các dự án điện gió, Công an tỉnh Quảng Trị đã cử 1 phó giám đốc phụ trách xử lý. Quan điểm của công an tỉnh là xử lý nghiêm đối với bất cứ cá nhân, đơn vị nào sai phạm, với mục tiêu đảm bảo quyền lợi chính đáng của nhân dân, doanh nghiệp.

Trung tá Tính cũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, sở, ngành quyết liệt hơn nữa trong việc xử lý vi phạm, hỗ trợ nhà đầu tư thi công kịp tiến độ.

Ông Võ Văn Hưng – Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho hay, các dự án điện gió trên địa bàn đang được tỉnh thực hiện đúng, đảm bảo các quy định. Việc phát triển các dự án điện gió là chủ trương đúng, mang lại lợi ích kinh tế, an sinh xã hội cho người dân. Vì vậy, đánh giá sự ảnh hưởng của các dự án điện gió cần nhìn với gốc độ rộng.

Tỉnh Quảng Trị luôn nhất quán quan điểm, hỗ trợ tối đa cho nhà đầu tư nhưng phải trên tinh thần thượng tôn pháp luật. Người dân, tổ chức, doanh nghiệp hay bất cứ cá nhân nào, nếu vi phạm đều phải xử lý nghiêm, nhằm tạo môi trường đầu tư lành mạnh, công bằng.

×