Ngày 3/3, tại Ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp 2024 diễn ra tại Trường đại học Bách khoa, ĐH Quốc gia TP.HCM (quận 10, TP.HCM), rất nhiều câu hỏi của học sinh, phụ huynh được gửi đến ban cố vấn.

Đừng xem học đại học như học nghề

Một thắc mắc được khá nhiều phụ huynh quan tâm là dự báo trong 5 năm tới, ngành nghề nào sẽ có cơ hội việc làm lớn nhất. Đây là câu hỏi nhận được sự quan tâm lớn, bởi lẽ lứa học sinh chuẩn bị chọn ngành nghề, chọn trường phù hợp để "đón sóng", kịp thời gia nhập thị trường lao động ngay sau khi tốt nghiệp trong khoảng 5 năm tới.

Trả lời câu hỏi này, GS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, Phó Giám đốc ĐH Kinh tế TP.HCM cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế đất nước và thế giới hiện nay rất khó để đưa ra dự báo chính xác cho một vài năm tới ngành nghề nào sẽ có cơ hội việc làm nhiều nhất. Chưa kể, sự phát triển bùng nổ của công nghệ cũng đã làm thay đổi nhiều đến hành vi của người dân, khách hàng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Tuy nhiên, không phải không dự đoán được ngành nghề trong tương lai. Ông Bảo nhận định, xu hướng đào tạo có tính đa ngành, xuyên ngành và đa lĩnh vực. Do đó, những ngành nghề nào có kiến thức cộng hưởng về kỹ năng của nhiều lĩnh vực khác nhau thì sẽ tạo ra sự an toàn cho cử nhân tương lai.

Ngoài ra, xu hướng tích hợp ứng dụng kết hợp những ứng dụng của khoa học công nghệ, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo... trong việc giải quyết các bài toán kinh tế truyền thống rất tốt. Chẳng hạn như hiện nay, người ta dùng công nghệ để xử lý các vấn đề về phục vụ khách hàng, cải thiện cho khách hàng, giao dịch tại các ngân hàng, logistics...

"Chúng ta phải khuyên con em mình đừng xem học đại học như là học nghề. Ở trường đại học, cái mà sinh viên cần là tư duy tự học, tự nghiên cứu để có thể thay đổi, nâng cấp bản thân, để cho tấm bằng đại học của mình không bị cũ kỹ, lạc hậu dù nền kinh tế phát triển như thế nào", ông Bảo nói.

Cũng theo ông Bảo, chọn một ngành nghề phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội là quan trọng, nhưng điều quan trọng không kém là học như thế nào và học ở trường nào. Bên cạnh đó, học sinh cũng cần phải lựa chọn ngành học phù hợp với tố chất của bản thân. Bởi nếu chọn học ngành thời thượng, nhưng không phù hợp thì cũng không thể khai thác hết tiềm năng để tạo ra sự phát triển.

"Tóm lại, tôi cho rằng các bạn nên lựa chọn những ngành nghề có tính cộng hưởng, có tính kết hợp nhiều ứng dụng hiện nay, đón đầu xu hướng bùng nổ về công nghệ và khoa học kỹ thuật, đổi mới sáng tạo của nền kinh tế; và tư duy học đại học là tư duy tự học, tự nghiên cứu, tự cập nhật kiến thức bản thân, thích ứng với sự phát triển của xã hội... Đó là những cái điều cốt lõi mà chúng ta cần cân nhắc trong quá trình chọn ngành, chọn nghề, chọn trường", ông Bảo nhấn mạnh.

Tôn trọng mong muốn của con

Cũng nói về vấn đề này, TS.Phạm Tấn Hạ, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM) cho rằng, phụ huynh nên lắng nghe các con để định hướng chọn ngành nghề.

Theo TS.Hạ, phụ huynh không nên áp đặt trong việc hướng nghiệp cho con. Một số phụ huynh thương con, mong muốn con học tập sau này có việc làm tốt, thu nhập cao, trong khi con lại muốn chọn một ngành khác với cơ hội việc làm không nhiều, ít tiền.

Ông Hạ cho rằng, khi các em có hứng thú thì mới học và thành công. Do đó, dù phụ huynh ép buộc, các em cũng không học được. Có nhiều em sinh viên vào giảng đường đại học phải dừng lại sau thời gian học vì không đúng những gì các em nghĩ và không đúng đam mê.

"Phụ huynh đừng quá lo lắng trong chuyện quyết định chọn ngành của con. Nếu các em có đam mê, học giỏi sẽ có việc làm tốt. Các em giỏi không chỉ về kiến thức mà còn giỏi về kỹ năng thì chắc chắn sẽ có cơ hội thăng tiến và có thu nhập tốt. Nếu các con đã tự định hướng được ngành nghề của mình thì phụ huynh nên đồng hành cùng con", ông Hạ nói.

×