Những hệ luỵ khi sử dụng thuốc giả

Ngày 16/4, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, Phòng Cảnh sát kinh tế vừa triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán thuốc tân dược giả hoạt động trên phạm vi toàn quốc, bắt giữ 14 đối tượng về hành vi “sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc phòng bệnh, thuốc chữa bệnh”.

Theo đó, 14 đối tượng này bị cáo buộc đã sản xuất và tiêu thụ hàng chục nghìn hộp thuốc giả, thu lợi bất chính hơn 200 tỉ đồng. Cơ quan chức năng thu giữ gần 10 tấn tang vật, bao gồm thuốc thành phẩm, hơn 18.000 vỏ hộp, 142 kg nguyên liệu cùng nhiều máy móc phục vụ sản xuất.

Các đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để làm giả hàng loạt loại thuốc như Tetracyclin, Clorocid, Neo-Codion, thuốc “khớp xanh”, thuốc trị thoái hóa, xương khớp...

Liên quan đến vụ việc này, trao đổi với PV Dân Việt, PGS.TS Nguyễn Hoài Nam, giảng viên cao cấp, Trường Đại học Y Dược TP.HCM cho hay, người bệnh sử dụng thuốc giả có nguy cơ gặp nhiều hệ lụy. Nếu sản phẩm là thuốc giả hoàn toàn như bột mì không có công dụng chữa bệnh. Thuốc giả bán phần (hàm lượng không đủ, sai thành phần) vừa không có tác dụng chữa bệnh vừa có tác dụng phụ gây hại khác.

Điều PGS Nam lo ngại nhất là nhiều thuốc trị xương khớp, tân dược có thể bị trộn thành phần kháng viêm liều cao như Corticoid dưới dạng Dexamethasone, Cortisone. Người bệnh uống xong có thể giảm triệu chứng đau nhưng phải lệ thuộc vào thuốc.

"Sử dụng thuốc có thành phần Corticoid phải được bác sĩ kê đơn, chỉ định chặt chẽ. Nếu bệnh nhân mua thuốc trôi nổi dùng trong thời gian dài dẫn tới nhiều hậu quả nghiêm trọng như loãng xương, tăng huyết áp, gây huyết khối làm nghẽn mạch, gây loét dạ dày, giảm miễn dịch dễ bị nhiễm trùng. Đặc biệt, dùng Corticoid trong thời gian dài có nguy cơ teo tuyến thượng thận do tuyến này quen với tình trạng có thuốc trong cơ thể sẽ ngưng hoạt động, không còn duy trì chức năng nội tiết", PGS Nam nhấn mạnh.

Ngoài ra, Phó giáo sư Nguyễn Hoài Nam cho hay, thuốc kháng viêm liều cao còn dễ gây rối loạn chuyển hóa lipid và làm đọng mỡ trên mặt, cổ và lưng, dẫn tới hội chứng Cushing.

Làm gì để tránh mua phải thuốc giả?

Cùng chung quan điểm trên, Phó giáo sư, dược sĩ Nguyễn Hữu Đức, nguyên giảng viên trường Đại học Y dược TPHCM chỉ rõ, thuốc giả có thể không có hoạt chất chữa bệnh, hàm lượng hoạt chất chữa bệnh không đúng, nồng độ hoạt chất không tinh khiết, nhiễm bẩn, chứa độc chất đến mức nguy hiểm. Thuốc giả có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng và sức khỏe của người dân, người dùng thuốc sẽ không hết bệnh và bệnh càng ngày càng nặng thêm.

Theo chuyên gia, làm giả thuốc là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều hiểm họa cho sức khỏe cộng đồng".

Cụ thể, bác sĩ cho hay, có 3 nguy cơ lớn cần đặc biệt lưu ý, thứ nhất, thuốc giả có thể chứa hóa chất độc hại, tạp chất hoặc nguyên liệu kém chất lượng. Việc sử dụng những loại thuốc này có thể gây dị ứng, ảnh hưởng gan – thận, hệ thần kinh, thậm chí dẫn đến tử vong nếu bị ngộ độc nặng.

Thứ 2, việc sử dụng thuốc giả khiến bệnh nặng hơn, mất “thời gian vàng” điều trị. Người bệnh dùng thuốc giả sẽ không được điều trị đúng cách. Ví dụ, người bị nhiễm trùng nếu dùng kháng sinh giả thì bệnh không được kiểm soát, dễ chuyển nặng. Người mắc bệnh xương khớp nếu dùng thuốc giả có thể yên tâm ảo, trong khi bệnh vẫn âm thầm tiến triển. Thuốc giả thường không chứa đủ hoặc không có hoạt chất điều trị, khiến bệnh nhân mất đi cơ hội chữa trị kịp thời.

Cùng với đó, việc sử dụng thuốc giả khiến người bệnh hoài nghi về năng lực của bác sĩ, chất lượng điều trị hoặc chất lượng thuốc của doanh nghiệp chân chính. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình khám chữa bệnh và tuân thủ điều trị.

Khi người bệnh dùng thuốc không hiệu quả, họ dễ nghi ngờ bác sĩ, dược sĩ hoặc hệ thống y tế, ảnh hưởng đến cả quá trình điều trị. Ngoài ra, thuốc giả còn làm rối loạn thị trường dược phẩm, gây thiệt hại cho các doanh nghiệp uy tín và khiến công tác quản lý y tế trở nên phức tạp hơn.

Từ vụ việc trên, bác sĩ cho rằng, phân biệt thuốc giả – thuốc thật ngày càng khó khăn vì công nghệ làm giả rất tinh vi, thậm chí ngay cả bác sĩ đôi khi cũng không thể nhận ra bằng mắt thường.

Tuy nhiên, người dân có thể giảm rủi ro bằng cách mua thuốc tại nhà thuốc lớn, có giấy phép rõ ràng và dược sĩ tư vấn. Tránh mua thuốc qua mạng, hội nhóm, livestream, hoặc quảng cáo với giá rẻ bất thường. Ưu tiên thuốc có tem chống giả, mã QR hoặc mã vạch rõ ràng. Có thể dùng ứng dụng điện thoại để quét mã – nếu không hiện thông tin từ nhà sản xuất, nên nghi ngờ.

Bên cạnh đó, người dân cẩn trọng với bao bì có dấu hiệu bị dán đè, bong tróc, chữ in lệch hoặc nhòe. Kiểm tra hạn sử dụng, số lô: nếu bị in mờ, tẩy xóa, hoặc không trùng khớp giữa hộp và vỉ thuốc – cần nghi ngờ là hàng giả.

×