Cả nghìn bị cáo phạm tội tham nhũng đã bị xét xử

Sáng nay 21/12, Tòa án nhân dân (TAND) Tối cao tổ chức hội nghị triển khai công tác tòa án năm 2021.

Dự và chỉ đạo hội nghị triển khai công tác tòa án năm 2021 sáng cùng ngày có Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Theo báo cáo tổng kết công tác năm 2020 và nhiệm kỳ 2016 – 2020 của TAND Tối cao, tòa án các cấp đã thụ lý hơn 2,4 triệu vụ việc, giải quyết được hơn 2,3 triệu vụ việc.

Đáng chú ý, trong năm 2020, các tòa án đã thụ lý hơn 600.000 vụ việc, đã giải quyết được hơn 544.000 vụ việc. Chất lượng giải quyết, xét xử tiếp tục được bảo đảm và có nhiều tiến bộ.

Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan hàng năm đều đạt chỉ tiêu mà Nghị quyết của Quốc hội đề ra.

Trong đó, báo cáo thống kê xét xử các vụ án hình sự cho thấy, việc xét xử bảo đảm nghiêm minh, đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, kết án oan người không có tội.

Trong nhiệm kỳ vừa qua, các tòa án đã thụ lý hơn 386.000 vụ với hơn 650.000 bị cáo; đã giải quyết, xét xử được hơn 384.000 vụ với hơn 600.000 bị cáo.

Trong đó, năm 2020, các tòa án đã thụ lý gần 90.000 vụ với hơn 160.000 bị cáo; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy là 1,18% (do nguyên nhân chủ quan là 0,59%); bị sửa là 4,91% (do nguyên nhân chủ quan là 0,26%).

Các tòa án tổ chức xét xử nghiêm túc, đảm bảo kịp thời, đúng tiến độ, đúng pháp luật đối với những vụ án kinh tế, chức vụ lớn; những vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo, Ban Nội chính trung ương theo dõi đôn đốc.

Đặc biệt, trong nhiệm kỳ này, các tòa án đã xét xử 1.145 vụ với 2.600 bị cáo phạm các tội về tham nhũng, riêng năm 2020, đã xét xử 269 vụ với 645 bị cáo.

Các tòa án đã áp dụng hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội; nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản có giá trị lớn của Nhà nước; khoan hồng với những người phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ.

Theo TAND Tối cao, qua công tác giải quyết, xét xử các vụ án hình sự trong năm 2020 và nhiệm kỳ 2016 - 2020 cho thấy, chiếm tỷ lệ cao vẫn là các nhóm tội liên quan đến xâm phạm sở hữu; các tội phạm về ma túy; xâm phạm trật tự công cộng; xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm con người.

TAND Tối cao đánh giá, trong nhiệm kỳ này, một số tòa án chưa khắc phục hoàn toàn việc để các vụ việc quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật do nguyên nhân chủ quan của tòa án; chưa khắc phục triệt để việc bản án, quyết định tuyên không rõ.

Một số tòa án còn chậm chuyển hồ sơ vụ việc theo yêu cầu của Viện kiểm sát và tòa án.

Năm 2021, ngành tòa án đề ra nhiệm vụ, tiếp tục đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ việc, thực hiện tốt nguyên tắc tranh tụng. Khắc phục triệt để tình trạng để các vụ án quá thời hạn chuẩn bị xét xử do nguyên nhân chủ quan của tòa án; bảo đảm xét xử nghiêm minh, khách quan, công bằng, đúng pháp luật, không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm…

Đầu năm 2021 sẽ xét xử cựu Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng

Tại hội nghị, Chánh án TAND TP.Hà Nội Nguyễn Hữu Chính đã nói về việc xét xử các vụ án tham nhũng đặc biệt lớn thời gian qua, từ việc các bị cáo quanh co chối tội, tới việc tâm phục, khẩu phục.

Theo ông Chính, thời gian qua, TAND TP.Hà Nội đã hoàn thành tốt nhiệm dự được giao; đặc biệt là từ năm 2013 đến nay đã giải quyết được 60vụ/522 bị cáo thuộc diện Ban Chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội theo dõi.

Các vụ án đều được khẩn trương nghiên cứu hồ sơ để đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh đáp ứng yêu cầu chính trị của địa phương.

Phán quyết của tòa án được lập luận chặt chẽ, hình phạt áp dụng nghiêm khắc đối với kẻ chủ mưu, cầm đầu và khoan hồng, giảm nhẹ đối với những bị cáo có vai trò thứ yếu, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, bồi thường thiệt hại và khắc phục số tiền chiếm hưởng.

Trong vụ án Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm bị truy tố về các tội "Kinh doanh trái phép; Trốn thuế; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng".

Theo thẩm phán Nguyễn Hữu Chính, sau hơn 10 ngày xét xử, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã xử phạt bị cáo Nguyễn Đức Kiên 30 năm tù giam.

Điểm đặc biệt nổi bật của phiên tòa này, mặc dù mức án HĐXX áp dụng rất nghiêm khắc, nhưng qua quá trình tranh tụng công khai, dân chủ, khách quan tại phiên tòa, tất cả các bị cáo đều đã nhận thức được hành vi phạm tội của mình, các luật sư và các bị cáo đều đồng tình với phán quyết của tòa án.

Cũng theo ông Chính, ở vụ án Hà Văn Thắm và đồng phạm bị truy tố về các tội "Tham ô tài sản, Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", thẩm phán Nguyễn Hữu Chính cho rằng, nét nổi bật trong quá trình xét xử vụ án này là phán quyết của tòa án đã cá thể mạnh mẽ hình phạt của từng bị cáo, nghiêm khắc đối với kẻ chủ mưu, cầm đầu nhưng cũng rất nhân văn đối với các bị cáo ăn năn hối cải, vị trí vai trò thứ yếu.

HĐXX đã xử phạt tử hình đối với Nguyễn Xuân Sơn, tù chung thân đối với Hà Văn Thắm nhưng áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo và cải tạo không giam giữ đối với 35 bị cáo trên tổng số 51 bị cáo bị truy tố.

Trong 2 vụ án trên, thông qua kết quả tranh tụng công khai tại phiên tòa, HĐXX đã chủ động kiến nghị cơ quan điều tra 8 nội dung liên quan đến một số vấn đề trong công tác quản lý nhà nước, chính sách quản lý kinh tế và kiến nghị làm rõ những hành vi có dấu hiệu vi phạm để xử lý theo quy định pháp luật.

Thông tin từ Chánh án TAND TP.Hà Nội cũng cho biết, qua xét xử, đã thu hồi nhiều tài sản cho nhà nước. Điểm nhấn là vụ án Trịnh Xuân Thanh, Đinh La Thăng và đồng phạm bị truy tố về các tội "Có ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" và "Tham ô tài sản" xảy ra tại PVN và PVC.

Ông Chính khẳng định, đây cũng là vụ án được dư luận trong nước cũng như quốc tế rất quan tâm theo dõi, qua quá trình tranh tụng công khai tại phiên tòa, các bị cáo đều ăn năn, hối cải, hối hận về hành vi phạm tội của mình.

Tất cả 22 bị cáo trong vụ án này đều bảy tỏ sự cảm ơn HĐXX và cho rằng phiên tòa diễn ra một cách dân chủ, công khai, khách quan, công tâm.

Bị cáo Đinh La Thăng đã phát biểu rằng phiên tòa được tiến hành đổi mới theo đúng tinh thần cải cách tư pháp của Đảng, Nhà nước và công khai xin lỗi Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư và xin mức hình phạt nhẹ nhất.

Trong "đại án" Tổng Công ty Viễn thông MobiFone mua cổ phần của Công ty Cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu – AVG, đây là vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, số tiền các bị cáo gây thiệt hại của nhà nước là đặc biệt lớn.

Trước khi tiến hành xét xử, các bị cáo mới chỉ khắc phục một phần số tiền thiệt hại cho nhà nước; tuy nhiên qua quá trình tranh tụng công khai tại phiên tòa, các bị cáo đã động viên người nhà khắc phục toàn bộ số tiền các bị cáo chiếm hưởng trong vụ án này là hơn 6 triệu USD.

"Có thể nói, đây là vụ án tham nhũng đầu tiên ở nước ta thu hồi được toàn bộ số tiền nhà nước bị thiệt hại và số tiền chiếm hưởng của các bị cáo với giá trị lên tới hơn 6.600 tỷ đồng. Đây cũng là phiên tòa điển hình của việc điều hành khéo léo của Hội đồng xét xử làm thay đổi diễn biến tâm lý của các bị cáo từ việc chối tội sang thừa nhận hành vi phạm tội và tự nguyện khắc phục hậu quả", ông Nguyễn Hữu Chính nói.

Đáng chú ý, thời gian qua, dư luận cũng quan tâm tới vụ án "Giết người" và "Chống người thi hành công vụ" xảy ra tại vùng nông thôn (thôn Hoành, xã Đồng Tâm, TP Hà Nội).

Theo ông Chính, đây là vụ án hình sự mà hành vi phạm tội của các bị cáo diễn ra trong thời gian dài từ năm 2013 đến nay, liên quan đến tình hình an ninh nông thôn.

Thông qua quá trình tranh tụng công khai tại phiên tòa, các bị cáo đã chuyển từ thái độ chống đối, đối đầu sang tâm phục, khẩu phục, ăn năn hối cải, thừa nhận hành vi phạm tội, đề nghị các luật sư không cần bào chữa thêm và gửi lời xin lỗi đến gia đình các bị hại.

"Đặc biệt, qua quá trình tranh tụng, đại diện Viện kiểm sát đã đề nghị thay đổi tội danh đối với 19 bị cáo từ tội "Giết người" sang tội "Chống người thi hành công vụ"; Mức án mà HĐXX áp dụng đối với các bị cáo vừa nghiêm khắc nhưng cũng đậm chất nhân văn, góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn an ninh nông thôn ở Thủ đô hiện nay" – chánh án Tòa Hà Nội đánh giá.

Cũng thông tin về một số vụ án mà TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử, vụ án Vũ Huy Hoàng và đồng phạm bị truy tố về tội "Vi phạm quy định quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí", xảy ra tại Bộ Công Thương và Sabeco đã được Tòa án nhân dân TP.Hà Nội thụ lý, dự kiến đầu tháng 1-2021 sẽ đưa ra xét xử công khai.

Vụ án Đinh La Thăng và đồng phạm bị truy tố về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng", xảy ra tại Ethanol Phú Thọ dự kiến xét xử trước Tết Nguyên đán 2021.

×