Muốn tự huỷ hoại bản thân vì bị bắt nạt kéo dài

Tại buổi chia sẻ thông tin về bạo lực học đường ngày 22/5, bác sĩ Đỗ Thuỳ Dung (phòng M4, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai) đã chia sẻ về một bệnh nhân bị trầm cảm nặng sau một thời gian dài bị bạn bè bắt nạt. 

Theo đó, em D.T (14 tuổi, học sinh lớp 8, trú tại Bắc Ninh) là học sinh giỏi suốt năm lớp 6, lớp 7. Đến năm lớp 8, sức học của em bắt đầu sa sút, T. học hành chểnh mảng, trầm tính, ít nói, luôn trong tình trạng buồn chán, thậm chí có ý nghĩ tự tử.

Khoảng 1 năm nay, T xảy ra căng thẳng với một nhóm bạn nữ trong lớp. Các bạn hay nói xấu, mỉa mai chê bai về ngoại hình của trẻ và cho rằng trẻ "kiêu chảnh" và khinh người. Đôi khi, em còn bị các bạn gây chuyện vì cho rằng mình hay... nhìn đểu.

Nhóm bạn nữ thường hay đe doạ, xúc phạm, có lúc cầm vở tát vào mặt của M. vào giờ ra chơi. Thỉnh thoảng khi tan học, nhóm bạn có chặn bên ngoài trường để gây căng thẳng, thậm chí đánh T. 

Nhóm bạn này còn đe dọa nếu mách giáo viên hoặc bố mẹ sẽ bị đánh nhiều hơn nên em không dám báo cáo. Nữ sinh này đã có lần nói với  mẹ về việc gặp một vài vấn đề với bạn trên lớp nhưng mẹ bệnh nhân cho rằng là việc trẻ con nên bảo con tự giải quyết.

Tình trạng bắt nạt kéo dài khiến T. luôn lo lắng, căng thẳng và sợ hãi. Trẻ dễ cáu gắt nổi nóng với người thân, học tập bị giảm sút, bệnh nhân nghỉ học thường xuyên hơn, trở lên lầm lì và ít nói hơn, ăn uống kém, đêm ngủ chập chờn. Mỗi khi đi học, T. thường đeo khẩu trang kín, mặc áo dài màu đen đội mũ kín.

Khoảng 2 tuần trước khi được gia đình đưa vào Viện sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), T. đã tự ý nghỉ hẳn học ở nhà. Em chỉ ở trong phòng khóc lóc, có suy nghĩ tiêu cực bi quan. 

Tại bệnh viện, trẻ được chẩn đoán trầm cảm nặng, có ý tưởng tự hủy hoại bản thân.

Mẹ bệnh nhân thấy con thay đổi so với trước đây, thấy con sa sút hơn nên có quan tâm, gặng hỏi bệnh nhân nhưng bệnh nhân không chia sẻ gì, chỉ trả lời gắt gỏng, nhát gừng có lúc không nói. Gia đình lo lắng nên đưa con đi khám và được nhập viện.

"Bệnh nhân được chẩn đoán bị trầm cảm nặng không có loạn thần có ý tưởng tự sát, có hành vi tự hủy hoại sau một thời gian dài bị bạn bè bắt nạt mà không tìm được sự trợ giúp", bác sĩ Dung chia sẻ. 

Theo bác sĩ Dung, bệnh nhân đã được điều trị bằng thuốc và liệu pháp tâm lý. Sau 21 ngày điều trị nội trú, bệnh nhân có khí sắc khá hơn và giảm hành vi tự hủy hoại, ăn uống tốt hơn và giấc ngủ cải thiện. 

Tuy nhiên, để em không bị trầm cảm trở lại gia đình và nhà trường cần phải có giải pháp để chấm dứt tình trạng bắt nạt em ở lớp, đồng thời chia sẻ và xây dựng cho em kỹ năng để ứng phó với bắt nạt học đường kịp thời. 

Đừng bỏ qua bất cứ lời kêu cứu "bị bắt nạt" nào

Bác sĩ  Nguyễn Hoàng Yến, Phòng Sức khỏe tâm thần trẻ em và thanh thiếu niên (Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, bắt nạt học đường là hành vi tác động nguy hiểm tới sức khỏe, tâm lý của trẻ. Tại Viện đã tiếp nhận không ít các trường hợp bị bạo lực học đường, bắt nạt trên mạng khiến các em bị trầm cảm, học hành sa sút, rối loạn hành vi, có ý định tự sát... 

Theo bác sĩ Yến, bắt nạt là việc sử dụng vũ lực, ép buộc, trêu chọc, đe dọa, lạm dụng được lặp đi lặp lại của người được cho là mạnh mẽ, quyền lực hơn về thể chất hoặc xã hội.

Có nhiều hình thức bắt nạt như bắt nạt thể chất (làm tổn thương cơ thể của ai đó hoặc làm hỏng tài sản của họ); bắt nạt bằng lời nói; bắt nạt bằng quan hệ xã hội (sử dụng mối quan hệ để làm tổn thương người khác); bắt nạt qua mạng; bắt nạt tình dục (sử dụng ngôn ngữ xúc phạm về tình dục, đụng chạm vào phần cơ thể nhạy cảm về tình dục)...

Bác sĩ Yến chỉ ra rằng, hành vi bắt nạt là một vấn đề nghiêm trọng ở trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi đi học; nó có tác động ngắn hạn và dài hạn đối với cá nhân bị bắt nạt, cá nhân bắt nạt, cũng như người ngoài cuộc có mặt trong sự kiện bắt nạt. 

Trẻ em bị bắt nạt nếu bị đánh đập có thể bị tổn thương cơ thể nhưng đáng ngại là những tổn thương về mặt tinh thần trầm trọng. 

"Một nghiên cứu trên thế giới cho thấy, những đứa trẻ bị bắt nạt có sức khỏe thể chất kém so với những đứa trẻ không bị bắt nạt. Trong đó, 6,4% không bị bắt nạt, 14,8% chỉ bị bắt nạt trong quá khứ, 23,9% chỉ bị bắt nạt trong hiện tại và gần một phần ba (30,2%) đã bị bắt nạt trong cả quá khứ và hiện tại. 

Đặc biệt, trẻ bị bắt nạt có thể bị stress cấp tính và kéo dài. Ngoài ra, trẻ còn có thể gặp các vấn đề rối loạn giấc ngủ, cảm xúc, chú ý, học tập…

Theo bác sĩ Yến, một nghiên cứu cũng chỉ ra, những cá nhân từng bị bắt nạt trên mạng cho biết mức độ trầm cảm và ý định tự tử cao hơn, cũng như gia tăng cảm xúc đau khổ, thái độ thù địch bên ngoài và hành vi phạm pháp. 

Người bị bắt nạt cũng có nguy cơ lạm dụng rượu, thuốc lá và các chất kích thích hơn”, bác sĩ Yến nói.

Bác sĩ Yến chia sẻ, tuy tác hại của bắt nạt học đường rất lớn nhưng không ít cha mẹ, giáo viên vẫn cho rằng đó là "mâu thuẫn trẻ con", lờ đi hoặc để con đơn độc tự giải quyết. Một số thầy cô có gọi học sinh bắt nạt bạn vào để nhắc nhở nhưng hình thức xử phạt hoặc nhắc nhở quá nhẹ, không chấm dứt tình trạng bắt nạt. 

"Cha mẹ hay thầy cô không nên bỏ qua bất cứ chia sẻ "bị bắt nạt" nào của trẻ. Khi đó, bạn cần lắng nghe, tìm hiểu và đánh giá tình trạng bắt nạt đến đâu. Có thể chỉ là mâu thuẫn tức thời nhưng có thể là tình trạng bắt nạt nghiêm trọng. 

Khi đó, cha mẹ và thầy cô cần tìm cách cùng con (học sinh) giải quyết để chấm dứt triệt để tình trạng bắt nạt mà không để chúng leo thang và dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng", bác sĩ Yến khuyến cáo. 

×