Cần "cứu" hơn 30 tỷ USD bị chôn tại nhiều dự án bất động sản

Tại diễn đàn "Cơ chế đặc thù và dòng vốn cho thị trường bất động sản” do Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội tổ chức, GS.TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội chia sẻ: Thời gian trước, pháp luật có những yếu tố vừa lỏng lẻo, vừa linh hoạt,... dẫn đến sai phạm. Những dự án sai phạm phải dừng lại và cán bộ liên quan đã xử lý. Câu hỏi đặt ra rằng "Làm thế nào để các dự án sai phạm này chạy tiếp?"

Theo ông Cường, nguyên tắc là sai phải sửa, nhưng cơ chế đặc thù như Nghị quyết 171 cho phép các dự án tiếp tục mà không phải đấu thầu lại, chỉ cần điều chỉnh giá hoặc quy hoạch. Hầu hết, các dự án này nằm trên “đất vàng” cần khai thác hiệu quả. Còn với Nghị quyết 170, nhà đầu tư có thể nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để làm nhà ở thương mại, kể cả khi đất chưa phải là đất ở, điều trước đây không được chấp nhận.

“Luật Đất đai 2024 đã bỏ khung giá đất và bảng giá mới sẽ tiệm cận với giá thị trường, giúp mở rộng cơ hội tiếp cận đất đai cho nhà đầu tư. Đây là những giải pháp quan trọng giúp giải quyết các vướng mắc trước đây và thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản”, ông Cường nói.

Đồng quan điểm, ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cũng cho rằng, cùng với cơ chế chính sách tháo gỡ cho các dự án nhà ở thương mại, hiện cũng cần có các cơ chế chính sách phù hợp để thúc đẩy sự phát triển nhà ở xã hội một cách hiệu quả hơn nữa, đáp ứng nhu cầu thực tế của xã hội, chứ không chỉ giới hạn cho đối tượng người thu nhập thấp.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) lại cho rằng, Nghị quyết 170 và 171 đã giải quyết khá nhiều vấn đề nhưng chỉ một nhóm, một góc chứ chưa phải tất cả. Do vậy, cần phải có thêm các cơ chế đặc thù tiếp theo để giải quyết vấn đề, như giải phóng mặt bằng cũng là một trong những điểm then chốt của các dự án đang bị vướng mắc.

Tại Hà Nội, đơn cử ở khu Trung Văn, xung quanh là những cao ốc rất đẹp nhưng dưới đó có chỗ vẫn quây tôn làm dự án nhếch nhác. Nguyên nhân là doanh nghiệp vẫn còn đang phải đi thỏa thuận với từng hộ dân. Câu chuyện lại vẫn ách tắc mười mấy năm rồi. Rất mong Chính phủ, Quốc hội lại có cơ chế đặc thù tiếp theo để giải quyết các vấn đề.

Ông Đính thống kê sơ bộ, trong khoảng 1.000 dự án bị ách tắc, nguồn tiền bị chôn vào đó là trên 30 tỷ USD. Nếu các dự án này được giải phóng thì sẽ tạo động lực kinh tế cực kỳ mạnh.

Ông Đính cho biết thêm, hơn 30 tỷ USD từ các dự án bất động sản không triển khai được đã kéo theo các ngành nghề khác liên quan chịu ảnh hưởng, như vật liệu, tiêu dùng, nội thất, điện tử... qua đó gây khó khăn cho các doanh nghiệp.

Hiện, giá chung cư tăng phi mã, chủ yếu tập trung ở phân khúc cao cấp và trung cấp. Phân khúc nhà ở có mức giá phù hợp đã “tuyệt chủng” trong nhiều năm qua. Bất cập này khiến thị trường càng phát triển một cách thiếu lành mạnh, lệch pha cung cầu ngày càng rõ rệt. Biên lợi nhuận thấp, vướng mắc về mặt thể chế chưa được tháo gỡ nên doanh nghiệp không mặn mà để phát triển loại hình nhà ở thương mại giá rẻ.

Cần khéo nắn dòng vốn chảy vào bất động sản

Để nhận biết nguồn vốn vào thị trường cái nào cần thiết, cái nào không, phải xác định dựa trên nhu cầu. Có nhiều loại cầu: Nhà ở, các sản phẩm kinh doanh, cầu về đầu tư... Đầu tư để đón đợi các cơ hội ở thì tương lai ở những đô thị phát triển. Tuy nhiên ông Đính nhấn mạnh rằng, còn loại cầu nữa là cầu để đầu cơ.

Các loại đầu cơ thường không có nhu cầu đầu tư trực tiếp vào bất động sản mà họ mong đợi sinh lời. Cung hiện nay đang phát triển để bám sát cầu nhưng nhiều cái nó chưa đi theo cầu. Có những khu vực không đáp ứng chút nào về cầu nên được xây xong thì bỏ hoang. Do nhà phát triển dự án không quan sát một cách bao quát.

"Nếu chúng ta dễ dãi quá cho dòng vốn chảy vào đầu cơ, như mua đất mà không xây nhà, hay mua chờ để đó thì nó không phát huy giá trị mục đích của nguồn vốn, gây khó khăn tiếp cận vốn cho người dân, không tạo động lực cho giới trẻ. Người ta không mua được nhà, ngại lấy vợ và lập gia đình", ông Đính nói.

Rút từ bài học của Trung Quốc và Nhật bản, giới trẻ không lập gia đình gây ra hệ lụy rất lớn cho xã hội. Bởi vậy, cần cân nhắc các dòng vốn cần thiết nhưng phải đi đúng mục đích để đạt hiệu quả cao nhất.

×