Cố Nghệ sĩ Ưu tú Mai Ngọc Căn trốn về Hà Nội để thi tuyển lớp diễn viên

Nghệ sĩ Ưu tú Mai Ngọc Căn sinh năm 1940 tại Bắc Ninh. Năm 15 tuổi, gia đình từng có ý định đưa ông sang Nga học nhưng gặp trục trặc. Cũng bởi vậy, ông trở thành công nhân mỏ Cẩm Phả (Quảng Ninh), được học lắp ráp, sửa chữa ô tô.

Bởi tình yêu dành cho nghệ thuật, chàng thanh niên Mai Ngọc Căn quyết định trốn về Hà Nội thi tuyển vào Trường Ðiện ảnh Việt Nam (nay là Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội). Ông tốt nghiệp khóa một, lớp diễn viên Trường Ðiện ảnh Việt Nam (nay là Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội). Bạn học của ông là nhiều nghệ sĩ tên tuổi như Trà Giang, Lâm Tới…

Ông tham gia nhiều bộ phim nổi tiếng như Vợ chồng A Phủ, Kim Đồng, Lều chõng, Nếp nhà, Đất và người, Những ngọn nến trong đêu, Lều chõng, chủ yếu là vai phụ. Vai diễn của ông gây ấn tượng với nhiều thế hệ khán giả, đa phần đều có đức tính hiền hậu và cuộc đời nhiều gian khó.

Nghệ sĩ Mai Ngọc Căn từng chia sẻTrên vĩ tuyến 17 là bộ phim đáng nhớ nhất trong sự nghiệp nghệ thuật của ông. Đây không chỉ là bộ phim đánh dấu vai diễn đầu tiên mà còn gắn liền với những kỷ niệm khó quên về quãng thời gian làm phim đầy hiểm nguy giữa ranh giới sống - chết. Trong phim, ông đảm nhận vai Xuân, một binh nhất thuộc lực lượng công an vũ trang. 

Tác phẩm tái hiện cuộc chiến đấu anh dũng của lực lượng công an nhân dân vũ trang chống lại kẻ địch tại sông Bến Hải – con sông chia cắt hai miền đất nước. Theo ông, khi đặt trong bối cảnh lịch sử lúc bấy giờ, bộ phim mang một ý nghĩa nặng nề và đầy nguy hiểm.

Năm 1989, nghệ sĩ Mai Ngọc Căn tới làm việc tại Cục Nghệ thuật biểu diễn, sau 3 tháng ông sang Nga để học Thạc sĩ, rồi tiếp tục về Cục công tác. Năm 2000, ông chính thức về hưu và trở lại với niềm đam mê diễn xuất.

Ngoài các vai diễn, cố nghệ sĩ Mai Ngọc Căn cũng dành thời gian viết kịch bản, làm đạo diễn. Vở kịch đầu tiên của ông là Nắng soi dòng suối Păng Pơi. Sau đó, nhiều vở kịch khác được ông thực hiện. Ông cũng từng làm giảng viên, trực tiếp giảng dạy NSND Khải Hưng, NSƯT Bùi Thạc Chuyên, NSƯT Chiều Xuân…

Mối tình dài hơn nửa thế kỷ

Nghệ sĩ Mai Ngọc Căn còn được nhiều người ngưỡng mộ với mối tình dài hơn nửa thế kỷ với người vợ từng là nghệ sĩ múa – bà Tống Thị Thanh Sơn. Hai người gặp nhau vào năm 1966, khi bà vừa trở về nước. Dù thời gian hẹn hò ít ỏi, họ vẫn quyết định kết hôn chỉ một năm sau đó. Trải qua nhiều khó khăn, vất vả trong cuộc sống, họ vẫn luôn đồng hành bên nhau với trọn vẹn tình yêu và sự trân quý.

Năm 2016, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày cưới, nghệ sĩ Mai Ngọc Căn và vợ thực hiện bộ ảnh Thời đại thay đổi, tình yêu có đổi thay, tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội. Không cần sự cầu kỳ hay kiểu cách, từng ánh mắt, nụ cười trong bộ ảnh vẫn đủ để truyền tải một tình yêu chân thành, bền vững theo thời gian.

Những năm cuối đời, NSƯT Mai Ngọc Căn kiên cường chống chọi với căn bệnh ung thư thận. Bộ phim cuối cùng ông góp mặt là Cưới đi kẻo ế, do NSND Khải Hưng đạo diễn vào năm 2018. Khi đó, bệnh đã di căn, nhưng ông vẫn cống hiến hết mình cho nghệ thuật.

Đạo diễn Vượng Râu, nhà sản xuất phim Cưới đi kẻo ế, xúc động chia sẻ: "Biết ông mắc bệnh nhưng vẫn nhận lời tham gia phim, tôi vô cùng cảm phục. Dù rất lo lắng cho sức khỏe của ông, nhưng ông luôn giữ tinh thần lạc quan, quyết tâm hoàn thành vai diễn. Bố Căn là người hiền lành, tử tế, không màng danh hiệu, chỉ say mê diễn xuất".

Cố nghệ sĩ Mai Ngọc Căn qua đời tại nhà riêng lúc 16h30 ngày 2/11/2022, hưởng thọ 83 tuổi. Sau hơn một năm, vào ngày 28/11/2023, ông được Chủ tịch nước truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú.

×