Công thần Lý Thiện Trường 76 tuổi về quê cày ruộng, vì sao vẫn bị Chu Nguyên Chương xử tử cả gia đình?

Sau khi thiên hạ thái bình hoặc thế cục ổn định, Hoàng đế lấy lý do là các công thần có tài năng "vượt mặt quân chủ" nên đã ra tay tàn sát họ. Như Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dận "bôi tửu thích binh quyền", thu hồi binh quyền của các đại tướng, đây là cách làm khá ôn hòa. Trong khi đó, thủ đoạn của Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương tàn nhẫn hơn nhiều. Chu Nguyên Chương đã giết rất nhiều công thần, một số quan đại thần bị xử tử, thường chỉ vì Chu Nguyên Chương sợ hãi năng lực của họ, quả đúng là "làm bạn với vua như làm bạn với hổ". Dù chỉ nói sai một câu thôi thì cũng sẽ phải gánh chịu tai họa khó lường.

Trong số những công thần khai quốc nhà Minh, Lý Thiện Trường luôn đóng vai trò quan trọng. Ông đã cùng với Chu Nguyên Chương vào sinh ra tử từ thời ban sơ và có nhiều đóng góp to lớn. Đối với Chu Nguyên Chương, ông giống như đại thừa tướng Tiêu Hà của nhà Hán. Vào năm Hồng Vũ thứ 3 (1370), Lý Thiện Trường được phong làm "Khai Quốc Phụ Vận Thôi Thành Thủ Chính Văn Thần", thăng chức Đặc Tiến, Quang Lộc Đại phu, Tả Trụ Quốc, Thái sư, Trung Thư Tả Thừa Tướng, và được nâng lên tước hiệu Hàn Quốc Công, lương bổng hàng năm cũng tăng, con cháu thuộc diện cha truyền con nối và được thăng quan tiến chức. Lý Thiện Trường lúc bấy giờ là một quan đại thần rất được kính trọng.

Tuy nhiên, vào năm Hồng Vũ thứ 13 (1380), vương triều Đại Minh phát sinh vụ án "Hồ Duy Dung" kinh thiên động địa. Chu Nguyên Chương giết Hồ Duy Dung vì tội phản quốc, đồng thời phế trừ chế độ thừa tướng, truy ra những người cùng phe với ông và thảm sát, cuối cùng đã giết tổng cộng hơn 30.000 người.

Hồ Duy Dung ban đầu nhờ Lý Thiện Trường tiến cử nên được lên trung ương làm chức Thái Trường Khanh. Nhiều người đã lợi dụng cơ hội này để nhắc đến Lý Thiện Trường, nhưng vì các đóng góp to lớn trước đó của ông nên Chu Nguyên Chương không trừng phạt ông. Tuy nhiên, theo thời gian, Chu Nguyên Chương dần dần bắt đầu nghi ngờ những cận thần đã theo mình cùng sinh ra tử. Cho dù Lý Thiện Trường đã cáo lão về quê làm nông nhưng cuối cùng vẫn không thể thoát khỏi số phận bị xử tử.

Em trai của Lý Thiện Trường cũng bị bắt vì tội cấu kết với Hồ Duy Dung, ông đã làm chứng rằng khi Hồ Duy Dung kêu gọi Lý Thiện Trường xuất sơn, Lý Thiện Trường đã nói: "Ta đã già rồi, đợi đến khi ta chết, các ngươi tự mình quyết định". Tuy nhiên, lời này lại được hiểu là ông biết về âm mưu phản loạn mà không tố cáo, là lưỡng lự không quyết đoán, đại nghịch bất đạo. Vì thế, Chu Nguyên Chương đã ra lệnh xử tử toàn bộ gia đình Lý Thiện Trường và hơn 70 người khác. Lúc này, Lý Thiện Trường đã 76 tuổi.

Về vấn đề này, có những học giả đã chỉ ra rằng cái chết của Lý Thiện Trường có liên quan đến tính cách nghi ngờ của Chu Nguyên Chương, nhưng cũng liên quan nhiều đến cá nhân ông.

Lý Thiện Trường là người bề ngoài rộng lượng nhưng bên trong đầy sự nghi ngờ, thích kéo bè kết cánh vì lợi ích riêng. Bè phái ở Hoài Tây đều coi ông như trụ cột, làm sao có thể tránh được việc Chu Nguyên Chương cảm thấy nghi ngờ về ông. Hơn nữa, sau khi trở thành một trong những vị anh hùng khai quốc triều Minh, Lý Thiện Trường ngày càng kiêu ngạo về công lao của mình, đặc biệt sau khi trở thành thông gia với Chu Nguyên Chương, ông cảm thấy vị thế gia đình mình càng vững chắc hơn. Vì thế, ông hành xử chẳng e dè gì, đến mức Chu Nguyên Chương quyết định phải xử tử ông.

Chu Nguyên Chương đã ví Lý Thiện Trường như là Tiêu Hà. Trên thực tế, Lý Thiện Trường có thể sánh ngang với Tiêu Hà về mặt năng lực, nhưng ở phương diện đối nhân xử thế thì ông vẫn thua xa Tiêu Hà. Nếu thay thế Lý Thiện Trường bằng Tiêu Hà, chắc chắn ông đã sống sót dưới lưỡi dao đồ tể của Chu Nguyên Chương.

×