Sáng 11/5/2025, tại Đường sách TP.HCM, Nhà xuất bản Trẻ đã tổ chức sự kiện giao lưu ý nghĩa mang tên “Lớn lên cùng sách Nguyễn Nhật Ánh”.

Sự kiện không chỉ là dịp ra mắt các tựa sách mới mà còn là một không gian ấm cúng để độc giả nhiều thế hệ gặp gỡ, lắng nghe những chia sẻ sâu sắc từ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh và những người đã đồng hành cùng ông trên chặng đường văn chương.

Chương trình kỷ niệm tròn 40 năm kể từ khi NXB Trẻ (tiền thân là NXB Măng Non) xuất bản tác phẩm đầu tiên của Nguyễn Nhật Ánh, Trước vòng chung kết (1985), mở đầu cho sự hợp tác bền chặt, mang đến cho bạn đọc vô số tác phẩm giá trị.

Nguyễn Nhật Ánh – "Người giữ lửa" và những câu chuyện phía sau trang sách

Xuất hiện với nụ cười hiền hậu và sự giản dị, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh một lần nữa chiếm trọn tình cảm của độc giả qua những câu chuyện chân thực và dí dỏm.

Ông chia sẻ về những cơ duyên đưa tác phẩm của mình đến với bạn đọc quốc tế. Với ông, một kỷ niệm đáng nhớ là với cuốn Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ.

Sau khi nhận giải thưởng Văn học ASEAN năm 2010 tại Thái Lan, do người phiên dịch ban đầu bị ốm, ông đã gặp một phiên dịch khác.

"Khi kết thúc chương trình, tôi cũng tặng cô một cuốn sách, tuy nhiên tôi cũng không suy nghĩ gì nhiều", nhà văn kể. "Bỗng hôm sau cô liên hệ tôi, cô nói cô đã đọc quyển đó cả đêm qua, cô thích quá, cô xin phép dịch sang tiếng Thái Lan".

Một năm sau, khi sách ra mắt tại Thái Lan, ông và ông Nguyễn Minh Nhựt (nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Trẻ, hiện nay là Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM) đã có mặt, trùng với dịp kỷ niệm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Thái Lan. Khoảnh khắc nhìn thấy sách mình được bày bán ở sân bay nước bạn, có người cầm lên xem, mang lại cho ông niềm vui khó tả, "cảm giác giống như vận động viên đi thi đấu nước ngoài, được nghe tiếng quốc ca Việt Nam."

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh cũng bày tỏ sự trân trọng trước nỗ lực của NXB Trẻ trong việc chủ động dịch sách Việt Nam sang tiếng Anh để giới thiệu ra thế giới. Ông nhấn mạnh: "Để văn học trong nước có cơ hội ra nước ngoài, các đơn vị xuất bản phải có tiềm lực, hoài bão, quyết tâm và một đường hướng rõ ràng".

Việc NXB Trẻ chủ động dịch các tác phẩm như Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, Chúc một ngày tốt lành, Ngồi khóc trên cây, Có hai con mèo ngồi bên cửa sổ... sang tiếng Anh là một bước tiến đáng mừng. Thành công bước đầu khi "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" được một nhà xuất bản Mỹ mua bản quyền là minh chứng cho hướng đi đúng đắn này.

Trong suốt gần nửa thế kỷ cầm bút, Nguyễn Nhật Ánh đã kiến tạo một thế giới văn học vừa mộng mơ vừa chân thực, nơi trẻ em được sống trọn vẹn tuổi thơ, được lắng nghe và thấu hiểu. Các tác phẩm của ông không ngừng vun xới niềm tin vào cái đẹp, cái thiện và khả năng yêu thương của con người.

Nguyên Giám đốc, Tổng biên tập NXB Trẻ – ông Nguyễn Minh Nhựt – người đã có nhiều chuyến đi cùng nhà văn Nguyễn Nhật Ánh trong các dịp ra mắt sách ở nước ngoài, khẳng định sức hấp dẫn của tác phẩm Nguyễn Nhật Ánh trên thị trường quốc tế.

Ông cho biết, việc sách của Nguyễn Nhật Ánh được dịch và xuất bản ở nhiều nước như Anh, Nhật, Nga, Thái Lan, Đan Mạch, Thụy Điển... không chỉ dựa vào con đường đối ngoại hay ngoại giao, mà chủ yếu là "sự lựa chọn một cách có tính toán của các nhà xuất bản, tức là thị trường là vấn đề quyết định".

Các nhà xuất bản nước ngoài làm việc rất chuyên nghiệp, họ đánh giá yếu tố thị trường và nhận thấy đây là tác giả có thể mang lại doanh thu. "Gần như tuyệt đối cơ bản là bằng con đường thị trường là chính", ông Nhựt nhấn mạnh. Việc các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh được đặt ở những vị trí trang trọng tại các nhà xuất bản lớn trên thế giới đã phần nào minh chứng cho độ lan tỏa của chúng.

"Con gà đẻ trứng vàng" và sức mạnh chạm đến trái tim bạn đọc

Với Tiến sĩ Quách Thu Nguyệt, nguyên Giám đốc, Tổng biên tập NXB Trẻ, hình ảnh các bạn trẻ đông đảo tại sự kiện gợi nhớ lại những kỷ niệm về "Tủ sách tuổi mới lớn" mà nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã cộng tác với NXB Trẻ từ những năm 90. Bà kể lại, thời đó, NXB Trẻ tổ chức nhiều chuyến giao lưu và các trường luôn mong muốn mời bằng được nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.

Thậm chí, trong một chuyến giao lưu của đoàn nhà văn ở miền Tây Nam Bộ, khi đến Đại học Cần Thơ, sinh viên vẫn thắc mắc tại sao không có Nguyễn Nhật Ánh. "Đó vẫn là một món nợ của NXB Trẻ với bạn đọc", bà chia sẻ về mong muốn tạo thêm nhiều cơ hội để độc giả giao lưu với nhà văn.

Tiến sĩ Quách Thu Nguyệt nhắc lại sức nóng mà Tôi là Bêtô (2007) và đặc biệt là Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ (2008) tạo ra, với số lượng xuất bản lên đến con số khủng.

"Anh em làm sách chúng tôi đã nói là "À, chúng ta đã có một con gà đẻ trứng vàng", bà ví von. Theo bà, sở dĩ tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh có sức bán lớn như vậy là vì "những câu chuyện về chính mình, tuổi thơ của mình đã chạm tới trái tim của bạn đọc. Chính như vậy, bạn đọc thấy trong đó có mình". Bà Nguyệt cũng thừa nhận rằng, nhờ các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh, NXB Trẻ đã tiếp cận được một lượng độc giả khổng lồ.

Sự kiện giao lưu “Lớn lên cùng sách Nguyễn Nhật Ánh” cũng là dịp NXB Trẻ giới thiệu đến bạn đọc các ấn phẩm mới. Đầu tiên là cuốn chuyên luận công phu Nguyễn Nhật Ánh – Người giữ lửa cho văn học thiếu nhi do PGS.TS Văn Giá chủ biên cùng nhóm tác giả Hải Đăng, Mi Ly thực hiện.

Cuốn sách dày 328 trang này soi chiếu toàn diện hành trình cầm bút của nhà văn, từ tiểu sử văn chương, thế giới nhân vật, không gian nghệ thuật đến phong cách tự sự, đặt ông trong dòng chảy văn học thiếu nhi thế giới. Sách gồm bốn phần chính và phụ lục, với những bài viết sâu sắc từ các nhà nghiên cứu, phê bình, đồng nghiệp trong và ngoài nước, cũng như những chia sẻ chân thành từ độc giả.

Tiếp đó là phiên bản đặc biệt của Cô gái đến từ hôm qua – một trong những tác phẩm được tái bản nhiều nhất của nhà văn. Lần này, NXB Trẻ ra mắt bản bìa cứng, khổ lớn, in màu, với minh họa của họa sĩ Ny Phạm, làm phong phú thêm bộ sưu tập sách bìa cứng, in màu của Nguyễn Nhật Ánh.

Một tựa sách đáng chú ý khác là Two cats sitting at a window, bản tiếng Anh của Có hai con mèo ngồi bên cửa sổ, do Nhã Thuyên và Kaitlin Rees chuyển ngữ. Đây là nỗ lực tiếp theo của NXB Trẻ trong việc đưa văn học Việt Nam ra thế giới.

Cuối cùng là tuyển tập "Lớn lên cùng sách Nguyễn Nhật Ánh", tập hợp những bài viết, tranh vẽ đoạt giải và vào vòng chung khảo từ cuộc thi "Nguyễn Nhật Ánh và tôi" 2024. Cuộc thi đã nhận được hơn 730 bài dự thi từ độc giả mọi lứa tuổi trên khắp cả nước, minh chứng cho sức sống mãnh liệt của tác phẩm Nguyễn Nhật Ánh và nhu cầu đọc, sẻ chia trong cộng đồng.

×