Năm 2018, Tổng thống Nga Vladimir Putin công bố mẫu ngư lôi Thần Biển (Poseidon) và là một trong 6 vũ khí chiến lược mới của Nga. Ngư lôi sử dụng động cơ hạt nhân, tốc độ 185 km/giờ, tầm hoạt động 10.000km, lặn sâu 1.000 mét và có thể mang đầu đạn hạt nhân 100 megaton.

Mẫu ngư lôi này được nhiều người đánh giá là sự hồi sinh của một dự án táo bạo thời Chiến tranh Lạnh.

Theo RBTH, tháng 9/1961, New York Times đăng thông tin Liên Xô đang chuẩn bị thử nghiệm một vụ nổ cực lớn. Kế hoạch kích nổ 100 triệu tấn TNT, tạo sóng thần khủng khiếp tàn phá bờ biển Đại Tây dương và Thái Bình Dương của Mỹ.

Dự án Lavina (Avalanche) được đề ra, với muc đích tạo sóng thần nhân tạo, thay cho việc sử dụng vũ khí hạt nhân, nhưng vẫn tạo ra sức công phá cực mạnh. Tác giả dự án là Andrei Sakharov, người từng oạt giải Nobel Hòa bình.

Sóng thần hủy diệt như trong Kinh Thánh

Dự án chết chóc, có phần giống với bộ phim Ngày kinh hoàng (The Day After Tomorrow) của Hollywood. Trên thực tế, người Mỹ mới là những người đầu tiên nghĩ đến chuyện tạo sóng thần hủy diệt đối phương.

Dự án "Project Seal" do sỹ quan hải quân E.A. Gibson đề xuất khi ông quan sát thấy các hoạt động nổ mìn nhằm dọn dẹp rạn san hô quanh các đảo ở Thái Bình Dương. Các hoạt động này tạo ra những con sóng lớn.

Cho rằng sức hủy diệt mà những con sóng này tạo ra có liên hệ với sức mạnh của vụ nổ, quân đội Mỹ tiếp tục tìm hiểu thêm. Các cuộc thử nghiệm được tiến hành vào năm 1944 ngoài khơi New Caledonia. Hơn 3.700 quả bom được kích nổ, tiếp đến là Auckland, New Zealand.

Không lâu sau, Liên Xô nhận được các thông tin tình báo về vụ thử nghiệm của Mỹ và cho rằng đây là một ý tưởng tuyệt vời, thậm chí hiệu quả hơn nhiều so với việc sử dụng máy bay mang vũ khí hạt nhân. Lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev đã yêu cầu nghiên cứu tính khả thi của dự án này.

Vào thời điểm đó, Liên Xô đã phát triển được bom nhiệt hạch sử dụng phản ứng phân hạch Hydr. Một trong những người tạo ra loại bom này là nhà vật lý Andrei Sakharov. Một nhóm các nhà khoa học được giao nhiệm vụ thử loại bom này trong điều kiện dưới nước. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để kích nổ được quả bom ở vị trí mục tiêu.

Sử dụng máy bay ném bom không khả thi vì dễ bị bắn hạ, trong khi công nghệ tên lửa đạn đạo khi đó vẫn còn sơ khai. Trong hồi ký của mình, Andrei Sakharov viết: "Tôi tính đến việc sử dụng ngư lôi lớn để mang đầu đạn hạt nhân và ngư lôi này được phóng từ tàu ngầm. Sức hủy diệt từ ngư lôi chứa bom H có sức công phá 100 megaton rất lớn".

Sakharov chia sẻ ý tưởng này với Chuẩn đô đốc Petr Fomin, người đứng đầu cơ quan đảm nhiệm việc quản lý vũ khí hạt nhân và thử hạt nhân của Liên Xô nhưng không được tán thành. Nhiều giả thuyết khác được đưa ra như biến ngư lôi thành quả bom hẹn giờ ở ngoài khơi nước Mỹ và có thể kích hoạt bất cứ lúc nào.

Liệu có thực sự khả thi?

Về lý thuyết, một quả bom siêu mạnh sẽ tạo ra một trận sóng lớn khủng khiếp nhưng các vụ thử nghiệm cho thấy quy mô của các trận sóng như vậy chỉ là tưởng tượng. Kết luận này được Mỹ và Liên Xô đưa ra một cách độc lập.

Nhà vật lý Boris Altschule cho biết, vào năm 2002, một số nhà vật lý hạt nhân Mỹ đã đến thăm Viện Vật lý thuộc Viện Hàn Lâm hoa học Nga. Một người trong đoàn đã chia sẻ về việc từng tham gia nghiên cứu vũ khí tạo sóng thần.

Các nghiên cứu của Mỹ khi đó nhắc đến việc tạo cơn sóng cao 1.000 mét từ Bắc Băng Dương để nhấn chìm nước Nga. Nhưng mô hình giả định cho thấy cơn sóng khủng khiếp vẫn không nhấn chìm được Moscow, vốn ở sâu trong đất liền. Sóng thần cũng lan tỏa theo vòng tròn đồng tâm, khiến chính Mỹ và các đồng minh bị ảnh hưởng.

Nhà khoa học Yuri Smirnov, cộng sự của Andrei Sakharov cũng đã "dội gáo nước lạnh vào ý tưởng này". Theo đó, Đại Tây Dương là khu vực quá nông để tạo ra sóng thần hủy diệt và một trận sóng thần khổng lồ ở Thái Bình Dương sẽ chỉ phá hủy được bang California.

Mỹ đình chỉ dự án, còn lãnh đạo Liên Xô Khrushchev sau khi nghe lời tư vấn, cũng hủy bỏ kế hoạch đưa bom H lên tàu ngầm.

Về phần mình, Andrei Sakharov nói ông chưa bao giờ hối hận về ý tưởng của mình, và rằng nó còn có thể ngăn chặn, chứ không phải kích động Thế chiến 3. Năm 1975, Sakharov được trao giải Nobel Hòa Bình.

Ngày nay, siêu ngư lôi Poseidon của Nga vẫn được phát triển để hủy diệt các thành phố ven biển của Mỹ, nhưng chủ yếu là nhờ vào lượng phóng xạ khổng lồ tạo ra trong quá trình phân hạch, thay vì kỳ vọng vào một trận sóng thần lớn. Những cơn mưa sẽ mang phóng xạ vào sâu trong đất liền ở Mỹ, khiến nhiều khu vực không thể sống nổi.

×