Bình luận
0
Trong lịch sử khoa bảng thời phong kiến nước ta, thật hiếm thấy có gia đình nào mà cả hai cha con đều đăng khoa, làm quan phục vụ đồng triều. Theo các nguồn sử liệu, Nguyễn Duy Thì (1572 - 1651) người phủ Tam Đới, nay là thị trấn Thanh Lãng (Bình Xuyên).
Vào khoa thi năm Mậu Tuất (1598), ông thi đỗ Hoàng giáp khi mới 27 tuổi, từng giữ nhiều trọng trách như Công bộ Thượng thư, Binh bộ Thượng thư, Thượng thư bộ Lại, giữ việc lục bộ…
Có một sự trùng hợp đến kỳ lạ là năm Mậu Thìn (1628), con trai trưởng của cụ là Nguyễn Duy Hiểu (1602 – 1639) cũng đỗ Hoàng giáp khi 27 tuổi (Nguyễn Duy Hiểu từng làm Chánh sứ sang phương Bắc nhưng bị Vua nhà Minh giết hại). Cả hai cha con đều làm quan đồng triều phò giúp Vua Lê, Chúa Trịnh.
Ảnh minh họa. Ảnh: Báo Bình Phước.
Hơn 50 năm giữ trọng trách dưới 3 triều Vua, 2 đời chúa, uy danh Thái Tể Nguyễn Duy Thì lừng lẫy một giai đoạn nhiều biến động lịch sử đầu thời Lê Trung Hưng.
Nguyễn Duy Thì là nhà chính trị có tài, luôn lắng nghe và thấu hiểu nguyện vọng của người dân. Tờ Khải năm 1612 do ông khởi thảo có tác dụng với đương thời và được lưu ghi trong sử sách. Ông còn là nhà nho có uy vọng, nhiều năm giữ chức Tế tửu (Hiệu trưởng) Quốc Tử Giám - được coi là trường đại học đào tạo nhân tài Nho học cho các triều đại Việt Nam.
Ngược dòng lịch sử, Nguyễn Duy Thì là cháu họ của Tiến sĩ Nguyễn Duy Tường (1485 - 1525) bên Lý Hải. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Tiến sĩ Nguyễn Duy Tường và Nguyễn Duy Thì là hàng ông chú - cháu hay ông bác - cháu thì chưa có nguồn sử liệu nào ghi chép rõ ràng.
Không chỉ là người phò tá tài đức, Hoàng giáp Nguyễn Duy Thì còn để lại bài học về đạo làm quan thời bấy giờ và đến thời nay vẫn còn nguyên giá trị. Cũng như người con cả Nguyễn Duy Hiểu của ngài, bởi khí tiết thà chết chứ không làm nhục quốc thể.
Từ một Hoàng giáp, Nguyễn Duy Thì được dân gian yêu mến gọi là Quan Thượng Láng. Dù chức tước quyền hành chỉ đứng sau Chúa Trịnh, nhưng ông luôn đau đáu về thế nước, phận dân. Trong cuộc đời làm quan, ông còn kiêm nhiệm nhiều chức vụ khác thuộc lĩnh vực ngoại giao, văn hóa, giáo dục như Tư nghiệp rồi Tế tửu Quốc Tử Giám.
Hiện, tại nhà thờ Nguyễn Duy Thì ở thị trấn Thanh Lãng còn giữ 4 Đạo sắc phong nhắc đến chức Tư nghiệp Quốc Tử Giám của ông, trong đó đạo Sắc phong năm Vĩnh Tộ 2 (1620) có ghi: “Đặc tiến Kim tử Vinh lộc đại phu Lễ bộ Tả Thị lang kiêm Quốc Tử Giám Tư nghiệp Phương Tuyền bá Nguyễn Duy Thì”.
Điều này chứng tỏ Nguyễn Duy Thì kiêm Tư nghiệp Quốc Tử Giám vào trước tháng 10 năm Canh Thân (1620). Đặc biệt sắc phong cho ông kiêm giữ chức Tế tửu Quốc Tử Giám vào năm Dương Hòa 6 (1640) - khi đó ông vẫn kiêm giữ Tư nghiệp Quốc Tử Giám.
Điều này cũng cho thấy, ông được kiêm nhiệm Tế tửu từ năm 1640 và giữ chức này đến khi qua đời (1651). Như vậy, cuộc đời làm quan của Nguyễn Duy Thì gắn bó với Quốc Tử Giám và công việc giáo dục đào tạo nhân tài trong thời gian rất dài.
Với hơn 30 năm kiêm nhiệm chức Tư nghiệp rồi Tế tửu, Nguyễn Duy Thì cùng với các học quan thời đó đã góp phần củng cố nền quốc học, chế độ khoa cử của nước nhà.
Các nguồn sử liệu ghi nhận Nguyễn Duy Thì được trao trọng trách tổ chức 3 kỳ đại khoa vào các năm 1613, 1623 và 1637. Trong 3 kỳ thi đó, ông được giao trọng trách làm Giám thí hai lần và một lần giữ nhiệm vụ là Tri Cống cử.
Ba kỳ thi này hiện còn bia đề danh Tiến sĩ đặt tại Văn miếu Quốc Tử Giám. Tên tuổi và sự nghiệp của ông được lưu danh trong sử sách, được nhân dân dựng đền thờ…
Cả hai cha con nhà khoa bảng Nguyễn Duy Thì đã để lại tiếng thơm muôn đời cho con cháu noi theo. Đến nay, những tư tưởng cải cách văn hóa, giáo dục của Nguyễn Duy Thì vẫn còn nguyên giá trị trong công cuộc đổi mới giáo dục ở nước ta.
Khi nhắc đến tham quan nổi tiếng lịch sử Trung Quốc, người ta thường nghĩ ngay đến Hòa Thân. Thế nhưng, ít ai biết rằng vẫn còn có một tên đại tham quan, số tiền tham ô được cũng chẳng hề thua kém Hòa Thân, nhưng ông ta lại thông minh hơn Hòa Thân rất nhiều. Người này chính là Dịch Khuông.
Chị đồng nghiệp đã làm thử lời khuyên của tôi.
Chia sẻ
Chủ tịch Đà Nẵng có chỉ đạo "nóng" sau vụ xe khách biển 43 gây tai nạn làm 10 người chết ở Hà Tĩnh, thông tin vừa được UBND TP Đà Nẵng cho hay.
Chia sẻ
Người sinh vào 3 tháng Âm lịch trải qua nhiều khó khăn, thiệt thòi, tuổi trẻ phải bươn chải, không có điểm tựa vững chắc nhưng về già lại "vững như bàn thạch".
Chia sẻ
Giáo sư Glenn Diesen nhắc lại rằng cựu Tổng thống Nga Yeltsin từng cảnh báo rằng Nga sẽ không chấp nhận sự bá quyền toàn cầu của phương Tây.
Chia sẻ
Ngày 4/8, đại diện Đội tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 6, phòng 6, Cục Cảnh sát Giao thông (Bộ Công an) cho biết, đã tiếp nhận thông tin của người dân phản ánh về xe khách giường nằm có dấu hiệu vi phạm giao thông trên cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, qua địa bàn tỉnh Lâm Đồng.
Chia sẻ
Cơ quan công an khởi tố ông Nguyễn Quang Vinh Bình- nguyên Chi cục trưởng và ông Võ Giang- Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản TP.Huế.
Chia sẻ
Chiều 4/8, nhạc sĩ, ca sĩ, đại úy Hoàng Hồng Ngọc tổ chức họp báo giới thiệu về liveshow “Bông hoa ánh thép” kỷ niệm 15 năm trong sự nghiệp hoạt động nghệ thuật.
Chia sẻ
Trả lời PV Dân Việt, cựu trưởng ban trọng tài Dương Văn Hiền cho biết: "Tôi khá bất ngờ về trường hợp của trọng tài Trần Đình Thịnh, cách đây khoảng vài tháng anh Thịnh thường mất ngủ vào ban đêm, đó có thể là nguyên nhân".
Chia sẻ
Vụ tai nạn thương tâm xảy ra tại địa bàn xã Định Hóa, tỉnh Ninh Bình khiến một người đàn ông tử vong tại chỗ.
Chia sẻ
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa cho biết, Đặc phái viên của ông – Steve Witkoff – dự kiến sẽ tới Nga vào cuối tuần này để thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn cho cuộc chiến Ukraine. Đây được cho là "cơ hội cuối cùng" của Nga.
Chia sẻ
Bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế đã xuyên đêm vào TP.Hồ Chí Minh lấy quả tim của người hiến đưa về Huế ghép thành công cho bệnh nhân 56 tuổi.
Chia sẻ
VIC gây sốc với giao dịch thỏa thuận hơn 9.800 tỷ đồng, góp hơn 6 điểm cho VN-Index. Cổ phiếu bất động sản đồng loạt bật tăng, nhóm ngành dẫn sóng với 6 mã kịch trần.
Chia sẻ
Trương Lỗ là cháu đời thứ 10 của Trương Lương thời Tây Hán, vào cuối thời Đông Hán, ông đã tấn công và giết chết Thái Thú của Hán Trung, một bộ phận khác của Tư Mã Trương Tú sau khi ly khai Hán Trung gần 30 năm, tại sao cuối cùng ông ta lại đầu hàng Tào Tháo?
Chia sẻ
Chiều 4/8, tại Hà Nội, Cục Thể dục Thể thao Việt Nam, Báo Tiền Phong và Hiệp hội Golf Việt Nam (VGA) đã phối hợp tổ chức họp báo công bố Giải vô địch Golf Quốc gia 2025 Cúp VinFast - Gia Lai.
Chia sẻ
Tình trạng ô tô hàng 2, hàng 3 chiếm dụng lòng đường Nguyễn Xiển (đoạn trước khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ, phường Định Công, Hà Nội) không chỉ tái diễn mà còn ngày một nghiêm trọng. Bất chấp nhiều lần báo chí phản ánh, những hàng xe ô tô vẫn "dàn trận" chiếm dụng nhiều làn đường, thách thức sự kiên nhẫn của người dân và hiệu quả quản lý của cơ quan chức năng.
Chia sẻ
Vadim Nguyễn là tân binh Việt kiều của CLB SHB Đà Nẵng ở mùa giải 2025/2026. Cầu thủ sinh năm 2005 đến từ Nga, mang 2 quốc tịch và cùng công ty quản lý với thủ môn Đặng Văn Lâm.
Chia sẻ
Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn gần đây với kênh Fox News, Phó Chánh văn phòng Nhà Trắng Stephen Miller, một trong những trợ lý thân cận nhất của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ cáo buộc Ấn Độ đang gián tiếp tài trợ cho cuộc chiến của Nga tại Ukraine thông qua việc mua dầu từ Moscow.
Chia sẻ
Cảnh sát xác định tài xế ô tô con có hành vi giật chìa khóa trên đường Vành đai 3 là ông B.T.S. (SN 1977, quê Thanh Hóa).
Chia sẻ
20 doanh nghiệp bất động sản tư nhân đã nộp hơn 63.200 tỷ đồng vào ngân sách năm 2024, tăng 60% so với năm trước. Vinhomes, BIM Group, Nam Long… tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu.
Chia sẻ
4 con giáp có mọi thứ thuận lợi trong nửa đầu tháng 6 nhuận Âm lịch, họ được bạn bè giúp đỡ, sự nghiệp vững mạnh, không lo thiếu tiền tiêu
Chia sẻ
Chiều 4/8, tại phường Phan Thiết, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức công bố các quyết định của Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng về việc thanh tra đối với các dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn động kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.
Chia sẻ
Vệ Thanh được xem là một trong các đại danh tướng trong lịch sử phong kiến Trung Quốc cùng với Bạch Khởi, Hàn Tín, Lý Tĩnh, Nhạc Phi và Từ Đạt, do có công đánh quân rợ phía bắc mở rộng bờ cõi cho nhà Hán và là tấm gương sáng cho các tướng lĩnh đời sau.
Chia sẻ
Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình trực tiếp đến Đồng Nai kiểm tra thực tế 2 dự án lớn, mở đầu cho quá trình tháo gỡ khó khăn các dự án tồn đọng đang kéo dài và làm nghẽn dòng chảy phát triển của địa phương.
Chia sẻ
Ban Bí thư đã bổ nhiệm ông Nguyễn Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Điều lệ của Ban Tổ chức Trung ương giữ chức Phó trưởng Ban Tổ chức Trung ương.
Chia sẻ
Những ngày gần đây, nền nhiệt tại Hà Nội khoảng 50 độ C, nắng nóng gay gắt, oi bức khiến nhiều người dân Thủ đô đổ về các bãi tắm tự phát trên sông Hồng, hồ Tây để giải nhiệt.
Chia sẻ
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh, Tổng thống Nga Putin liên tục không loại trừ khả năng tổ chức một cuộc gặp như vậy. Ông cũng nhấn mạnh "không có người chiến thắng trong chiến tranh hạt nhân"
Chia sẻ
Công an TP Đà Nẵng bắt đối tượng truy nã nguy hiểm Lý Văn Sang khi đối tượng lẩn trốn lên bãi vàng, thông tin vừa được Công an TP Đà Nẵng cung cấp.
Chia sẻ
Vườn quốc gia Côn Đảo nằm trên địa bàn Đặc khu Côn Đảo, thuộc TP Hồ Chí Minh (trước sáp nhập tỉnh Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu, TPHCM, Côn Đảo là huyện đảo của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũ), từ lâu đã được biết đến là một trong những địa điểm sinh sản quan trọng bậc nhất của rùa biển tại Việt Nam, chiếm tới 90% số lượng rùa về đẻ trứng trên cả nước.
Chia sẻ
Thép xanh Nam Định chia tay 2 ngoại binh; Franco Baresi phẫu thuật thành công; Ronaldo không mang điện thoại vào phòng ngủ; diễn viên người Mỹ bị nhiều ngôi sao Premier League gạ gẫm; Betis muốn tiếp tục mượn Antony.
Chia sẻ
Theo Dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo, dự kiến bảng lương giáo viên tiểu học 2026 tăng cao.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Thành An 
